অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ১
অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ২
অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ৩
অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ৪
অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ৫
অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ৬

অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ১

(১) অগ্নি :— জুই, বহ্নি, হুতাশন, পাৱক, অনল ।

(২) আকাশ :— গগন, নীলিমা, ব্যোম, শূণ্য, অম্বৰ ৷

(৩) পৃথিৱী :— বসুন্ধৰা, বসুমতী, বসুধা, ধৰণী, মহী, চমদিনী, ধৰা, ধৰিত্ৰী, ভূ, অৱনী, ক্ষিতি ৷

(৪) নদী :— নৈ, তটিনী, সৰিৎ, স্রোতৱতী, তৰংগিণী।

(৫) ৰাতি :— নিশা, ৰজনী, ক্ষমা, ক্ষণদা, যামিনী, বিভাৱৰী ৷

(৬) চন্দ্র :— নিশাপতি, শিাকৰ, শশী, শশধ, শশাংক, জোন, জোনবাই, সুধাংশু, সুধাকৰ, চন্দ্ৰমা ৷

(৭) সূর্য :— বেলি, দিননাথ, দিবাকৰ, ৰবি, ভানু, ভাস্কৰ, অৰুম, তপন, আদিত্য, প্রভাকৰ, দিনকৰ, দীনবন্ধু, মার্কণ্ড, মিহিৰ, সবিতা ৷

(৮) ঈশ্বৰ :— প্ৰভু, বিধি, বিধাতা, জগতপতি, জগদীশ, দাতা, পৰৱেশ, পৰমেশ্বৰ জগন্নাথ, ভগৱান ৷

(৯) বায়ু :— বতাহ, পবন, সমীৰ, সমীৰণ, অনিল আদি ।

(১০) পদুম :— পদ্ম, শতদল, শতপত্ৰ, পংকজ, সৰোজ, অৰবিন্দ, নলিনী, নিজ, কমল।

(১১) হাতী :— হস্তী, গজ, ঐৰাৱত, মাতংগ, দ্বিপ, কুঞ্জৰ।

(১২) ৰজা :— নৃপতি, মহীপাল, ক্ষিতিপাল, ভূপতি, মহীপতি, ক্ষিতীশ, ক্ষিতিপতি, নৰপতি, নৰেশ্বৰ, নৰপাল৷

(১৩) চকু :— নেত্র, নয়ন, লোচন, আঁখি, অক্ষি।

(১৪) ঘৰ :— আলয়, নিলয়, আবাস, ভৱন, গৃহ ইত্যাদি।

(১৫) কপাল :— ললাট, ভাল, ভাগ্য।

(১৬) জিভা :— জিহ্বা, ৰসনা।

(১৭) মেঘ :— জলদ, জলধৰ, ডাৱৰ, অম্বুদ, নীৰদ।

(১৮) ঐশ্বর্য :—বিভূতি, বিভৱ, ধন, সম্পত্তি, বৈভৱ আদি।

(১৯) মিত্র :—বন্ধু, সখি, সুহৃদ, সহচৰ, লগৰীয়া ৷

(২০) নাৰী :— স্ত্ৰী, মহিলা, অঙ্গনা, ৰমণী, কামিনী, অৱলা, বণিতা ৷

(২১) পর্বত :— অদ্রি, শৈল, অচল, গিৰি ৷

(২২) স্বর্ণ :— সোণ, সুৱৰ্ণ, কাঞ্চন, হেম্ ৷

(২৩) কুসুম :—ফুল, পুষ্প ।

(২৪) পণ্ডিত : – বিদ্বান, প্রাজ্ঞ, মনীষী, বিজ্ঞ, সুধী, বিদ্বজ্জন ।

(২৫) পতি :— স্বামী, নাথ, ভর্তা, দৰা, কান্ত, প্ৰভু, অধীশ্বৰ, কৰ্তা ৷

(২৬) অর্থ :— ধন, বিভৱ, বৈভৱ, বিভূতি, টকা, পইচা, ?বিত্ত, সম্পদ ৷

(২৭) অতি : – অত্যন্ত, অতিশয়, পৰম, খুব, অধিক ।

(২৮) অন্ধকাৰ :— আন্ধাৰ, তমঃ, তিমিৰ, নিশি ।

(২৯) উত্তম :— ভাল, সুন্দৰ, উৎকৃষ্ট, শ্রেষ্ঠ ।

(৩০) তৰঙ্গ :— টৌ, হিল্লোল, লহৰ, উর্মি ।

(৩১) কিৰণ : — বন্তি, পোহৰ, দীপ্তি, জেউতি ।

(৩২) অমৃত :— সুধা, অমিয়, পীযূষ ৷

(৩৩) কথা :—বাক্য, ভাষণ, বচন, শব্দ, উক্তি ।

(৩৪) ধৰুৱা :—ঋণী, ধাৰ, কৰ্জ, দেনা ৷

(৩৫) উত্তম :— উৎকৃষ্ট, শ্ৰেষ্ঠ, ভাল, সুন্দৰ, পৰম ৷

(৩৬) কন্যা :— জীয়াৰী, দুহিতা, তনয়া ৷

(৩৭) চৰাই :— পক্ষী, বিহংগ, চিৰিকতি, বিহংগম ৷

(৩৮) ধ্বংস :— বিনাশ , নাশন , বিনাশন , নাশ , বিধ্বংস ।

(৩৯) মেঘ :— অম্বুদ, নীৰদ, বাদি, জলদ, জলধৰ, ডাৱৰ ।

(৪০) নিয়ৰ :— হিম , হিমিকা , ৰজনীজল, ৰাত্ৰিজল , হিমজল , নীহাৰ ৷

(৪১) অলংকাৰ :— গহনা, বিভূষণ, ভূষণ আভৰণ ৷

(৪২) উপাসনা :— পূজা, বন্দনা, আৰাধনা, অৰ্চনা ৷

(৪৩) শিৱ :— মহাদেৱ, শংকৰ, কৈলাসপতি, ত্ৰিলোচন, হৰ, ভোলানাথ ৷

(৪৪) চিনেমা :— চলচিত্ৰ, বোলছবি ৷

(৪৫) ) ছাল :— চৰ্ম, চামৰা ৷

(৪৬) জড় :— অচেতন, জীৱনহীন।

(৪৭) যম :— যমৰাজ, ধৰ্মৰাজ,কৃত্যন্ত, অন্তক, শমন, কাল, দণ্ডধৰ ৷

(৪৮) হিয়া :— হৃদয়, বুকু, অন্তৰ।

(৪৯) আত্মীয় :—:কুটুম, সমন্ধীয় ৷

(৫০) উজু :— সৰল, সহজ, ঢিলা।

(৫১) কাৰেং :— ৰাজপ্ৰাসাদ ৷

(৫২) ঘাঁহ :— তৃণ, বন ৷

(৫৩) চাকৰ :— দাস, ভৃত্য ৷

(৫৪) দিন :— দিৱস, দিবা।

৫৫) ইচ্ছা :— আকাংক্ষা, অভিলাষ, অভিপ্ৰায়,কামনা,বাঞ্ছা, স্পৃহা, অনুৰোধ, কামনা, হেঁপাহ, হাবিয়াহ ৷

(৫৬) কিতাপ :— পুস্তক, গ্ৰন্থ, পুথি।

(৫৬) কাপোৰ :— বস্ত্ৰ, অম্বৰ, বসন, বাস, অচ্ছাদন।

(৫৭) অসুৰ :— দৈত্য, দানৱ।

(৫৮) আনন্দ :— উল্লাস, ৰং, আমোদ, ধেমালি।

(৫৯) কলংক :— দাগ।

অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ২

কাম- কৰ্ম, কৰম

খবৰ- বাতৰি, সংবাদ

খৰচ- ব্যয়

গৰম- তপত, উষ্ণ

গঙ্গা- জাহ্নৱী, ভাহিৰথী, পদ্মা

গৰ্ব- অহঙ্কাৰ, ফিতাহি, গৌৰৱ

ঘৰ- আলয়, গৃহ, ভৱন, কুটীৰ

ঘোঁৰা- অশ্ব, হয়, তুৰগ

ঘূৰণীয়া- বৃত্তাকাৰ, গোলাকাৰ

চন্দ্ৰ- জোন, শশী, শশধৰ,

চকু- নেত্ৰ, অক্ষি, আখি, নয়ন, লোচন

চকা- চক্ৰ, চকৰি

ছাল- চৰ্ম

ছবি- চিত্ৰ

জননী- মাতৃ, আই, মা

জুই- অগ্নি, বহ্নি, হুতাশন

জগত- পৃথিৱী, ধৰা, ধৰিত্ৰী, বসুধা

টকা- ধন, পইচা

ঠগী- শৰাই, নৈবেদ্য

ঠগ- প্ৰতাৰক, প্ৰৱঞ্চক

দুৰ্গা- চামুণ্ডা, মহিষমেৰ্দ্দিনী, কৌশিকী, কাত্যায়নী, মঙ্গলচণ্ডী, জগদম্বা, ভবানী, বাসন্তী, কল্যাণী, শিৱানী, ইন্দ্ৰানী, মনসা, উমা

নদী- তটিনী, প্ৰৱাহিনী

নতুন- নবীন, অৰ্বাচীন

নাটক- অভিনয়, ভাওনা

নুমলীয়া- শেষৰ, শেহতীয়া

পৰ্বত- অচল, গিৰি

পাৰ্গত- নিপুণ, পটু

পানী- জল, অপ, পয়

পদুম- পদ্ম, কমল, নলিনী, শতদল, সৰোজনী

পত্ৰ- চিঠি, খত

পাৰ্বতী- গৌৰী, গৌৰবৰ্ণা, ভগৱতী,

পত্নী- ঘৈণী, তিৰোতা, অৰ্দ্ধাঙ্গিনী

ফুল- পুষ্প

ফৌজ- সৈন্যবাহিনী, সৈন্যদল

বতাহ- বায়ু, পৱন, সমীৰণ

বাহু- হাত, হস্ত, কৰ

বাসুদেৱ- শ্ৰীকৃষ্ণ, যাদৱ, নাৰায়ণ, যদুপতি, মাধৱ

বন- বননি, হাবি, অৰণ্য, জঙ্ঘল

বাণী- কথা, বাক্য, বচন

ভানু- সূৰ্য, তপন, দিনকৰ, সৱিতা, ৰবি, ভাস্কৰ

ভাৰতী- সৰস্বতী, বীণাপাণি

ভাবুক- চিন্তাশীল, কবি

ভয়ঙ্কৰ- ভয়ানক

মূল্য- দাম, দৰ

মৰম- স্নেহ, আদৰ

মৃত্যু- মৰণ, স্বৰ্গী, দেহান্তৰ, শেষ নিশ্বাস

যত্ন- চেষ্টা, পুৰুষাৰ্থ

ৰণ- যুদ্ধ, যুঁজ

ৰং- আনন্দ, স্ফুৰ্তি

ৰজা- নৃপতি, ভূপাল, ভূপতি, মহীপাল

ৰমণী- তিৰোতা, অবলা, নাৰী

ৰাগ- ক্ৰোধ, খং

ৰাতি- ৰাত্ৰি, নিশা, ৰজনী

ৰত্ন- মাণিক, হীৰা, মুকুতা

ৰোগ- অসুখ, বেমাৰ, নৰিয়া

লাহি- নৰম, কোমল, লেহুকা

লাঠি- টোকোন, লাখুটি

লোক- মানৱ, মানুহ, মনুষ্য

ললিত- সুন্দৰ, ধুনীয়া, সুৱদী

লোহিত- লুইত, বৰনৈ, ব্ৰহ্মপুত্ৰ

শকত- ডাঙৰ, মোটা

শঙ্কৰ- শিৱ, মহাদেৱ, ভোলানাথ, ত্ৰিনয়ন, চন্দ্ৰশেখৰ

শক্তি- ক্ষমতা, বল

শোণিত- তেজ, ৰক্ত

সৰল- সহজ, পোন

সম্বল- আহিলা, উপাদান

সাগৰ- সমুদ্ৰ, সিন্ধু

সৰোবৰ- জলাশয়, হ্ৰদ

সৰস্বতী – বীনাপাণি, ভাৰতী

সত্য- আচল, সঁচা, প্ৰকৃত

সব্যসাচী- পাৰ্থ, অৰ্জুন, বৃহন্নলা

হাত- বাহু, হস্ত, কৰ

হাতী- গজ, হস্তী

হয়- ঘোঁৰা, অশ্ব, তুৰগ

হৰ- শিৱ, শঙ্কৰ, দিগম্বৰ, সদাশিৱ

হৰ্ষ- আনন্দ, উল্লাস, পুলক

হাবি- বননি, অৰণ্য, বন, জঙ্ঘল

হৰি- ভগৱান, শ্ৰীকৃষ্ণ, বাসুদেৱ, কানাই, দৈৱকীনন্দন

হানি- লোকচান, অপকাৰ, ক্ষতি

অচল- স্থিৰ, পৰ্বত, স্থবিৰ

অন্ত- ডুব যোৱা, মাৰ যোৱা

আৰ্হি- চানেকি, উদাহৰণ

আধুনিক- নতুন, অৰ্বাচীন

ইন্দ্ৰ- বাসৱ, শশীপতি, দেৱৰাজ

ঐৰাৱত- হাতী, গজ, হস্তী

উত্তম- শ্ৰেষ্ঠ, উৎকৃষ্ট

ঊষা- ৰাতিপুৱা, প্ৰাতঃ

উদৰ- পেট, গৰ্ভ

অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ৩

অতি : অত্যন্ত, অতিশয়, অধিক, খুব, পৰম।

অগ্নি : জুই, অনল, বহ্নি, হুতাশন, পাৱক।

অনুৰাগ : আসক্তি, প্ৰেম।

অন্ধকাৰ : তমঃ, তিমিৰ, আন্ধাৰ, নিশি।

অমৰাপুৰী : স্বৰ্গ, দেৱলোক।

অমৃত : সুধা, অমিয়, পীযুষ।

অৰ্থ : ধন, বিভৱ, বৈভৱ, বিভূতি, টকা, পইচা, সম্পদ, বিত্ত, ঐশ্বৰ্য

অলংকাৰ : আভৰণ, কানি-কাপোৰ

অসুৰ : দৈত্য, দানৱ, দেৱাৰি, ইন্দ্ৰাৰি,দিতিসুত,দেৱৰিপু।

অসুখ: অশান্তি, বেজাৰ, অসন্তোষ, অসুস্থতা।

আকাশ : অম্বৰ, গগণ, ব্যোম, শূন্য।

আচমান : আকাশ

আত্মীয় : কুটুম, আপোন, মানুহ, সম্বন্ধীয় মানুহ।

আনন্দ : ৰং, আমোদ, ধেমালি।

আভৰণ : অলংকাৰ, কানি-কাপোৰ।

আহত : আঘাত, কোব, মাৰ, প্ৰহাৰ।

আবেদন : দৰ্খাস্ত, প্ৰাৰ্থনা, নিৱেদন।

আৰাও : মাত, চিঞৰ, শব্দ।

ইচ্ছা : আকাংক্ষা, অভিলাষ, অভিপ্ৰায়,কামনা,বাঞ্ছা, স্পৃহা, অনুৰোধ, কামনা, হেঁপাহ, হাবিয়াহ, হাবিলাষ।

ঈশ্বৰ : নাৰায়ণ, ভগৱান, দীননাথ, দীনদয়াল,দীনবন্ধু, পৰমেশ্বৰ, পৰমপিতা, ঈশ,জগদীশ, বিধাতা, আল্লা, খোদা, পৰমেশ, প্ৰভু, কৃষ্ণ

উজু : সৰল, সহজ, ঢিলা।

উত্তম : উৎকৃষ্ট, ভাল, শ্ৰেষ্ঠ, সুন্দৰ, পৰম।

উভতি : উলটি।

ঋণ : দেনা, ধাৰ

কথা : উক্তি, বচন, বাক্য, ভাষণ, শব্দ।

কন্যা : দুহিতা, তনয়া, জীয়াৰী।

কপাল : কপোল, ললাট।

কম : তাকৰ, নগণ্য।

কৰুণ : কাতৰ, ব্যাকুল।

কলংক : দাগ, চেকা, কালিমা

কাপোৰ : বস্ত্ৰ, অম্বৰ, বসন, বাস, অচ্ছাদন।

কাৰেং : ৰাজপ্ৰাসাদ; ৰজাৰ অট্টালিকা।

কিতাপ : পুস্তক, গ্ৰন্থ, পুথি।

কিৰণ : জেউতি, দীপ্তি, ৰশ্মি, বন্তি, পোহৰ।

কুশল : কল্যাণ, মঙ্গল, শুভ, সুখ, সমৃদ্ধি।

কুসুম : পুষ্প, ফুল, কুঞ্জ।

কেৰাহি : বেকাঁ দৃষ্টি,

কেৰাহী : লোহৰা,

কেৰু : কেয়ূৰ, থুৰীয়া, কাণ ফুলি

অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ৪

অ

অৰ্থ : টকা,সম্পদ, বিত্ত।
অলংকাৰ : গহণা, আভৰণ।
অসুৰ : দৈত্য, দানৱ।
অসুখ : বেজাৰ।
অন্ধকাৰ : তিমিৰ, আন্ধাৰ, নিশি।
অমৰাপুৰী : স্বৰ্গ, দেৱলোক।
অমৃত : সুধা, অমিয়, পীযুষ।
অন্ত : অৱশেষ, শেষ, ইতি, মৃত্যু
অৰ্জুন : পাৰ্থ, সব্যসাচী, ফাল্গুনী।
অতি : অত্যন্ত, অধিক, পৰম।
অগ্নি : জুই, অনল, বহ্নি।
অনুৰাগ : আসক্তি, প্ৰেম।

আ

আপোন : নিজ, আত্ম।
আবেদন : দৰ্খাস্ত, নিৱেদন।
আৰাও : মাত, চিঞৰ।
আৰ্হি : চানেকি, আদৰ্শ।
আৱিৰ্ভূত : প্ৰকাশিত, অৱতীৰ্ণ।
আনন্দ : উল্লাস, ৰং, আমোদ, ধেমালি।
আহত : আঘাত।
আৱেগ : ব্যাকুলতা, ব্যগ্ৰতা।
আকাশ : অম্বৰ, গগণ, ব্যোম, শূণ্য।
আতংক : ভয়, ভীতি।
আত্মীয় : কুটুম, সম্বন্ধীয় মানুহ।
আদৰ্শ : আৰ্হি, চানেকি।
আদিম : প্ৰথম, প্ৰাচিন।

ই

ইতৰ : হীন, অধম।
ইতিহাস : বুৰঞ্জী।
ইচ্ছা : বাঞ্ছা, স্পৃহা, অনুৰোধ।
ইন্দ্ৰ : পুৰন্দৰ, বজ্ৰপাণি, স্বৰ্গাধিপতি।

ঈ

ঈসান : মহাদেৱ, শিৱ।
ঈক্ষণ : দৃষ্টি, দৰ্শণ।
ঈশ্বৰ : পৰমাত্মা,ভগৱান,নাথ।
ঈষত্ : অলপ, কিঞ্চিত।

উ

উত্কন্ঠা : ব্যাকুলতা, উদ্বিগ্নতা।
উত্ফুল্ল : আনন্দিত, বিকশিত।
উত্ৰাৱল : অস্থিৰ, চঞ্চল।
উজু : সৰল, সহজ, ঢিলা।
উত্কট : তীব্ৰ, অতিশয়।
উত্তম : উৎকৃষ্ট, শ্ৰেষ্ঠ।
উদয় : উত্থান, উত্পত্তি।
উকা : শুদা, উদং।
উগ্ৰ : তীব্ৰ, চোকা।
উচিত : সমীচীন, যথাৰ্থ।

ঊ

ঊৰ্মি : ঢৌ , তৰংগ।
ঊষা : ধলপুৱা।

ঋ

ঋষি : শাস্ত্ৰবিদ, তপস্বী, মুনি।
ঋণ : কৰ্জ, দেনা, ধাৰ।

এ

একান্ত : একাগ্ৰ, একমুখী।

ঐ

ঐক্য : একতা।
ঐচ্ছিক : ইচ্ছাধীন।
ঐশ্বৰ্য্য : সম্পত্তি, বিভৱ।

ও

ওপৰঞ্চি : অতিৰিক্ত, উপৰুৱা।
ওজা : শিক্ষক, পণ্ডিত।
ওলগ : সেৱা, নমস্কাৰ।

ঔ

ঔষধ : দৰৱ।

ক

কৰুণ : কাতৰ, ব্যাকুল।
কলম : কাপ, লেখনি।
কলংক : দাগ।
ক’লা : কৃঞ্চবৰ্ণ।
কাণ : কৰ্ণ, শ্ৰৱণেন্দ্ৰিয়।
কাপোৰ : বস্ত্ৰ,অচ্ছাদন।
কামুক : কামী, কামাতুৰ, কামাৰ্ত
কাৰেং : ৰাজপ্ৰাসাদ।
কাষ : ওচৰ, সমীপ, দাঁতি।
কথা : উক্তি।
কণ্ঠ : গল, ডিঙি, টেঁটু, গ্ৰীৱা।
কন্যা : জীয়াৰী, ছোৱালী।
কপাল : কপোল, ললাট।
কবিৰাজ : বৈদ্য।
কম : তাকৰ।
কৰ : ৰাজহ, খাজনা।
কিতাপ : গ্ৰন্থ, পুথি।
কিৰণ : ৰশ্মি, পোহৰ।
কটুম্ব : আত্মীয়, স্বজন, জ্ঞাতি।
কুল : বংশ, গোত্ৰ, জাতি।
কুশল : কল্যান।
কুসুম : পুষ্প, ফুল।
কৃপণ : কৰাইচ, চিকটা।
কৃষক : খেতিয়ক, কৃষাণ।
কেৰাহি : বেকাঁ দৃষ্টি,
কেৰাহী : লোহৰা।
কেৰু : থুৰীয়া, কাণফুলি।
কোৰ্হাল : কোলাহল, হুলস্থূল।
কোঠা : কোঠালি, খোটালি, কক্ষ।
ক্লান্তি : অৱসাদ, ভাগৰ।
ক্ৰমশ : পৰ্যাক্ৰমে, ক্ৰমান্বয়ে।
ক্ৰমিক : ধাৰাবাহিক।

খ

খৰচ : ভগন, ব্যয়।
খনিকৰ : ভাস্কৰ, কাৰিকৰ, মূৰ্তিশিল্পী।
খনিজ : খনিজাত, অকৰিক।
খাট : বিছনা, বিছনা, পালেংগি।
খৱৰ : বতৰা, বাতৰি, সংবাদ।
খং : ৰাগ, ক্ৰোধ।
খঙাল : কোপী, ক্ৰোধী।
খৰ : খৰাং, অবৃষ্টি।

গ

গধূলি : সন্ধিয়া, সন্ধ্যা।
গংগা : ভাগিৰথী, জাহ্নবী, মন্দাকিনী।
গাখীৰ : ক্ষীৰ।
গা : শৰীৰ, দেহ।
গাফিলতি : অৱহেলা, আওকাণ, অনাদৰ।
গীত : গান।
গোচৰ : আপত্তি, অভিযোগ।
গৰ্ভৱতী : সগৰ্ভা, সসত্ত্বা, অন্তৰ্ৱতী।
গগনস্পৰ্শী : গগনচুম্বী, আকাশচুম্বী আকাশলংঘা।
গছ : বৃক্ষ, বিটপ।
গতানুগতিক : নতুনত্বহীন, অব্যতিক্ৰম।
গপচ : ধীৰ, গম্ভীৰ, গহীন।
গমন : যাত্ৰা, চলন।
গৰখীয়া : বৎসপাল, গোপালক।
গৰম : তপ্ত, উষ্ণ।
গৰাকী : মালিক, অধিকাৰী।
গল : কণ্ঠ, টেঁটু, ডিঙি।

ঘ

ঘোঁৰা : অশ্ব।
ঘোষণা : জাননী, ইস্তাহাৰ।
ঘোঁটনী : মন্থনী, মথনী।
ঘনিষ্ঠ : আপোন, আন্তৰিক, অন্তৰংগ।
ঘৰ : আবাস, আলয়, গৃহ, ভৱন, নিবাস।
ঘাট : উপকূল।
ঘাঁহ : তৃণ, বন।
ঘিউ : ঘৃত, অমৃত।

চ

চমু : সংক্ষেপ, চুটি।
চৰা : বৰ্ধিত।
চৰণকমল : পাদপদ্ম, পদপংকজ।
চৰাই : পক্ষী, বিহগ।
চলন্ত : গমনশীল, গতিশীল।
চহৰ : নগৰী, টাউন।
চহী : স্বাক্ষৰ ।
চাকৰ : দাস, ভৃত্য।
চকু : অক্ষি, লোচন, নয়ন, নেত্ৰ।
চক্ৰান্ত : ষড়যন্ত্ৰ।
চছমা : বিতচকু।
চন্দ্ৰ : জোন।
চফা : নিৰ্মল, পৰিষ্কাৰ।
চাকি : বন্তি, দীপক,।
চাৰু : মিহি, নিমজ।
চিকুণ : মিহি।
চিন : প্ৰতীক, চিহ্ন।
চিনাকী : পৰিচিত।
চিনেমা : চলচিত্ৰ, বোলছবি।
চিন্তো : ভাবোঁ।
চিপাহী : যোদ্ধা, জোৱান, ৰণুৱা।
চিৰকালীন : চিৰন্তন, চিৰস্থায়ী ।
চিৰবৈৰী : চিৰশত্ৰু।
চিয়াঁহী : মহী, মসী, কালি।
চুলি : কেশ।
চেঁচা : ঠাণ্ডা, জুৰ, শীতল ।
চেলেপু : চেলবেলীয়া, চেলচেলীয়া।
চোকা : তীক্ষ্ণ।
চোতাল : প্ৰাংগন, অংগন।
চোৰ : তস্কৰ।
চৌকা : আখল।

ছ

ছবি : চিত্ৰ।
ছাই : ভষ্ম।
ছাউনী : শিবিৰ।
ছাল : চৰ্ম, চামৰা।
ছাঁ : ছায়া।
ছমহীয়া : ষান্মাষিক।
ছটফটনি : ধৰফৰণি।
ছাত্ৰ : বিদ্যাৰ্থী, শিষ্য।
ছিদ্ৰ: বিন্ধা, ফুটা।

জ

জন্তু : পশু।
জড় : নীৰ্জিৱ, জীৱহীন, প্ৰাণহীন।
জাগতিক : লৌকিক।
জিৰণী : অৱসৰ, বিশ্ৰাম।
জিভা : ৰসনা।
জগৰ : দায়, দোষ।
জনশ্ৰুতি : কিংবদন্তি।
জন্ম : উৎপত্তি, জনম, অৱিৰ্ভাৱ।
জীৱিত : প্ৰাণযুক্ত, জীৱন্ত।
জুই : অগ্নি, বহ্নি।
জোন : জোনবাই, চন্দ্ৰ।
জ্ঞানী : পণ্ডিত।

ঝ

ঝাৰু : বাঢ়নী।
ঝংকাৰ : ধ্বনি, শব্দ।
ঝঙ্কৃত : ধ্বনিত।
ঝৰনা : জুৰি।
ঝঞ্জা : ধুমুহা।
ঝুলন : দোলন।

ট

টুকুৰা : ডোখৰ, অংশ।
টেঙৰ : ধূৰ্ত, চতুৰ।
টকা : বিত্ত।
টেবুল : মেজ।
টোপনি : নিদ্ৰা।

ঠ

ঠাল : ডাল।
ঠাট্টা : ইতিকিং।
ঠিকনা : নিশ্চয়তা।
ঠিলা : সোপা।
ঠেকা : ঢোকা।
ঠাই : স্থান, জেগা।
ঠাৱৰ : নিশ্চয়, থিৰাং।
ঠগ : টেটোন, প্ৰতাৰক।
ঠঙনা : আঘাত।
ঠেৰুছিগা : নিঠৰুৱা।
ঠেহ : অভিমান।

ড

ডাৱৰ : মেঘ।
ডাং : টাঙুন।
ডিঙা : নাও।
ডিঙি : গল।
ডেও : জাঁপ।
ডেকা : যুৱক।
ডলীয়া : নফলা।
ডাঙৰ : বৃহৎ।
ডাঠ : ঘন।
ডেউকা : ডৌকা, পাখি।
ডেওনা : প্ৰতিবন্ধক।
ডোল : জৰী, ৰছী।
ডোং : খাৱৈ।

ঢ

ঢৰীয়া : ডাঙৰ।
ঢল : জাক, জুম।
ঢং : ৰীতি, প্ৰকাৰ।
ঢৌ : তৰঙ্গ, লহৰ, উৰ্মি।

ত

তৰা : নক্ষত্ৰ।
তলুৱা : কৰতল।
তামোল : গুৱা।
তিতা : ভিজা।
তিনিমহীয়া : ত্ৰৈমাসিক।
তীক্ষ্ণ : চোকা, জোঙা।
তদাৰক : চোৱাচিতা।
তদন্ত : অন্বেষণ, অনুসন্ধান।
তপ্ত : গৰম, উত্তাপ।
তপস্বী : যোগী, ঋষি।
তৰংগ : ঢৌ, লহৰ।
তুমুল : তয়াময়া।
তৃষ্ণা : তৃষা , পিয়াহ।
তেজ : ৰক্ত, শোণিত।
ত্যাগ : বৰ্জন, বিসৰ্জন।

থ

থিৰ : স্থিৰ, শান্ত।
থলুৱা : খিলঞ্জীয়া, স্থানীয়।
থলী : ঠাই, স্ঠান।
থাম : স্তম্ভ, খুঁটা।

দ

দেউতা : পিতা, বোপাই, পিতৃ ।
দেউলীয়া : সৰ্বহাৰা।
দেৱালী : দীপাৱলী, দীপান্বিতা।
দৈহিক : শাৰীৰিক, দেহগত।
দোকান : বিপণী।
দেৱতা : দেৱ, ত্ৰিদশ।
দেশপ্ৰেমী : দেশহিতৈষী, দেশসেৱক।
দেশদ্ৰোহী : দেশবৈৰী।
দুৰাকাংক্ষা : দুৰাশা।
দল : সংগঠন, জাক।
দক্ষ : পটু, পাৰ্গত, কামিলা।
দক্ষিণা : বৰঙণি, দান, অৰিহণা।
দৰিয়া : সাগৰ, নদী।
দাঁত : দন্ত, দশন।
দিন : দিবা, দিৱস।
দিহা : পৰামৰ্শ, উপদেশ।
দুখ : বেজাৰ।
দুখীয়া : দৰিদ্ৰ, দীন।
দূৰ : নিলগ, আতৰ।
দুৰ্বৃত্ত : দুৰ্জন।
দুৰ্দশা : দুৰৱস্থা, দুৰ্গতি।
দুৰ্ভিক্ষ : অকাল।
দূৰ্লভ : আপুৰুগীয়া, দষ্পাপ্য।
দ্ৰুত : ক্ষিপ্ৰ।

ধ

ধন: অৰ্থ, টকা, পইচা।
ধনিয়া : মেমেধু।
ধীৰ : লেহেম।
ধুনীয়া : সুন্দৰ, শুৱনী।
ধোঁৱাখুলীয়া : অমিতব্যয়ী।
ধনী : চহকী, আঢ্যৱন্ত।
ধৰা : পৃথিৱী।
ধৰুৱা : ঋণী, ঋণগ্ৰস্ত।
ধৱল : বগা, শুক্ল।
ধ্বংস : বিনাশ, নাশ।

ন

নিজৰা : জুৰি, ঝৰণা।
নিজান : নিস্তব্ধ, নিৰিবিলি ।
নিমখ : লোণ, লৱণ।
নিৰাপদ : সুৰক্ষিত।
নিৰাশা : হতাশা।
নিৰাশ্ৰয় : আশ্ৰয়হীন।
নিৰুদ্দেশ : সন্ধানহীন, নিখোজ।
নিৰ্ণয় : নিৰ্ধাৰণ।
নিৰ্দেশ : তলব, আদেশ।
নিশা : ৰাতি।
নিয়ৰ : হিম।
নিস্তাৰ : মুক্তি, ৰেহাই।।
নিঃশব্দ : নীৰৱ, নিস্তব্ধ।
নৈ : স্ৰোতৱতী, তৰঙ্গিনী।
নকল : প্ৰতিলিপী।
নতুন : নবীন, নৱ, অভিনৱ।
নাও : নৌকা, ডিঙা।
নাক : নাসিকা, ঘ্ৰাণেন্দ্ৰিয়।
নাবালক : শিশু, কিশোৰ।
নাৰী : মহিলা, স্ত্ৰী, তিৰোতা।
নিগাজী : স্থায়ী।

প

পত্নী : ঘৈণী, তিৰোতা, সহধৰ্মিণী ,গৃহিনী।
পতি : নাথ, স্বামী।
পথ : বাট, ৰাস্তা।
পদ : ভৰি, চৰণ।
প্ৰতিষ্ঠা : স্থাপন।
প্ৰয়াস : চেষ্টা, যন্ত।
প্ৰাচীন : পুৰণি, পুৰাতন।
প্ৰাপ্তবয়স্ক : পূৰ্ণবয়স্ক।
প্ৰিয় : মৰমৰ।
প্লাৱিত : জলমগ্ন।
পানী : জল, সলিল।
পিতৃ : পিতা, দেউতা, বোপাই, জনক।
পিৰীতি : প্ৰেম।
পিয়াহ : পিপাসা।
পীড়া : ব্যাধি, যন্ত্ৰণা।
পদুম : কমল।
পণ্ডিত : জ্ঞানী, বিদ্বান।
পৰ্বত : গিৰি।
পলক : পচাৰ, নিমেষ ।
পহু : মৃগ।
পাত : পল্লৱ, পত্ৰ।
পুত্ৰ : সন্তান, আত্মজ।
পুথি : গ্ৰন্থ, কিতাপ।
পুৰণি : প্ৰাচীন, পুৰাতন, আগৰ।
পূৰ্বতে : আগতে।
পৃথিৱী : বসুন্ধৰা, ধৰিত্ৰী।
প্ৰচলন : প্ৰৱৰ্তন।

ফ

ফাঁই : খং, উত্তেজনা।
ফুল : কুসুম, পুষ্প।
ফটিকা : মদ, সুৰা।
ফণী : সাপ।
ফৰকাল : মুকলি।
ফলপ্ৰসু : ফলদায়ক।

ব

বৃত্তি : জীৱিকা।
বেছি : সৰহ, অধিক।
বেলিফুল : সুৰুযমুখী, সূৰ্যমুখী।
বেপাৰ : বেহা, ব্যৱসায়, বাণিজ্য।
বেপাৰী : বণিক, দোকাণী, সদাগৰ।
বৈকুন্ঠ : বিষ্ণুধাম, বিষ্ণুলোক।
বৈশিষ্ট্য : বিশেষত্ব, বিশিষ্টতা।
বুকু : হৃদয়, আমঠু।
ব্ৰাহ্মণ : দ্বিজ, বামুণ, বিপ্ৰ।
ব্যথা : দুখ, বেদনা।
বস্ত্ৰ : কাপোৰ, আৱৰণ, সাজ।
বছৰেকীয়া : বাৰ্ষিক।
বন : হাবি, অৰণ্য।
বৰফ : নীহাৰ, তুষাৰ, হিম।
বজাৰ : হাট, বিপণী।
বতাহ : বায়ু, পৱন।
বন্ধু : বান্ধৱ, মিত্ৰ।
বধ : হত্যা, হনন।
বৰঙনি : অৰিহনা।
বৰফ : তুষাৰ।
বল : শক্তি, জোৰ।
বাঘ : বনৰজা, ব্যাঘ্ৰ।
বাট : পথ, ৰাস্তা।
বাঁহী : মুৰুলী, বংশী।
বিখ্যাত : জনাজাত।
বিটপী : বিৰিখ, গছ।
বিন্ধা : ফুটা, ৰন্ধ্ৰ, জনঙা।
বিবাদ : কলহ, দন্দ, আপদ।
বিধৱা : স্বামীহীনা, পতিহীনা ।
বিস্ময়কৰ : চমত্কাৰ, আশ্চৰ্যজনক।
বিস্তৃত : প্ৰসাৰিত , বিস্তাৰিত।
বীৰত্ব : পৰাক্ৰম, বিক্ৰম।

ভ

ভৰি : পদ, চৰণ।
ভদ্ৰ : সভ্য, নম্ৰ।
ভনী : ভন্টী।
ভয় : ত্ৰাস।
ভয়াতুৰ : ভয়াৰ্ত।
ভয়ানক : ভয়াৱহ, ভয়ংকৰ।
ভাগ্যৱান : ভাগ্যশালী।
ভাত : অন্ন, আহাৰ।
ভিক্ষাৰী : মগনিয়াৰ।
ভৃত : দাস, লগুৱা।
ভেঁজাল : অশুদ্ধ।
ভোক : ক্ষুধা।

ম

মগজ : মস্তিষ্ক, মগজু।
মন্দিৰ : দেৱালয়।
মৰম : প্ৰীতি, চেনেহ, ভালপোৱা ।
মহাকাশ : মহাশূণ্য, অন্তৰীক্ষ।
মহিমা : প্ৰতাপ।
মণ্ডিত : অলংকৃত, বিভূষিত।
মনোৰম : মনোমুগ্ধকৰ, মনোমোহন ।
মধ্যাহ্ন : দুপৰ, দুপৰীয়া।
মাতৃঃ মা , আই , জননী , জন্মদাত্ৰী , বৌতি।
মাছ : মৎস্য, মীন।
মানুহ : মনুষ্য, লোক, মানৱ।
মাটি : ভূমি, মৃত্তিকা।
মিত্ৰ : বন্ধু, বান্ধৱ।
মিহি : মসৃণ, নিমজ।
মুখ : বদন, আনন।
মুগ্ধ : মোহিত।
মূৰ্তি : বিগ্ৰহ, প্ৰতিমা।
মৃগ : হৰিণ, কুৰংগ, শাৰংগ।
মৃত্যু : মৰণ, প্ৰলয়, অন্ত, অস্ত, তিৰোভাব, দেহত্যাগ,
মেঘ : ডাৱৰ, বাদল।
মৌ : মধু, মৌৰস, মৌজোল।

য

যত্ন : চেষ্টা।
যতন : সঁজুলি।
যন্ত্ৰণা : কষ্ট, যাতনা।
যম : ধৰ্মৰাজ।
যমজ : যঁজা।
যাত্ৰী : ভ্ৰমণকাৰী।
যান : বাহন, গাড়ী।
যাদু : ইন্দ্ৰজাল।
যুগান্ত : প্ৰলয়।
যুঁজ : ৰণ, যুদ্ধ।
যোগাযোগ : সম্পৰ্ক, সম্বন্ধ।
যোগী : তপস্বী।
যোগ্য : উপযুক্ত।
যোদ্ধা : যুঁজাৰো, ৰণুৱা।

ৰ

ৰঙিয়াল : আনন্দময়।
ৰজক : ধোবা।
ৰজত : ৰূপ।
ৰজনী : ৰাতি, নিশা।
ৰক্ত : তেজ, শোণিত, শক্তি।
ৰজা : নৃপতি, ভূপতি।
ৰজ্জু : জৰী।
ৰন্ধ্ৰ : বিন্ধা, ছিদ্ৰ।
ৰসনা : জিভা।
ৰহণ : বৰণ।
ৰশ্মি : পোহৰ, কিৰণ।
ৰ’দ : কিৰণ।
ৰবি : সূৰ্য্য।
ৰং : আনন্দ, আমোদ।
ৰাগি: মাদকতা, নিচা।
ৰাজকীয় : ৰজাঘৰীয়া।
ৰাণীঃ মাদৈ, পটেশ্বৰী
ৰাতি : নিশা, ৰজনী।
ৰিক্ত : শূন্য, উদং।
ৰিজনি : তুলনা।
ৰোগ : ব্যাধি, বেমাৰ।

ল

লাঠী : লাখুটি, টোকোন।
ল’ৰা : পুত্ৰ , বালক।
ললাট : কপাল, ভাগ্য।
ললিত : মনোৰম, সুন্দৰ।
লৱণ : নিমখ, লোণ।
লৱণু : মাখন।
লহৰ : ঢৌ, তৰঙ্গ।
লক্ষ্য : উদ্দেশ্য।
লোপ : ধ্বংস, নাশ।
লোভ : লালসা।
লৈহিত্য : লুইত, ব্ৰক্ষ্মপুত্ৰ।

শ

শক্তি : বল, সামৰ্থ্য
শত্ৰু : বৈৰী, শতৰু, অৰি।
শতাব্দ : শতিকা।
শপত : প্ৰতিজ্ঞা।
শব্দ : ধ্বনি।
শৱ : মৃতদেহ, মৰাশ।
শিল : পাষাণ, প্ৰস্তৰ, পাথৰ।
শিক্ষক : গুৰু, শিক্ষাদাতা।
শিৱ : মহাদেৱ, কৈলাসপতি, নীলকণ্ঠ।
শীত : চেঁচা, ঠাণ্ডা।
শেষ : অন্ত, অৱসান।
শুকুলা : শুক্ল, বগা।
শৃংখল : শিকলি।
শেষ : অন্ত, অৱসান।
শৈল : পৰ্বত, পাহাৰ।
শোকাকুল : শোকাতুৰ, শোকাৰ্ত।
শোণিত : ৰক্ত, তেজ।
শৌৰ্য : বীৰত্ব, শক্তি।

ষ

ষড়ানন: কাৰ্ত্তিক।
ষণ্ড : ষাড়, ঋষভ।
ষন্মাস : ছমাহ।
ষান্মাসিক : ছমহীয়া।

স

সখা : মিত্ৰ, সুহৃদ, বান্ধৱ।
সচেতন : সজাগ, চেতনাযুক্ত।
সচেষ্ট : যত্নপৰ।
সঞ্চাৰ : গমন, চলন।
সমীৰ : বতাহ, বায়ু, পৱন।
সৰস্বতী : বাগদেৱী, বাগীস্বৰী, দ্বিসন।
সাপ : সৰ্প, ফণী, অহি।
সঞ্চাৰ : তলা।
সংকট : বিপদ, সমস্যা।
সংগ্ৰাম : যুদ্ধ, সমৰ।
সাউদ : বেপাৰী, সদাগৰ।
সাগৰ : সমুদ্ৰ।
সামৰণি : অন্ত।
সুচল : সুবিধা। উজু, সহজ।
সূৰ্য : ৰবি, বেলি।

হ

হৰিষ : আনন্দ।
হাট : বজাৰ।
হাত : হস্ত, পাণি।
হাতী : হস্তী,গজ।
হাবি : অৰণ্য, অটবী।
হিয়া : হৃদয়।
হিংসা : অসূয়া, ঈৰ্ষা।
হৃদয়: বুকু, অন্তৰ।
হেমাহি : গাফিলতি, হেলা।
হোজা : সৰল,
হ্ৰদ : সৰোবৰ, সৰসী।
হ্ৰাস : ক্ষয়, অলপ।

ক্ষ

ক্ষণ : ক্ষন্তেক।
ক্ষতি : হানি, অনিষ্ট।
ক্ষমতা : সামৰ্থ্য, প্ৰতিপত্তি।
ক্ষতি : হানি, অনিষ্ট।
ক্ষিপ্ৰ : দ্ৰুত, তীব্ৰ।
ক্ষুধা : ভোক, বুভুক্ষা।
ক্ষুব্ধ : বিতুষ্ট, অসন্তুষ্ট।
ক্ষেত্ৰ : স্থান।

অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ৫

নদী – নৈ,সৰিৎ,স্ৰোতৱতী, তৰংগিণী ৷

ৰাতি – নিশা, ৰজনী, ক্ষমা, ক্ষণদা, যামিনী, বিভাৱৰী ৷

চন্দ্ৰ – নিশাপতি, নিশাকৰ, শশী, শশধৰ, শশাংক, জোন, জোনবাই, চন্দ্ৰমা ৷

সূৰ্য – দিননাথ, দিবাকৰ, ৰবি, ভানু, ভাস্কৰ, অৰুণ, তপন, আদিত্য, প্ৰভাকৰ, দিনকৰ, দীনবন্ধু,বেলি, মিহিৰ, সবিতা ৷

ঈশ্বৰ – প্ৰভু, বিধি, বিধাতা, জগপতি, জগদীশ, ধাতা, পৰমেশ, পৰমেশ্বৰ, জগন্নাথ, ভগৱান ৷

আকাশ – নীলিমা, গগন, অম্বৰ ৷

অগ্নি – জুই, বহ্নি, পাৱক, অনল ৷

বায়ু – বতাহ, পৱন, সমীৰ, সমীৰণ, অনিল ৷

অমৃত – সুধা, পঞ্চামৃত (দধি, দুগ্ধ, ঘৃত, মধু, চেনী), পীয়ূষ ৷

অলংকাৰ – বিভূষণ, গহনা, ভূষণ আভৰণ, গহণা ৷

অসীম – অশেষ, সীমাহীন, অনাদি , অনন্ত ৷

আখৰ – লিপি, বৰ্ণ, হৰফ, বৰ্ণমালা ৷

আবেলি – বিয়লি, ভাটিবেলা, অপৰাহ্ণ ৷

আধুনিক – সাম্প্ৰতিক, বৰ্তমান কালৰ ৷

আবেদন – আহ্বান, নিবেদন, গোহাৰি ৷

ইহজনম – ইহলীলা, পাৰ্থিব ৷

ইন্দ্ৰ – দেৱৰাজ, সুৰেন্দ্ৰ, শচীন্দ্ৰ ৷

উপবাস – ব্ৰত, অনশন, লঘোন, অনাহাৰ ৷

উপাসনা – পূজা, বন্দনা, আৰাধনা, অৰ্চনা ৷

ঘৰ – পঁজা, গৃহ, আলয়, আবাস ৷

চকু – নেত্ৰ, অক্ষি, চক্ষু, নয়ন ৷

চৰ্চা – অভ্যাস, সাধনা, অনুশীলন, আখৰা ৷

ঢৌ – তৰংগ, হিল্লোল, লহৰ ৷

তুলনা – ৰিজনি, সাদৃশ্য, উপমা, সমৰূপতা ৷

তেজ – শোণিত, ৰক্ত, ৰুধিৰ ৷

দৰ্শন – নিৰীক্ষণ, পৰ্যাবেক্ষণ, অৱলোকন ৷

দুখীয়া – গৰীৱ, ভিকহু ৷

ধুমুহা – তুফান, বা-মাৰলী, বৰদৈচিলা ৷

নাৰী – স্ত্ৰী, মহিলা, ৰমণী, কামিনী ৷

নিয়ৰ – শিশিৰ কণা, নীহাৰ, শিশিৰ ৷

নিপুন – পাকৈত, পটু, কৌশলী ৷

পণ – শপত, সংকল্প, অংগীকাৰ ৷

পদুম – শতদল, পংকজ, কমল, পদ্ম, শতপত্ৰ ৷

বতাহ – পৱন, সমীৰ, সমীৰণ, বায়ু ৷

বিষ্ণু – নাৰায়ণ, হৰি, মাধৱ, শ্ৰীনাথ ৷

মেঘ – নীৰদ, ডাৱৰ, অভ্ৰ, জলধৰ ৷

মোক্ষ – মুক্তি, নিবৃত্তি, পৰমগতি ৷

হাতী – ঐৰাৱত, গজ, হস্তী ৷

ৰঙা – ৰক্তিম, ৰাতুল, লোহিত, ৰক্তাভ ৷

ৰজা – নৃপতি, ভূপতি, নৰেশ্বৰ, নৰপতি, লোকপাল ৷

লক্ষ্মী – নাৰায়ণী, পদ্মা, লখিমী ৷

শিৱ – কৈলাসপতি, মহাদেৱ, শংকৰ, ত্ৰিলোচন, হৰ, ভোলানাথ ৷

যজ্ঞ – আহুতি, হোম, হোমাগ্নি ৷

শ্ৰীকৃষ্ণ – গোপাল, যদুমণি, মদনগোপাল, কানাই, দৈৱকী নন্দন ৷

অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ৬

ক

১) কপৌফুল ঃ আমোল-কচু

২)কোৰ্হাল ঃ হাই-উৰুমি, কোলাহল, হুলি,হুলস্থূল, হাই, হৈ-চৈ, কোঢ়াল, হাই-উৰমি

৩) কুলি ঃ মধুঘোষ,পৰভৃৎ, কলঘোষ, বসন্তসখ,পৰপুষ্ট, ইত্যাদি

৪) কৃষ্ণ ঃ কানু, কানাই, দ্বাৰকেশ,যাদৱৰায়, যদুমনি, গোপাল, শ্যাম , ইথ্যাদি

৫) কামুক ঃ কামীন , কাঙৰা, কামান্ধ, কামী, কামাতুৰ, কামৰসিক, বিৰংসু, কামাৰ্ত, ইত্যাদি

৬) কাৰ্তিক ঃ স্কন্দ, অগ্নিজ, বিশাখ, তাৰহা, অগ্নিকুমাৰ , অগ্নিজন্ম, ইত্যাদি

৭) কৱচ ঃ সন্নাহ, কাচনি, তনুত্ৰ, খোলক, অংগক, কাচনি, বৰ্ম, ইতাযাদি

৯) কুবেৰ ঃ যক্ষেশ, ত্ৰিশিৰা, ধনদেৱতা, ধনাধিপতি, ধনেশ ,অলকাধিপ, যক্ষৰাজ, ইত্যাদি

১০)কামদেৱ ঃ ৰতিপতি, মনোজ, অংগজ, ৰতীশ, মদন, মকৰকেতু , ইত্যাদি

১১) কোঠা ঃ কোঠালি, প্ৰকোষ্ঠ, খোটালি, কক্ষ, পোলি, কুঠৰী

১২) ক্লান্তি ঃ অৱসাদ,শ্ৰান্তি, পৰিশ্ৰান্তি , ভাগৰ

১৩) ক’বলগীয়া ঃ বাচ্য, কথনীয়, বচনীয়, কথ্য

১৪) কুঁহিপাত্ৰ ঃ পল্লৱ, কিশলয়, পত্ৰমঞ্জৰি, পত্ৰোল্লাস,তৰুৰাগ, পত্ৰাংকুৰ

১৫) কন্যা ঃ পুত্ৰী , আপী , ছোৱালী , জী, জীয়াৰি,জীয়েক , কন্যকা,দাৰিকা, নন্দিনী, পুত্ৰিকা, ইত্যাদি

১৬) কথাছবিঃ চিনেমা, বোলছবি, ফিল্ম, চলচ্চিত্ৰ,ইত্যাদি

১৭) কালীঃ শ্যাম, কপালিনী, দিগম্বৰী,কালিকা, কংকালমালিনী, ইত্যাদি

১৮) কৃপণ ঃকৰাইচ, কিৰ্পিণ, কটকিনা,টটাৰি, চিকটা, ইত্যাদি

১৯) কৰ্ণভূষণঃ কৰ্ণবালা, কৰ্ণফুলা, কৰ্ণালংকাৰ, কাণফুলি

২০) কৃষিকৰ্ম ঃ খেতি-খোলা, খেতি-বাতি, কৃষিকাৰ্য

২১) কেলিঃ ধেমালি, ক্ৰীড়া, খেল

২২) কূটনীতিবিদ ঃ কূটনীতিজ্ঞ, কূটনীতিক

২৩)কৰ্মদক্ষ ঃ কামিল , কৰ্মকপটু, কৰ্মকুশল, কৰ্মনিপুণ, কৰ্মী, কাৰ্যদক্ষ

২৪) কয়েদীঃ বন্দীয়াৰ, ফাটকিয়াল, বন্দী, ফাটেকিয়াল

২৫) কলিজা ঃদিল, হাইজা, ৰক্তাশয়, আমুঠ

২৬) ককাই ঃ দাদা, ককাইটি, কাকা, ককাইদেউ

২৭) কাঁড় ঃশায়ক, অধিজ্য, বাণ, তীৰ,পিৰালি, শৰধি,পৃষৎক, শায়ক,ইত্যাদি

২৮) কটকীঃ দূত,ৰাজদূত, টেকেলা, বাৰ্তাবাহক

২৯) কৰযোৰ ঃ কৰপুট, হাতযোৰ

৩০)ক্ৰমশ ঃ অনুক্ৰমে,পৰ্যাক্ৰমে, ক্ৰমান্বয়ে, ক্ৰমাগতে,ক্ৰমে ক্ৰমে

৩১) কুকুৰ ঃ শুন,গৃহমৃগ,বক্ৰপুচ্ছ, শ্বান, সাৰমেয়, ইত্যাদি

৩২) কুৰূপ ঃ শ্ৰীহীন, অশুৱনি, কুন্ধচ, কশ্ৰী, কদাকাৰ, আপুচ, ইত্যাদি

৩৩) কঁঠাল ঃ পূতফল, কন্টফল, ফলকন্টক

৩৪) কইনা ঃ কনিয়া, ন-ছোৱালি, নৱ-বধু

৩৫) কঁপনি ঃ স্পন্দন, জোকাৰণি, কম্প, লটঘটনি, কম্পন

৩৬) কন্যাকাল ঃ আদ্যঋতু, পুষ্পিতা, ৰজোদৰ্শন, তোলনি

৩৭) কৰ ঃ শুল্ক,উদগ্ৰহণ, ৰাজহ, ৰাজ কৰ, খাজনা, ৰজস্ব, টে

৩৮) কন্ঠস্বৰ ঃ কন্ঠ, মাত, কন্ঠধ্বনি, গলা, টেঁটু

৩৯) কদাচাৰ ঃ ভ্ৰষ্টাচাৰ, অসদাচাৰ, গৰ্হিতাচাৰ, কুব্যবহাৰ

৪০) কঠীয়া ঃ সচঁ, গুটি, বীজ, বিধান

৪১) কল্যাণ ঃ শুভ, উপকাৰ, ভবিক, ক্ষেম, ভাল, হিত,কুশল, ভবিক, মংগল

৪২)কিশোৰ ঃ বালিকা, বালক

৪৩ ) কেঁচুমটা ঃ কেঁচেলেপা

৪৪)ক্ৰম ঃ ধাৰা, ধাৰাবাহিতা, পৰ্যায়,ধাৰাবাহিকা

৪৫)কোমল ঃ ফেপা, অকঠিন, ঢিলা

৪৬) কাৰাগাৰ ঃ ফাটেক,জে’লখানা, পোতাশাল, ফাটক, ৰঙাঘৰ, বন্দশাল, গাৰদ

৪৭) কাজিয়া ঃ বিবাদ, কন্দল, দন, খৰিয়াল,দ্বন্দ্ব, কলহ

৪৮)কিনোতা ঃ উপভোক্ত, ক্ৰেতা,গ্ৰাহক,খৰিদ্দাৰ

৪৯) কাঁইট ঃ হুল, কন্টক, মঘা ,তৰুনখ

৫০) কতবাৰ ঃ বহুবাৰ , অলেখবাৰ

৫১) কৰ্ণপট ঃ কাণটাহা,কৰ্ণপটহ,কৰ্ণমাদল,কৰ্ণবালা

৫২)কু-অভ্যাস ঃ বদভ্যাস , কদভ্যাস

৫৩) কান্দোন ঃ ক্ৰন্দন, কান্দন, কান্দনি, ৰোদন

৫৪) কৌতূহল ঃ কুতূহল, অনুসন্ধিৎসা, কুতূহল,ঔৎসুক্য

৫৫) কোঁটকৰা ঃ মইন, কোঁটকোৰা

৫৬) কেটেপা ঃ গুলটি

৫৭)ক্ৰমিক ঃধাৰাবাহিক,ক্ৰমানুগ

৫৮) কোমল চাউল ঃ বোকা চাউল

৫৯)কল্যাণকৰ ঃ হিতকৰ,মংগলজন,কল্যাণকৰ,শ্ৰেয়স

৬০) কাঠখোলা ঃ বাঢ়ৈটোকা, কাঠৰোকা

৬১)কমলা ঃ সন্তৰা, সোণতৰা, সুমথিৰা

৬২) ক’লা ঃ অসিত, কৃষ্ণ

৬৩)কৰ্কশঃ ৰুক্ষ, কঠুৱা, টান, খহটা, অমসৃণ,টান, হুঁটা

৬৩)কুঁৱলীঃ নভোৰজ, কুহেলিকা, কুজ্বাটিকা, কুহোড়িকা

৬৪) কঁহুৱা ঃ কাঁহিবন , কঁহুৱাবন

৬৫)কল ঃ ৰম্ভা, কদলী

৬৬) কংকাল ঃ জঁকা, অস্থিপঞ্জৰ

৬৭)ককাঃ বুঢ়াপিতা, আতা, পুথাও, ককাদেউতা

৬৮)কাঁথি ঃপিৰালি, অলিন্দ,বাৰান্দা

৬৯)কইনা ঃকনিয়া, ন-ছোৱালি,নৱ-বধু

৭০) কঁহুৱা ঃ কাঁহিবন, কঁহুৱাৱন

৭২)কুঁহিয়াৰ ঃ ঈক্ষু, ইক্ষু

৭৩) কঁপা ঃ লৰা , জোকাৰ

৭৪)কঁকাল ঃ কমৰ

৭৫)কুঁৱা ঃপাটনাদ, কূপ

৭৬) কচকা ঃমোচোকা

৭৭)কটাক্ষ ঃঅপাংগ, বক্ৰদূষ্টি

৭৮)কৰ্ণপথ ঃ কৰ্ণৰন্ধ্ৰ,কৰ্ণকূপ,কৰ্ণকুহৰ, শ্ৰৱণকুহৰ

৭৯)কপটাচাৰী ঃ পেটকুলি,কপটী, পেটকপটীয়া

৮০)কপাল ঃ নচিব, দৈৱ,দশা, ভাগ্য, অদৃষ্ট

৮১) কদাচিত ঃ দৈৱাৎ, কশ্চিত, কেতিয়াবা, কাচিৎ

৮২) কৰুণ ঃসকৰুণ,দুখজনক,মৰ্মান্তিক,বেদনাদায়ক, শোকজনক

৮৩) কপটতা ঃ ব্যাজ, কপটালি, কাপট্য, কুষাৰি

৮৪)কমাৰ ঃ লোহাৰ , কৰ্মকাৰ

৮৫)কথিত ঃ ব্যক্ত,কোৱা, উক্ত, নিগদিত

৮৬)কতজন ঃ বহুজন,অলেখজন

৮৭) কট্কটীয়া ঃ দৃঢ় , টান, মজপুত,মজবুত

৮৮)কণী ঃডিমা, ডিম, অণ্ড,ডিম্ব

৮৯)কৰ্চন চৰাই ঃ ক্ৰৌঞ্চ

৯০)কবিৰাজ ঃ বৈদ্য

৯১)কথা ঃবাত, উক্তি, বাক,বাণী, বচন

৯২)কথক ঃ ভাষক, কওঁতা, বক্তা

৯৩)কৰ ঃ হাত, হস্ত,পাণি, হস্তক

৯৪)কৰ্তন ঃ ছেদন , কাটন

৯৫) কানমাৰিঃ কান্ধমাৰি, বাওঁতা

৯৬)কলহঃ কুম্ভ, কলস

৯৭) কষ্ট ঃ যাতনা,নিকাৰ , যন্ত্ৰনা, ক্লেশ, পীড়া

৯৮) কৰ্তৃত্ব ঃ প্ৰভুত্ব,অধিকাৰ, আধিপত্য

৯৯) কাণ ঃ শ্ৰৱণেন্দ্ৰিয়, কৰ্ণ

১০০)কাউৰী ঃ বায়স,কাক, বলিপুষ্ট,বৃক, বলিভুক,কাণুক

১০১) কাচ ঃ বেলোল

১০২) কাজল ঃ অজ্ঞন

১০৩)কলাঃশ্ৰৱণশক্তিহীণ, কাণ-গধুৰ, বধিৰ

১০৪)কাঁহী ঃ থালি, ডিছ, থালি

১০৫) কাণখৰিকা ঃ কাণঘোঁকটা

১০৬)কল্পতৰুঃদিব্যতৰু, কল্পবৃক্ষ, দিব্যবৃক্ষ

১০৭) কলেৰা ঃ হাইজা, জহনী, মান্না, বিসূচিকা

১০৮) কাঠফুলা ঃ বেংছতা,অহিছত্ৰ

১০৯) কাণচেপা ঃ কাণমলা, কৰ্ণনৰ্দন

১১০) কাছ ঃ কচ্ছপ , কূৰ্ম

১১১)কাঠ ঃ কাষ্ঠ

১১২) কানি ঃ অহিফেন, আফিং

১১৩) কলাফুলঃ ইন্দবস্তি, জংঘা

১১৪) কলম ঃ লেখনী, পে’ন

১১৫) কাগজঃকাকত

১১৬)কুন্ঠাঃসংকোচ, দ্বিধা

১১৭)কালসন্ধ্যা ঃ কালসন্ধিয়া, কালগধূলি

১১৮) কুকুৰাঃৰামপাৰ, কুক্কট,মুৰ্গী

১১৯)কু-কৰ্মঃদুষ্কাৰ্য, অপকৰ্ম,দুষ্কৰ্ম

১২০)কুটুমঃ অত্মীয়-কুটুম, জ্ঞাতি, স্বজন, আত্মীয়-স্বজন

১২১)কীৰ্তিঃ যশস্যা, খ্যাতি, যশ

১২৩)কিৰণঃ ৰশ্মি, অংশু, মৰীচি

১২৪) কাপুৰুষঃ ভীৰু, ভয়াতুৰ, ভয়াৰ্ত, ভীতু

১২৫)কাৰণঃলক্ষ্য,উদ্দেশ্য, হেতু, অভিপ্ৰায়, নিমিত্ত,মদলব

১২৭)কামঃ বন, কৰ্ম, কাজ, কাৰ্য, বিৰংসা

১২৮)কিশোৰ ঃ বালিকা,পাটগাভৰু

১২৯)কান্ধ ঃ স্কন্ধ, অংস, কান

১৩০) কামভাব ঃ কাঙৰ,কাঙৰা

১৩১) কুকুৰনেচীয়া বাঘ ঃ লকয়া

১৩২) কাপোৰ ঃ বস্ত্ৰ, অম্বৰ, বাস, বসন

১৩৩) কিতাপ ঃ পুস্তক, গ্ৰন্থ, পুথি

১৩৪) কুগহ ঃ পাপগ্ৰহ, দুষ্টগ্ৰহ

১৩৫) কুঠাৰ ঃ পৰশু

১৩৬) কাষলতি ঃ বগল

১৩৭) কুলগুৰু ঃ কুলাচাৰ্য,কুল-পুৰোহিত

১৩৭) কৃপালু ঃ ৰহমান, দয়ালু, কৰুণাময়

১৩৮)কুক্ষণ ঃ কু-লগ্ন,অশুভ-কাল, আওকাল, কালক্ষণ, কালবেলা, অশুভ-সময়

১৩৯)কৃষক ঃ সৈৰিক, কিৰিষণা, খেতিয়ক,সৈৰন্ধ,কৃষাণ

১৪০)কুলৰ্ধম ঃ কুলৰ্প্ৰথা , কুলৰ্কম, কুলক্ৰিয়া

১৪১)কুদৃষ্টি ঃ কু-নজৰ, অশুভ, বিষদৃষ্টি, অশুভ-দৃষ্টি

১৪২) কুমাৰ ঃ ঘটকাৰ , কুম্ভকাৰ,ঘটকৃত, কুলাল , চক্ৰজীবক, ঘটকাৰ

১৪৩) কৃপা ঃ দয়া , অনুগ্ৰহ, কৰুণা

১৪৪) কৃটজ্ঞ ঃ ধন্য, কৃতাৰ্থ

১৪৫) কুল ঃ বংশ, গোত্ৰ, জাতি, জাত

১৪৬)কুলাংগাৰ ঃ কুলাধম, কুলকলংক

১৪৭)কৃষিজাত ঃ কৃষিক

১৪৮)কেটেপা ঃগুলটি

১৪৯) কেঁচু ঃ ভূ-লতা, মহীলতা, কিষ্ণুলক,গণ্ডুপদ,ভূঁইলতা

১৫০)কেৱল ঃ মাথোন , অকল, মাথোঁ, একমাত্ৰ

১৫১) কেঁচা ঃ নপকা, অপক্ক

১৫২)কেঁৰা ঃ টেৰুৱা

১৫৩) কোকলোঙা ঃ চেক্চেকী

১৫৪) কেঁচুমূৰীয়া ঃ অৰ্শ

১৫৫) কেণা ঃ ঘুণ, কেৰোণা

১৫৬)কেলেণ্ডাৰ ঃ বৰ্ষপঞ্জী

১৫৭)কোকলোঙা ঃ তেজপিয়া

১৫৮) কোষ্ঠী ঃ সোঁৱৰণী, জন্মপত্ৰ, জন্মপত্ৰিকা

১৫৯)কেশসজ্জা ঃ কেশৰচনা, কেশবিন্যাস

১৬০) কৌশল ঃ কিটিপ, কায়দা

১৬১)কেমটাই ঃ বজ্ৰকাট, বনৰৌ

১৬২) ক্ৰোধাগ্নি ঃ কোপানল, ক্ৰোধানল, কোপাগ্নি

১৬৩)কেঁথা ঃ নিহালি, কঁথা, দগলা,কন্থা

১৬৪) কোষ্ঠকাঠিন্য ঃ কোষ্ঠবদ্ধতা

১৬৫)কোমোৰা ঃকুষ্মাণ্ড

১৬৬) ক্ৰুদ্ধ ঃ কোপিত, ৰোষান্বিত,ৰাগান্বিত,ক্ৰোধান্বিত,কোপান্বিত

খ

১৬৭) খোৰাই ঃলেংকুচ লেংকুচকৈ, খোৰাই, টেঙুচকৈ, লেঙেৰিয়াই,টেঙুচ

১৬৮) খাওঁতা ঃ ভোজনকাৰী, খাদক, আহাৰী, ভোক্তা, ভক্ষক ,খাৱৰীয়া, ভোজনকাৰী

১৬৯) খৰ ঃ খৰাং,অনাবৃষ্টি, জলাভাৱ, ধূপল, বৃষ্টিহীনতা, জলকষ্ট, অৱগ্ৰহ, অবৃষ্টি

১৭০) খনিকৰ ঃ শিলা কুটী, কাৰুশিল্পী, ভাস্কৰ, কাৰিকৰ, মূৰ্তিশিল্পী

১৭১) খুৰা ঃ দাইটি, দাদি, পিতৃব্য, দেদাই, দদাই, ক্ষুল্লাতাত

১৭২) খঙাল ঃ কোপী, ক্ৰোধী, ক্ৰোধপ্ৰৱণ, ৰাগী

১৭৩)খৰখেদা ঃ লৰা-ঢপৰা, খৰধৰ, লৰালৰি, খৰপোচ, ততাতৈয়া

১৭৪) খোনা ঃ বোকোৰা, থোঁতা, বক্ৰা

১৭৫) খাট ঃ বিছনা, পালংক, তক্তাপোচ, বিছনা, শেতেলি, পালেংগি

১৭৬)খনিজ তেল ঃ সীতা তেল, খাৰুৱা তেল

১৭৭) গজমূৰ্খ ঃ গণ্ডমূৰ্খ, জধামূৰ্খ, অজমূৰ্খ, মহামূৰ্খ

১৭৮) খটখটি ঃ জখলা, ছিৰি, সোপান

১৭৯)খিৰিকী ঃজানলা, বাতায়ন, গধাক্ষ, জানালা, পক্ষক

১৮০)খৰালি ঃ জাৰকালি, খৰকালি

১৮২) খেজুৰ ঃ খাজুৰ, খাজুৰি, খৰ্জুৰ

১৮৩) খত ঃ দস্তাবেজ, তমচুক, দলিল

১৮৪) খেলিমেলি ঃ ছেদেলি-ভেদেলি, অপৰিপাটি, বিশৃংখল

১৮৫) খৱৰ ঃ বাৰ্তা, সম্বাদ, বতৰা, সন্দেশ, সমাচাৰ, বাতৰি, সংবাদ

১৮৬) খনিজ ঃ খনিজাত , অকৰিক আকৰীয়া

১৮৭) খু-দুৱনি ঃ ব্যগ্ৰতা,উৎকণ্ঠা, উগুল-থুগুল

১৮৮) খাদ্য ঃ ইৰা, আহাৰ্য,আহাৰ

১৮৯) খোৰা ঃ লেঙেৰা, খঞ্জ,পেঙুৰা

১৯০) খৰচ ঃ ভগন, ব্যয়

১৯১)খদৰ ঃ খাদী, খদ্দৰ

১৯২)খজুৱতি ঃ কণ্ডু

১৯৩) খড়গ ঃ ৰিষ্টি

১৯৪) খাস্তাং ঃ তহিলং , উচ্ছন্ন, উবাৰ

১৯৫) খটোৱা ঃ খচিত

১৯৬) খঁকুৱা ঃ ৰাইকহ, ঔদৰিক, খাইমল, গৰহ, পেটুক, খাইমল,দাঁহৰা

১৯৭) খং ঃ ৰাগ, ক্ৰোধ,, কোপ, ৰোষ, ফাই

 

গ

 

১৯৮) গৰুড় ঃ সিতানন, অৰ্ক্ষ্য, গৰুণ্ড, খগপতি,গৰুড়পখী, গৰুণপখী, পক্ষীৰাজ, পক্ষীন্দ্ৰ, খগৰাজ, গৰুণ

১৯৯) গৰমকাল ঃ জহকাল , গ্ৰীষ্ম, ঘামকাল , নিদাঘ, গ্ৰীষ্মকাল , জহকালি, নিদাঘকাল

২০০) গগনান্তৰাল ঃ ক্ষিতিজ , আকাশপ্ৰান্ত, দিগবলয়,দিগন্ত, গগনপ্ৰান্ত,দিঙমণ্ডল

২০১) গছ ঃ পত্ৰী, তৰু, ক্ষিতিৰুহ, বিৰিখ, পাপদ, বৃক্ষ, মহীজাত, পাদক

২০৩) গৰাকী ঃ মালিক, অধিকাৰী, পতি,প্ৰভু, ভৰ্তা, অধিপতি

২০৪) গৰখীয়া ঃ বৎসপাল, আভীৰ, বল্লৱ, গোপাল, গোপালক, ৰাখোৱাল, গোৰক্ষক

২০৫) গছ-গছনি ঃ গছ-লতিকা,তৰু-তৃণ, গছ-বন, গছ-লতা, গছ-বিৰিখ

২০৬)গধূলি ঃ দিনান্ত, গধুলা, গো-ধূলি

২০৭)গংগা ঃ ভাগীৰতী, গংগকা, ত্ৰিধাৰা, দেৱনদী, বিষ্ণুপদী, গংগিকা, ত্ৰিধাৰা , ইত্যাদি

২০৮) গজালি ঃ বীজাংকুৰ, অংকুৰ, গাজ, পোখা, কোঁহ

২০৯)গঁড ঃ গণ্ডাৰ, একচৰ,খড়্গী, গণ্ডাংগ, একশৃংগ

২১০) গগণা ঃ হিচাপ, গগণ, লেখ , সংখ্যান, গন্তি

২১১) গৰীয়া আলু ঃ ৰঙা আলু , মিঠা আলু , মিৰি আলু

২১২) গধুৰ ঃ ভাৰ , ওজন, ভাৰী

২১৩) গছা ঃ দীপাধাৰ

২১৪) গভীৰ ঃ দ, অগাধ, গাঢ়, অতল

২১৫)গপচ ঃ ধীৰ , গম্ভীৰ , গহীন

২১৬)গতানুগতিক ঃ নতুনত্বহীন , অব্যতিক্ৰম

২১৭) গৰু ঃগো

২১৮) গমন ঃ যাত্ৰা, গতি , চলন

২১৯) গগনস্পৰ্শীঃ গগনচুম্বী, আকাশচুম্বী, গগনচুম্বী, আকাশলংঘা, সু-উচ্চ, অতুচ্চ্য,সুতুংগ

২২০)গৰম ঃ তপ্ত, উষ্ণ,তপত, উষ্ম

২২১) গৰল ঃ বিহ, জহৰ

২২২) গেদগেদী ঃ ভেদভেদী, কাষ্ণনমতী, খালৈভাঙী, সথলি, ঘুমে-খাইতী

২২৩) গাৰু ঃ বালিছ, উপাধান

২২৪) গা ঃ বপু, অজুদ, কায়া, তনু, অপঘন, শৰীৰ, দেহ, ভোগায়তন

২২৫) গাখীৰ ঃ দুধ, গোৰস, দুগ্ধ

২২৬) গলগ্ৰহ ঃ হাৰমাল , কলগ্ৰহ

২২৮) গুজব ঃ জনৰৱ, উৰাবাতৰি, ৰৌঢ়ি, হুনুবাৰ্তা, হুজগ

২২৯) গুণানুকীৰ্তন ঃ প্ৰশংসা, গুণকীৰ্তন, গুণানুবাদ

২৩০) গৱেষক ঃ তত্ত্বনুসন্ধানকাৰী , গৱেষণাকাৰী

২৩১) গোচৰ ঃ আপত্তি, মকৰ্দমা, অভিযোগ, অনুযোগ,নালিচ, মোকৰ্দমা , ওজৰ

২৩২ ) গা-ভাৰী ঃ গৰ্ভৱতী, উদৰিণী, সগৰ্ভা, সসত্ত্বা, অন্তৰ্ৱতী, গৰ্ভনী, গা-ভাৰী

২৩৩) গৃহশত্ৰু ঃ ঘৰশত্ৰু, ঘৰবিভীষণ

২৩৪) গিৰিমালা ঃ পৰ্বতশ্ৰেণী, গিৰিশ্ৰেণী , পৰ্বতমালা,পৰ্বতাৱলী

২৩৫) গাফিলতি ঃ আওহেলা,অৱহেলা,হেলা, আওকাণ,অনাদৰ

২৩৬)গিৰিশৃংগ ঃ পৰ্বতশিখৰ,গিৰিচূড়া, শৈলচূড়া , পৰ্বতশৃংগ, শৈলশিখৰ

২৩৭) গাহৰি ঃ বৰা, শূকৰ, বৰাহ

২৩৮) গেৰেকনি ঃ খিচনি , গোকাটনি , আওটনি

২৩৯) গাঁত ঃ বিবৰ , গৰ্ত

২৪০) গুৰিয়াল ঃ গুৰি , কৰ্ণধাৰ, ধৰোঁতা

 

ঘ

২৪১) ঘৰ – বাসভৱন , বাসস্থান , নিকেতন , আলয় , ভৱন , বাহা , শালা , বাসগৃহ , বাস্ত্তু , গৃহ , গেহ , বাসগৃহ , নিলয় , আৱাস

২৪২) ঘোলা – ঘোদা

২৪৩) ঘাম – স্বেদজল , ঘৰ্ম , শ্ৰমজল , স্বেদ

২৪৪) ঘাই পথ – ৰাজমাৰ্গ , ৰাজপথ , ৰাজআলি , ৰাজবাট

২৪৫) ঘূৰণীয়া – বলয়াকাৰ , গোলাকাৰ , মণ্ডলাকাৰ , চক্ৰাকাৰ , মণ্লাকৃতি , গোল , বৰ্তুল , বৃত্তাকাৰ , চক্ৰাকৃতি

২৪৬) ঘিউ – ঘি , হৱি , ঘৃত , আজ্য ।

২৪৭) ঘনফল – আয়তন ।

২৪৮) ঘঁৰিয়াল – শংকমুখ , নক্ৰ , পিংগচক্ষু , নেহাল , গ্ৰাহ ।

২৪৯) ঘিণ – বিতৃষ্ণা , বিক ্ চিনা , ঘৃণা , বিক্ ষ্ণা ।

২৫০) ঘৰচীয়া – পোহনীয়া

২৫১) ঘোষণা – বিজ্ঞপি , ঘোষণাপত্ৰ , জাননী , ইস্তাহাৰ , ইস্তাহাৰনামা ।

২৫২) ঘোঁটনী – মন্থনী , মথনী ।

২৫৩) ঘঁহনি – ঘৰিষণা , ঘৰ্ষণ , ঘৰিষণ ।

২৫৪) ঘনিষ্ঠ – আপোন , প্ৰগাঢ় , আন্তৰিক , নিবিড় , সৌহৃদ্য , আত্মীয় , অন্তৰংগ , হাৰ্দিক , সৌহাৰ্দ ।

২৫৫) ঘাঁহ – বন , তৃণ ।

২৫৬) ঘোঁৰাশাল – অস্তাৱল , অশ্বগোষ্ঠ , অশ্বশালা ।

২৫৭) ঘৰে – ঘৰে – ঘৰেপতি , ঘৰেমূৰি , ঘৰমূলি ।

২৫৮) ঘনচিৰিকা – চকা – চৰাই , ঘৰচিৰিকা , চটক , ঘৰচৰাই ।

২৫৯) ঘাটৈ – পাৰুৱৈ , ঘাটুৱৈ , পাৰোৱাই , ঘাটোৱাল ।

২৬০) ঘোঁৰা – তুৰংগম , ঘোটক , হয় , অশ্ব , তুৰগ , প্ৰকীৰ্ণক , কীকট , ৰেষা , হ্ৰেষী , মৰুদ্ৰথ , বাজী , ৰাজস্কন্ধ , তুৰংগ ।

 

চ

 

২৬১) চণ্ডাল – চাণ্ডাল , চঁৰাল ।

২৬২) চহৰীয়া – নগৰস্থ , নগৰীয়া

২৬৩) চিঞৰ – বিৰাৱ , আৰাও , চঁয়ৰ ।

২৬৪) চৰ – চাপৰি ।

২৬৫) চালকুঁমাৰী -ঘৃতকুমাৰী

২৬৬) চৰাই – পখী , বিহগ

২৬৭) চন্দ্ৰতাপ – বিতান , চন্দ্ৰাশু

২৬৮) চাপৰ – বুটা , অনুচ্চ

২৬৯) চৰ্বি – স্নেহ , তেল , মেদ ।

২৭০) চিপাহী – যোদ্ধা , সৈন্য , জোৱান , সৈনিক , ৰণুৱা , সেনা

২৭১) চিনাকী – পৰিচিত – পৰিচয় ।

২৭২) চক – চমক , উচপ , উচাপ ।

২৭৩) চকুৰ মণি – অক্ষিগোলক , অক্ষিগোল ।

২৭৪) চাৰিআলি – চতুষ্পথ ।

২৭৫) চাতুৰি – চতুৰালি , চতুৰতা , ধূৰ্ততা ।

২৭৬) চিকিতসাকেন্দ্ৰ – স্বাস্থ্যনিৱাস স্বাস্থ্যকেন্দ্ৰ ।

২৭৭) চাকি – দীপ , বন্তি , দীপক , প্ৰদীপ ।

২৭৮) চপনুৱা – ধদুৱা ।

২৭৯) চিঠি – পত্ৰ ।

২৮০) চন্দ্ৰ – চন্দ্ৰমা , জোন ।

২৮১) চছ্মা – বিতচকু , উপনেত্ৰ ।

২৮২) চাউল – তণ্ডুল ।

২৮৩) চমু – সংক্ষেপ , চুটি ।

২৮৪) চুলি – কেশ ।

২৮৫) চোকা – শানিত , তীক্ষ্ণ ।

২৮৬) চেতন – হুঁচ , জ্ঞান , চেতনা ।

২৮৭) চোতাল – প্ৰাংগন , অংগন ।

২৮৮) চিযাঁহী – মহী , কালি ।

২৮৯) চেহা – তজবজীয়া ।

২৯০) চাগৈ – হ’বলা , কিজানি , হয়তো ।

২৯১) চহৰ – নগৰী , টাউন , নগৰ , পুৰ ।

২৯২) চফা – নিৰ্মল , পৰিষ্কাৰ , নিকা , পৰিচ্ছন্ন ।

২৯৩) চিকাৰী – নিষাদ , কৌটিলিক , সাৰংগিক ।

২৯৪) চাদৰ – উত্তৰবস্ত্ৰ , বৰুত্ৰ ।

২৯৫) চেনি – শৰ্কৰা ।

২৯৬) চুৱাপাতনি – চুৱনি ।

২৯৭) চিৰবৈৰী – চিৰশত্ৰু ।

২৯৮) চেলেপু – চেলবেলীয়া , চেলচেলীয়া ।

২৯৯) চেঁচা – ঠাণ্ডা , জুৰ , শীতল ।

৩০০) চৌকা – আখল ।

৩০১) চকমাটি – খড়িমাটি ।

৩০২) চিকিতসালয় – ডাক্তৰখানা , হাস্পতাল , আৰোগ্যশালা ।

৩০৩) চকীদাৰ – চকীয়াল ।

৩০৪) চলন্ত – গমনশীল , গতিশীল ।

৩০৫) চৰণকমল – পাদপদ্ম , পদপংকজ ।

৩০৬) চক্ৰবহু – চক্ৰব্যুহ

৩০৭) চকুত লগা – চকুলগা , চকুৰোৱা ।

৩০৮) চিন – প্ৰতীক , চিহ্ন , নিচান ।

৩০৯) চাকৰ – গোলাম , সেৱক , দাস , লিগিৰা , ।

৩১০) চজিনা – শোভাঞ্জন ।

৩১১) চৰাইঘৰ – চৰাইখানা

৩১২) চক্ৰান্ত – কু – মন্ত্ৰনা , ষড়যন্ত্ৰ , কু – চক্ৰ

৩১৩) চম্পা – হেমপুষ্প , চম্পাফুল ।

৩১৪) চতুৰ – ফুটিয়াল , ধূৰ্ত , টেঙৰ ।

৩১৫) চিন্তন – মনন , ভাৱন ।

৩১৬) চেকা – দাগ , চেক ।

৩১৭) চোৰ – কুম্ভিলক , তস্কৰ ।

৩১৮) চোকা – তীক্ষ্ণ

৩১৯) চুক – কোণ ।

৩২০) চোকা – প্ৰৱল , তীব্ৰ , তীক্ষ্ণ ।

৩২১) চেলু – অজুহাত , অচিলা ।

৩২২) চুলিকোছা – কেশকলাপ , কেশৰাজি ।

৩২৩) চেঁচাপানী – ঠাণ্ডাপানী , শীতলপানী ।

৩২৪) চোকোৰা – নিকৰ ।

৩২৫) চেলাউৰি – ভ্ৰ ।

৩২৬) চুবুৰী – চোবা ।

৩২৭) চফ – গোৱামৰি ।

৩২৮) চকুৰ পৰ্দা – ৰেটিনা

৩২৯) চুঁচি – মাজি – চুঁচি – পাচি ।

৩৩০) চোটোকা – প্ৰতিফল ।

৩৩১) চিৰকালীন – চিৰন্তন , চিৰযুগীয়া , চিৰস্থায়ী ।

৩৩২) চুৰট – চিগাৰেট ।

৩৩৩) চৌকাষ – চাৰিওফাল ।

৩৩৪) চাকনৈয়া – পাক ।

৩৩৫) চাবুক – চমটা ।

৩৩৬) চলচলীয়া – ঢুলঢুলীয়া ।

৩৩৭) চিটকাৰ – আৰ্তনাদ ।

৩৩৮) চাৰিঠেঙীয়া – চতুষ্পদ ।

৩৩৯) চামচেলেকুৱা – চামচেলুকা ।

৩৪০) চকা – চক্ৰ ।

৩৪১) চহা – স্বাক্ষৰ ।

৩৪২) চন্দ্ৰালোকিত – জ্যোতস্নাপ্লাৱিত ।

৩৪৩) চকুৰ পতা – নেত্ৰচ্ছদ ।

৩৪৪) চকু – নেত্ৰ , নয়ন ।

৩৪৫) চাকৈ – চকুৱা – চক্ৰৱাক ।

৩৪৬) চিৰস্থায়ীতা – চিৰস্থায়িত্ব ।

৩৪৭) চতুভুৰ্জ – চতুষ্ক ।

 

ছ

 

৩৪৮) ছাঁ – ছায়া ।

৩৪৯) ছবি – চিত্ৰ , পট ।

৩৫০) ছাত্ৰ – বিদ্যাৰ্থী , শিষ্য ।

৩৫১) ছাগলী – শিৱাপ্ৰিয় , ছাগল ।

৩৫২) ছটফটনি – ধৰফৰণি ।

৩৫৩) ছেঁই – ছিৰা ।

৩৫৪) ছপাশাল – ছপাখানা ।

৩৫৫) ছাই – ভষ্ম ।

৩৫৬) ছাল – চামৰা ।

৩৫৭) ছপাযন্ত্ৰ – ছপাকল ।

৩৫৮) ছাতি – ছত্ৰ ।

৩৫৯) ছলন – বঞ্চন ।

৩৬০) ছাউনী – শিবিৰ ।

৩৬১) ছা – ছলি – পুত্ৰ – পুত্ৰী , ল’ৰা – ছোৱালী ।

৩৬২) ছমহীয়া – ষান্মাষিক

জ

৩৬৩) জমিদাৰ – মাটিগিৰী ।

৩৬৪) জন্তু – পশু ।

৩৬৫) জলকেলী – জলবিহাৰ ।

৩৬৬) জলশূণ্য – শুকান , জলহীন ।

৩৬৭) জগৰ – দায় , দোষ ।

৩৬৮) জন্মভূমি – মাতৃভূমি , দেশমাতৃ , জনমভূমি , স্বদেশ , জন্মস্থান ।

৩৬৯) জংঘল – হাবি , অৰণ্য , বনভূমি , বনাঞ্চল ।

৩৭০) জৰিয়তে – যোগেদি , দ্বাৰা , হতুৱাই , যোগেৰে ।

৩৭১) জনবাস – জনবসতি, জনপদ , লোকবসতি ।

৩৭২) জলকীয়া – মৰিচ ।

৩৭৩) জলপান – লঘু আহাৰ ।

৩৭৪) জাম – জামুক , জামু ।

৩৭৫) জ্যামিতী – ক্ষেত্ৰগণিত ।

৩৭৬) জীৱনী – জীৱন কাহিনী ।

৩৭৭) জ্ঞানী – পণ্ডিত , বিদ্বান , অভিজ্ঞ ।

৩৭৮)জুই – অনল , অগ্নি ।

৩৭৯) জুলীয়া – পনীয়া , তৰল ।

৩৮০) জোৱাই – জামাই ।

৩৮১) জাকৈ – জকাই ।

৩৮২) জেঠী – লণ্ডিক ।

৩৮৩) জোক – জলৌকা ।

৩৮৪) জুইশাল – অগ্নিশাল

৩৮৫) জড় – নীৰ্জিৱ , জীৱহীন , প্ৰাণহীন ।

৩৮৬) জাঁজি – জাজৰি ।

৩৮৭) জিৰণী – অৱসৰ , বিশ্ৰাম ।

৩৮৮) জবকা – খাবনি

৩৮৯) জৰিমনা – অৰ্থদণ্ড ।

৩৯০)জলফাই – বেলফৈ ।

৩৯১) জৰুৰ – জৰুল ।

৩৯২) জনশ্ৰুতি – কিংবদন্তি ।

৩৯৩) জলজ – নীৰজ ।

৩৯৪) জয়াল – জয়াৰ ।

৩৯৫) জোনাকী পৰুৱা – প্ৰভাকীট ।

৪০০) জ্বলন – পোৰণ

৪০১) জোৰণ – তেলৰ ভাৰ ।

৪০২) জাতক্ৰিয়া – জাতকৃত ।

৪০৩) জহাধআন – ভোগধান ।

৪০৪) জীয়াতু – কস্তুৰী ।

৪০৫) জোনাক – চন্দ্ৰিকা ।

৪০৬) জেঠো – জেঠপেহা

৪০৭) জীৱিত – জীৱন্ত ।

৪০৮) জহামাল – জিনাৰ ।

৪০৯) জয়মালা – বিজয়মালা ।

৪১০) জ্ঞান – প্ৰজ্ঞা ।

৪১১) জমক – তঁক , জঁক ।

৪১২) জন্ম – জনম ।

৪১৩) জলকুঁৱৰী – জলপৰী ।

৪১৪) জাঁপ – লাফ ।

৪১৫) জিভা – ৰসনা ।

৪১৬) জাক – পাল ।

৪১৭) জেপলুৰুকা – জেপকটা ।

৪১৮) জ্যোতিৰ্বিদ্যা – জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানী ।

৪১৯) জুইশলা – দিয়াচলাই

৪২০) জাগতিক – লৌকিক ।

৪২১) জহাচাউল – ভোগচাউল ।

৪২২) জুমুঠি – জুমুধি ।

ঝ

৪২৩) ঝাৰু – বাঢ়নী ।

৪২৪) ঝংকাৰ – জনজননি ।

ট

৪২৫) টকা – বিত্ত ।

৪২৬) টোপনি – নিদ্ৰা ।

৪২৭) টিন – ৰাং ।

৪২৮) টাৰু – পামগিৰী ।

৪২৯) টাঙোন – টাকোন।

৪৩০) টোণ- তুণীৰ ।

৪৩১) টপৰাই – বেগেতে ।

৪৩২) টেবুল – মেজ ।

৪৩৩) টীকা – টিপ্পনী ।

৪৩৪) টলকতে – পলকতে ।

৪৩৫) টেঙৰ – ধূৰ্ত , চতুৰ ।

৪৩৬) টোপনি গধুৰা – টোপনিৰহীয়া ।

৪৩৭) টিং – শৃংগ ।

৪৩৮) টকলা – তপামূৰা , তপা ।

৪৩৯) টেলিফোন – ফোন ।

৪৪০) টুকুৰা – ডোখৰ , অংশ ।

৪৪১) টানি – মানি – কোনোমতে ।

৪৪২) টকলা – লঠঙা ।

৪৪৩) টকৌ – টকয়া ।

৪৪৪) টেঙেচী – চাঙেৰী ।

৪৪৫) টেলিগ্ৰাম – বিজুলী বাৰ্তা ।

ঠ

৪৪৬) ঠেকা – ঢোকা ।

৪৪৭) ঠাই – স্থান , জেগা ।

৪৪৮) ঠাৱৰ – নিশ্চয় , থিৰাং ।

৪৪৯) ঠোঁট – তুণ্ড ।

৪৫০) ঠগ – টেটোন ।

৪৫১) ঠিকনা – পৰিচয় ।

৪৫২)ঠেৰুছিগা – নিঠৰুৱা ।

৪৫৩) ঠাল – ডাল , ঠেঙুলি ।

৪৫৪) ঠিলা – সোপা ।

৪৫৬) ঠাট্টা – ইতিকিং ।

৪৫৭) ঠেহ – অভিমান ।

৪৫৮) ঠগা – ঠগি .

৪৫৯) ঠেঙা – লংপেন্ট ।

৪৬০) ঠৰঙা – ঠেৰেঙা ।

ড

৪৬১) ডাইনী – ডাকিনী ।

৪৬২) ডালিম – কুচফল ।

৪৬৩) ডকাইত – ডাকু ।

৪৬৪) ডনিকনা – ডঁৰিকনা ।

৪৬৫) ডাঠ – ঘন ।

৪৬৬) ডেউকা – ডৌকা ।

৪৬৭) ডাকোৱাল – ডাকৱালা ।

৪৬৮) ডাক্তৰ – চিকিটসক ।

৪৬৯) ডিঙি – গল ।

৪৭০) ডাংবৰলা – ডালডঙুৱা ।

৪৭১) ডেকা – যুৱক ।

৪৭২) ডাকঘৰ – পোষ্ট অফিচ ।

৪৭৩) ডাঠি – খাতাংকৈ ।

৪৭৪) ডায়েৰী – দিনলিপি ।

৪৭৫) ডাল – বিটপ ।

৪৭৬) ডাঁহেচীয়া – ডঁহচীয়া ।

৪৭৭) ডগমগ – জকমক ।

ঢ

৪৭৮) ঢৌ – তৰংগ ।

৪৭৯) ঢকুৱা – ঢকুনা ।

৪৮০) ঢুলুকি – ঢোলোক ।

৪৮১) ঢৰা – ঢাৰি ।

৪৮২) ঢেলা – চেপা ।

৪৮৩) ঢকা – ঢমকা – ঢকা – চমকা ।

৪৮৪) ঢাকনী – ঢাকোন ।

ত

৪৮৫) তৰপ – খলপা ।

৪৮৬) তপ – তপস্যা ।

৪৮৭) তিৰস্কাৰক – ভৰ্তসক ।

৪৮৮) তৰা – নক্ষত্ৰ ।

৪৮৯) তিয়নি – কাছুটি ।

৪৯০) তুলনা – ৰিজনী ।

৪৯১) তাবিজ – ৰক্ষাকৱচ ।

৪৯২) তিতা – ভিজা ।

৪৯৩) তীখা – ইস্পাত ।

৪৯৪) তঙাল – তমাল ।

৪৯৫) তদাৰক – চোৱাচিতা ।

৪৯৬) তুলিকা – তুলি ।

৪৯৭) তিৰস্কৃত – নিন্দিত ।

৪৯৮) তামোল – গুৱা ।

৪৯৯) তৰোৱাল – অসি ।

৫০০) তলুৱা – কৰতল ।

৫০১) তম্বু – ডেৰা ।

৫০২) তদনুযায়ী – তদনুসৰি ।

৫০৩) তুমুল – তয়াময়া ।

৫০৪) তবধ – তভক ।

৫০৫) তাগিদা – তাগিদ ।

৫০৬) তথাপি – তেও ।

৫০৭) তেজপিয়া – কোকলোঙা ।

৫০৮) তোলনীয়া পো – দণ্ডকপুত্ৰ ।

৫০৯) তেঁতেলী – অম্লফল ।

৫১০) তিনিমহীয়া – ত্ৰৈমাসিক ।

৫১১) তৰাময় – তাৰকাশোভিত , নক্ষত্ৰদীপ্ত , তৰাবছা , তাৰকাদীপ্ত , নক্ষত্ৰখচিত , তাৰকাখচিত ।

৫১২) তদানীন্তন – তটকালীন , ততকালিক ।

৫১৩) তদন্ত – অন্বেষণ , অনুসন্ধান , অন্বেষা ।

৫১৪) ত্যাগ – বৰ্জন , এৰণ , পৰিত্যাগ ।

৫১৫) তৃষ্ণা – পিয়াস , পিপাসা , তৃষা , পিয়াহ ।

৫১৬) তেজাল – ৰক্তিমা , তেজৰঙা , ৰক্তাভ , ৰক্তবৰ্ণ ।

৫১৭) তাঁতী – তন্তুবায় , জোলা ।

৫১৮) তলিচা – তলচা ।

৫১৯) তলভাগ – নিম্নভাগ , আধোভাগ , তলৰ ভাগ ।

৫২০) তীখৰ – তীখৰু ।

৫২১) তালিকা – সূচী , ফৰ্দ , তপচিল , নিঘৰ্ন্ট , লিষ্টি , নিদৰ্শনী , সাৰণী ।

৫২২) তৰমুজ – খৰমুজা , খৰমুজ , তৰমুজা ।

৫২৩) তপিনা – শ্ৰোণি , জঘন , নিতম্ব , কটিদেশ , তাপলা ।

৫২৪) তুঁহজুই – তুষানল ।

৫২৫) তুষাৰবৃত্ত – হিমাচ্ছন্ন , তুষাৰাচ্ছন্ন , বৰফাবৃত্ত , তুষাৰাচ্ছাবিত্ত ।

৫২৬) তোষামোদ – চাটুক্তি , চাটুবাক্য ।

৫২৭) তেজ – ৰক্ত , শোণিত , অশ্ৰ , ওজঃপলক্ষাৰ , ৰস্য , অসৃক , ৰোহিত , ৰক্তক , ৰুধিৰ ।

৫২৮) ত্ৰিজগত – ত্ৰিলোক , ত্ৰিভূবন , ত্ৰৈলোক্য ।

৫২৯) তুলাচনী – দগা – পাল্লা , তৰ্জু , তুলাচালনী , তুল ।

৫৩০) তাম্ৰফলি – তাম্ৰফলক , তাম্ৰপত্ৰ ।

৫৩১) তৰাং – বাম , অগভীৰ , তৰঙুৱা , তৰ ।

৫৩২) তিতা – তিক্ত ।

৫৩৩) তপস্বী – মুনি , তপোধন , যোগী , ঋষি , তাপস ।

৫৩৪) তৰলতা – তাৰল্য , লঘুতা , লঘুত্ব ।

৫৩৫) তুলসী – পৰ্ণাস – ত্ৰিমঞ্জৰি ।

৫৩৬) তলসুৰিয়াকৈ – নিম্নস্বৰে , কোমলকৈ , মিহিকৈ , নিম্নকন্ঠে ।

৫৩৭) তমোঘ্ন – তমোহৰ ।

৫৩৮) তুলী – তোচক ।

৫৩৯) তেজাল – তেজী , তেজস্বী ।

৪৪০) তৃষিত – পিয়াসী , পিপাসিত , পিপাসু , পিপাসী ।

৪৪১) তিলপিঠা – হেঁচাপিঠা , বগাপিঠা , বগলীপিঠা ।

৪৪২) তবলা – ডুগি ডাইনা ।

৪৪৩) তৃপ্তিদায়ক – সোৱাদদায়ক , তৃপ্তিকৰ , তৃপ্তিজনক , তৃপ্তিকাৰক ।

৪৪৪) তৰাআলু – পাটিদৈআলু ।

৪৪৫) তৃষ্ণাতুৰ – পিপাসাৰ্ত , তৃষ্ণাৰ্ত , তৃষাৰ্ত ।

থ

৪৪৬) থোপ – থোপা , থুুপি ।

৪৪৭) থলুৱা – মাহচৈয়া , খিলঞ্জীয়া , স্থানীয় , ভূমিপত্ৰ ।

৪৪৮) থুঁতৰি – থোঁতোৰা ।

৪৪৯) থুনপাক – ধুনুপাক ।

৪৫০) থিৰ – থিৰ – দৃঢ় , স্থিৰ , গতিহীন ।

৪৫১) থোক – থোকা , থুকি ।

৪৫২) থিয় – উলম্ব ।

৪৫৩) থু – সেপ , থুই , থুতকুৰি ।

দ

৪৫৪) দবা – শতৰঞ্জ , চে’চ , চতুৰংগ ।

৪৫৫) দল – সংগঠন , লীগ ।

৪৫৬) দঁতাল – দন্তী , দতোঁৱাল ।

৪৫৭) দুৰাকাংক্ষা – দুৰাশা ।

৪৫৮) দৰকাৰী – লাগতীয়া , আৱশ্যকীয় , লাগতিয়াল , প্ৰয়োজনীয় ।

৪৫৯) দুৰ্গন্ধ – পুতিগন্ধ ।

৪৬০) দুখীয়া , – দৰিদ্ৰ , গৰিব , দীন ।

৪৬১) দুৰ্বাৰ – দুৰ্নিবাৰ ।

৪৬২) দূবৰি – দুৰ্বা ।

৪৬৩) দৈ – দৈ – গাখীৰ , দধি ।

৪৬৪) দৌল – ম’ঠ , দ’ল ।

৪৬৫) দেৱালী – দীপাৱলী , দীপান্বিতা , দীপোতসৱ ।

৪৬৬) দূৰ্লভ – আপুৰুগীয়া , দষ্পাপ্য ।

৪৬৭) দেওবাৰ – ৰবিবাৰ ।

৪৬৮) দোণ – দুণি , দুণৰি ।

৪৬৯) দৈনিক – প্ৰাত্যহিক , দৈনন্দিক ।

৪৭০) দেশদ্ৰোহী – দেশবৈৰী ।

৪৭১) দুৱৰী – দ্বাৰৰক্ষী , দ্বাৰপাল , প্ৰতিহাৰী , দাৰোৱান , প্ৰতিহাৰ , দ্বাৰৰক্ষক ।

৪৭২) দেউলীয়া – সৰ্বস্বাস্ত , নিঃসম্বল , সৰ্বহাৰা ।

৪৭৩) দেহৰক্ষী – বডিগাৰ্ড , অংগৰক্ষক , অংগসেৱক ।

৪৭৪) দিবাৰাত্ৰি – দিবানিশি , অষ্টপ্ৰহৰ , অহোৰাত্ৰ ।

৪৭৫) দগা – গেঠা ।

৪৭৬) দাঁত – দশন , দন্ত ।

৪৭৭) দুৰ্গা – অম্বিকা , অতসী , অম্বা , ভগৱতী , অম্বালিকা ।

৪৭৮) দেশপ্ৰেমী – দেশহিতৈষী , দেশপ্ৰেমিক , দেশভক্ত , দেশবন্ধু , দেশসেৱক ।

৪৭৯) দোকান – বিপণী ।

৪৮০) দ্ৰৌপদী – পাঞ্চালী , কৃষ্ণা , পাঞ্চালকুমাৰী , যাজ্ঞসেনী , দ্ৰুপদনন্দিনী ।

৪৮১) দোৱাত – মৈলাম , মহীচুঙা ।

৪৮২) দুৰ্দশা – বিলৈ , দুৰৱস্থা , বিলাই , দুৰ্গতি , বিপত্তি ।

৪৮৩) দেৱদাৰু – সৰলগছ , দেৱকাষ্ঠ , উৱৈ , মহাদাৰু ।

৪৮৪) দৈত্যকুল – দানৱবংশ , অসুৰকুল , দানৱকুল ।

৪৮৫) দুৰ্ভাগ্য – দুৰ্কপাল , দুৰ্দৈৱ , দুৰ্দশা , দুৰদৃষ্ট ।

৪৮৬) দৰকাৰ – গৰজ , প্ৰয়োজন , আৱশ্যক ।

৪৮৭) দশা – ভাগ্য , অৱস্থা , গতি ।

৪৮৮) দীৰ্ঘ – লম্বা -, দীঘল ।

৪৮৯) দাসত্ব – পৰাধীনতা , দাস্য ।

৪৯০) দবাকলা – ধুমকলা ।

৪৯১ )দৰমহা – বেতন ,অজুৰা , মজুৰি , পাৰিশ্ৰ0মিক ।

৪৯২) দোকমোকালী – দোকমোক , ধলপুৱা ।

৪৯৩) দুষ্ট – বদমাচ , খটাসুৰ , অঘাইতং , দগাবাজ ।

৪৯৪) দেহহীন – অনুশৰীৰী , অদেহী , অংগ ।

৪৯৫) দৃশ্যমান – নয়নগোচৰ , অক্ষিগোচৰ , নেত্ৰগোচৰ , দৃষ্টিগোচৰ , চক্ষুগোচৰ ।

৪৯৬) দেউতা – পিতা , পাপা , বোপাই , বাবা , পিতৃ ।

৪৯৭) দূৰদৰ্শন – টেলিভিছন , টি . ভি ।

৪৯৮) দৰবাৰ – ৰাজসভা , ৰাজচ’ ৰা

৪৯৯) দামুৰি – বাছৰু , দামৰি , বাছৰ ।

৫০০) দুৰ্গ – কোঠ , কিল্লা , গড় ।

৫০১) দীঘ – দৈৰ্ঘ্য , আয়াম ।

৫০২) দুৰাৰোগ্য – অচিকিতসা ।

৫০৩) দণ্ডনীয় – দণ্ডাৰ্হ , দণ্ড্য ।

৫০৪) দূৰ – নিলগ , আতৰ ।

৫০৫) দ্ৰুতগতি – ক্ষিপ্ৰগতি , খৰগতি , দ্ৰুতূবেগ ।

৫০৬) দূৰবীণ -দূৰবীক্ষণ , টেলিস্ক’প ।

৫০৭) দুৰ্ভিক্ষগ্ৰস্ত – দুৰ্ভিক্ষপীড়িত , দুৰ্ভিক্ষক্লিষ্ট ।

৫০৮) দেৱালয় – প্ৰাঞ্চী , প্ৰাকাৰ , প্ৰাচীৰ , দেৱালয় ।

৫০৯) দেহজ – দেহজাত , অংগজ , শৰীৰজ , অংগভু ।

৫১০) দুতলীয়া – দুমুখীয়া , দু – আচলীয়া , দু – আষৰীয়া ।

৫১১) দৰদ – দয়া , সমবেদনা , সহানুভূতি , মমতা ।

৫১২)দৰা – পাত্ৰ , বৰ ।

৫১৩) দতুঁৱা – উজলা , উচলা ।

৫১৪) দলি – লোষ্ট্ৰ , লদি ।

৫১৫) দিন – দিৱস , অহ্ন , দিনা , দিবা ।

৫১৬) দেশপ্ৰেম – স্বদেশপ্ৰীতি , দেশভক্তি ।

৫১৭) দৃষ্টি – নজৰ , দৃষ্টিপাত , দৰ্শন , নিৰীক্ষণ ।

৫১৮) দৈহিক – শাৰীৰিক , দেহগত ।

৫১৯) দেৱতা – বিবুধ , অসুৰাৰি ।

৫২০) দেশী – দেশজাত , দেশজ , দেশজাত ।

৫২১) দুৱাৰ – দ্বাৰ , দৰ্জা ।

৫২২) দোলন – হিল্লোল , হিন্দোল ।

৫২৩) দিব্যদৃষ্টি – দিব্যজ্ঞান , দিব্যচকু ।

৫২৪) দূৰকীত – বিদূৰিত , স্থানান্তৰিত ।

৫২৫) দিহা – পৰামৰ্শ – দিহা – বুদ্ধি , দিহা – পোহা ।

৫২৭) দুৰ্গন্ধযুক্ত – পূতিগন্ধময় , দুৰ্গন্ধী ।

৫২৮) দলিয়নি – চপৰানি ।

৫২৯) দৰাচলতে – প্ৰকৃততে , বাস্তৱিকৰ্তে , আচলতে ।

৫৩০) দবাপিটা – দংশন – খোট ।

৫৩১) দুৱাৰডলি – দুৱাৰগৰিয়া ,ডেউৰী ।

৫৩২) দৈৱাত – সৌভাগ্যবশতঃ , ভাগ্যক্ৰমে ।

৫৩৩) দৈৱ – ভাগ্য , দশা , কপাল ।

৫৩৪) দিহা – পৰামৰ্শ , উপদেশ ।

৫৩৫) দস্ত্তুৰ – নিয়ম , প্ৰথা , ৰীতি ।

৫৩৬) দাঁতোন – দাঁতমাজনী , দাঁতন , দন্তমাৰ্জনী ।

৫৩৭) দূৰ্কপলীয়া – ভাগ্যহীন , হতভগা ।

৫৩৮) দীনদুখী – ভিকহু , দীনদৰিদ্ৰ , দীনহীন ।

৫৩৯) দ্বিধাগ্ৰস্ত – দ্বিধাজড়িত , কুণ্ঠিত ।

৫৪০) দেহধাৰী – অংগী , শৰীৰযুক্ত , শৰীৰী ।

৫৪১) দীপ্তিমান – জ্যোতিষ্মান , আলোকিত ।

৫৪২) দাঁতি- কাষৰীয়া – দাঁতিয়লীয়া – দাঁতিয়াল ।

৫৪৩) দোলাভাৰী – দোলিয়া ।

৫৪৪) দৈত্য – দানৱ , দেৱশত্ৰু , অসুৰ ।

ধ

৫৪৫) ধাই – ধাত্ৰী , ধাইমা ।

৫৪৬) ধমকি – ভেকাহি , ডাবি ।

৫৪৭) ধুমকেতু – নেজাল তৰা ।

৫৪৮) ধনিকা – স্ত্ৰী , পৰিবাৰ , ভাৰ্যা , ধৰ্মপত্নী ।

৫৪৯) ধোন্দ – খোৰোং , খোলোং ।

৫৫০) ধীৰগতি – মন্দগতি , মন্থৰগতি ।

৫৫১) ধনী – চহকী , বিত্তশালী , ধনবান , বিত্তবান ।

৫৫২) ধৰুৱা – ঋণী , দেনাদাৰ , ঋণগ্ৰস্ত , খাতক ।

৫৫৩) ধ্বংস – বিনাশ , নাশন , বিনাশন , নাশ , বিধ্বংস ।

৫৫৪) ধূপদানি – ধূপাধাৰ ।

৫৫৫) ধীৰ – লেহেম , অত্বৰ ।

৫৫৬) ধৰ্মঘট – ঘৰতাল ।

৫৫৭) ধনভঁৰাল – ধনভাণ্ডাৰ , অৰ্থভাণ্ডাৰ ।

৫৫৮)ধনু – ধেনু – শৰাসন ।

৫৫৯) ধাৰ – ঋণ , দেন ।

৫৬০) ধোঁৱা – কোৱা – ধোঁৱা – ধুই , ধুঁৱলী – কুঁৱলী ।

৫৬১)ধুবী – ৰজক , ধুবা ।

৫৬২) ধৈৰ্য্য – তত্ , চুৰ্তি ।

৫৬৩) ধোঁৱাখুলীয়া – বে – হিচাপী , অমিতব্যয়ী ।

৫৬৪) ধুবুনী – ৰজকী , ৰজকিনী ।

৫৬৫) ধাৰাবৃষ্টি – ধাৰাবৰ্ষ , ধাৰাপাত ।

৫৬৬) ধনিয়া – মেমেধু , গোন্ধোৱা ।

৫৬৭) ধৰফৰ – ধহমহ , ছটফট ।

৫৬৮) ধীৰগামী – মন্থকগামী , মন্দগামী , মন্দগতি ।

৫৬৯) ধান – শস্যগুটি , ধান্য ।

৫৭০) ধোন্দ – খোৰোং . খুলুং ।

৫৭১) ধোঁৱা – ধূম , ধূম্ৰ ।

৫৭২) ধুতী – ভুনি . চুৰিয়া ।

৫৭৩) ধোবাং – বাং , মুক্ত , উন্মুক্ত , মুকলি , ফলঙা ।

ন

৫৭৪ ) নৰসিংহ – নৃসিংহ ।

৫৭৫) নকল – প্ৰতিলিপী ।

৫৭৬) নষ্ট – পণ্ড ।

৫৭৭) নিমখ – লোণ , লৱণ ।

৫৭৮) ন – জোঁন – কাঁচিজোন ।

৫৭৯) নামঘৰ – হৰিমন্দিৰ , হৰিমন্দিৰ ।

৫৮০) ননদ – ননন্দ ।

৫৮১) নূপূৰ – নেপুৰ , কংকণী , ঘাগৰ , ঘৰ্ঘৰিকা ।

৫৮২) ন্যায়ধীশ – ন্যায়পাল , ন্যায়পতি ।

৫৮৩) নিৰক্ষৰ – অসাক্ষৰ , অনক্ষৰ , অনাখৰী ।

৫৮৪) নিৰাশ্ৰয় – আশ্ৰয়হীন , অনাশ্ৰিত ।

৫৮৫) নিশ্চল – অলৰ , অচল ।

৫৮৬) নিৰ্দেশ – তলব , আদেশ , তলপ ।

৫৮৭) নৈশ – নৈশীথ , নৈশিক ।

৫৮৮) নিয়ৰ – হিম , হিমিকা , ৰজনীজল , শিশিৰ , ৰাত্ৰিজল , হিমজল , নীহাৰ ।

৫৮৯) নেজ – পুচ্ছ , লাঞ্জ , নেগুৰ , লেঙুৰ , লাঙুল ।

৫৯০) নিৰামিষ – নিৰামুহি , নিৰামহি , নিৰামিষা ।

৫৯১) নিৰ্ভৰযোগ্য – বিশ্বাসযোগ্য ।

৫৯২) নিৰ্বাণ – মোক্ষ , মুক্তি ।

৫৯৩) নখ – পূণনৰ্ৱ ।

৫৯৪) নাক – নাসিকা , গন্ধেন্দ্ৰিয় , নাসা , ঘ্ৰাণেন্দ্ৰিয় ।

৫৯৫) নিচা – ৰাগি , আমেৰি , মাদকতা ।

৫৯৬) নলী – পাইপ , নলা , নলিচা ।

৫৯৭) নোম – ৰোম , অংগৰুহ , লোম , অংগৰোম ।

৫৯৮) নেতা – অগ্ৰণী ।

৫৯৯) নিৰপেক্ষ – সমদৰ্শী ।

৬০০) নাইপিয়া – মইনকিৰা ।

৬০১) নৰ্তক – নট ।

৬০২) নাৰী – মহিলা , তিৰোতা , মাইকী ।

৬০৩) নাটক – নাট , দৃশ্যকাব্য ।

৬০৪) নমস্কাৰ – প্ৰণাম , সেৱা , নমন ।

৬০৫) নক্ষত্ৰমণ্ডল – নক্ষত্ৰলোক , জ্যোতিমণ্ডল , নক্ষত্ৰজগত , জ্যোতিলোক ।

৬০৬) নাৰ্জিফুল – গেন্ধাইফুল ।

৬০৭) নিজৰা – জুৰি , ঝৰ্ণা , নিৰ্ঝৰ , ঝৰণা ।

৬০৮) নৰঘাতক – নৰহন্তা , নৰঘাতী , নৰবধী ।

৬০৯) নহৰু – লহুন , ৰচুন ।

৬১০) নঙলামাৰী – হৰকলা , থুলকনি , নঙলা ।

৬১১) নাভি – নাই ।

৬১২) নৰক – মৃত্যুপৰী , ষমনগৰ , যমপুৰী , যমদুৱাৰ ।

৬১৩) নতুন – নৱ , ন , নবীন , নব্য ।

৬১৪) নিস্তাৰ – মুক্তি , ৰেহাই , ৰক্ষা , উদ্ধাৰ ।

৬১৫) নোমাল – লোমশ , নোমযুক্ত , লোমযুক্ত , ৰোমশ ।

৬১৬) নাৱৰীয়া – বাইচা , নাওবৈচা ।

৬১৭) নাপিত – মুণ্ডক , ক্ষৌৰকাৰ , প্ৰামাণিক , হাজামত , নৰসুন্দৰ , হাজাম , মুণ্ডী ।

৬১৮) নৰোত্তম – নৰশ্ৰেষ্ঠ ।

৬১৯) নলগাহৰী – নলবৰা ।

৬২০) নাৰিকল – শিৰঃফল , পুটোদক , ফলকেশৰ ।

৬২১) নদী – তৰংগিনী , শৈৱলিনী , তনিটী , নৈ ।

৬২২) নামঘোষা – হেজাৰীঘোষা ।

৬২৩) নিৰক্ষৰেখা – বিষূৱৰেখা , নিৰক্ষ বৃত্ত , বিষুৱ বৃত্ত ।

৬২৪) নিশকতীয়া – লেহেৰা , দুৰ্বল ।

৬২৫) নেউল – সৰ্পহা , নকুল , বিষবৈদ্য , নেল ।

৬২৬) নিৰ্ভৰ – ভৰসা , আশ্ৰয় , আস্থা , অৱলম্বন , গইনা , আশা , ছত্ৰছায়া , ভাৰসা ।

৬২৭) নাও – নৌকা , তৰণী , ডিঙৰা , নৌ, তৰী , ডিঙা ।

৬২৮) নতুনতা – নৱত্ব , নবীনত্ব , নতুনত্ব , নব্যত্ব ।

৬২৯) নৱযৌৱন – যৌৱনোদয় , বয়ঃসন্ধি , যৌৱনাৰম্ভ , যৌৱনসঞ্চাৰ ।

৬৩০) নাঙল – কুড় , হল , কুঁজা ।

৬৩১) নাস্তিক – ঈশ্বৰ – বিদ্বেষী , অনীশ্বৰ , নিৰীশ্বৰ , ঈশ্বৰবিৰোধী ।

৬৩২) ন্যায়নিষ্ঠ – ন্যায়ৱান , ন্যায়পৰায়ণ ।

৬৩৩) নিৰাপদ – সুৰক্ষিত , নিৰ্বিঘ্ন ।

৬৩৪) নতু – ভৰপুৰ , পাচূৰ্ষপূৰ্ণ ।

৬৩৫) নিজান – নিঃশব্দ , নিজম , নিৰ্জন , নিতাল , নিস্তব্ধ , নিৰিবিলি ।

৬৩৬) নিৰলস – আলস্যহীন , অনলস ।

৬৩৭) নিৰুদ্দেশ – সন্ধানহীন , উধাও , নিখোজ ।

৬৩৮) নিয়ম – ৰীতি , পদ্ধতি , বিধি , নীতি ।

৬৩৯) নৈপৰীয়া – নৈকাষৰীয়া , নদীকাষৰীয়া , নদীপৰীয়া ।

৬৪০) নাটঘৰ – নাট্যশালা , নাটমন্দিৰ , ৰংগালয় , নাট্যমন্দিৰ , নাটশালা ।

৬৪১) নিখুঁত – নিখুন , নিৰ্ঘুণ , অক্ষত , নিঘুণীয়া , নিঘূণ ।

৬৪২) নিজৰ – নিজস্ব , স্ব , আত্মীয় , নিজা , আপোন , স্বকীয় , নিজ , আত্ম ।

৬৪৩) নিৰাশা – নৈৰাশ্য , আশাভংগ , হতাশা , আশাশূণ্যতা .

৬৪৪) নীলকমল – নীলোৎপল , নীলপদ্ম ।

৬৪৫) নিৰ্ণয় – নিৰ্ধাৰণ , অৱধাৰণ , নিৰ্ধাৰণ ।

৬৪৬) নোদোকা – লোদোৰা , থোলোকা , লঠৰা , লোধোৰা , লোঠোৰা , মঙহাল ।

৬৪৭) নিলাজ – নিৰ্লজ্জ , নিধক , লজ্জাহীন , নিৰ্গত ।

৬৪৮) নিবোকা – বোদবুদীয়া , নিমুৱা ।

৬৪৯) নক্ষত্ৰমালা – নক্ষত্ৰপুঞ্জ , তাৰকাপুঞ্জ , নক্ষত্ৰচক্ৰ ।

৬৫০) নাকচ – ৰদ , অগ্ৰাহ্য , নাঞ্জুৰ , বাতিল , খাৰিজ , প্ৰত্যাখাত , অস্বীকাৰ্য ।

৬৫১) নানা – ভিন , অন্যান্য , নানান , অনেক ।

৬৫২) নিদ্ৰিত – নিষুপ্ত , নিদ্ৰামগ্ম , নিদ্ৰায়মান , প্ৰসুপ্ত , নিদ্ৰাৱিষ্ট , নিদ্ৰিত , নিষুপ্ত , নিদ্ৰালস ।

৬৫৩) নিযুক্তি – নিয়োজন , মকৰল , নিয়োগ ।

৬৫৪) নিয়ৰকণা – শিশিৰকণা , তুষাৰকণা , হিমবিন্দু , তুষাৰবিন্দু ।

৫৬৫) নিৰ্দোষী – নিৰপৰাধী , নিজগৰীয়া ।

৫৬৬) নম্ৰ – নিৰহংকাৰী , অমায়িক , বিনয়ী , অহংকাৰীহীন ।

৫৬৭) নেৱালী – নৱমাল্লিকা , নৱমল্লিকা ।

৫৬৮) নিঃসংকোচ – সংকোচহীন , অকুন্ঠ , সংকোচহীন , কুন্ঠাহীন , দ্বিধাহীন , অসংকোচ ।

৫৬৯) নিষ্ঠুৰ – নিৰ্দয় , কাঠচিতীয়া , নিমৰমিয়াল , কাঠবুকুৱা ,

দয়ামায়াহীন , ক্ৰূৰ ।

৫৭০) নিৰ্বংশ – ধুমীয়া , খাই মূৰা , পিণ্ডলোপ , গজমূৰীয়া , নিসঁচ , গজমূৰা ।

৫৭১) নৌবাহিনী – নৌসৈন্য , নৌসেনা ।

৫৭২) নিৰামিষহাৰী – নিৰামুহীয়া , নিৰামিষভোজী , শাকাহাৰী , নিৰামিষাশী ।

প

৫৭৩) পথালি – প্ৰস্থ , পুতল ।

৫৭৪) পৰামলখি – হলফলী ।

৫৭৫) পৰশুৰাম – ভাৰ্গৱ , জামদগ্নেয় , জামদাগ্ন্য ।

৫৭৬) পৰাজয় – হাৰ , পৰাভৱ , পৰ্যুদাস , পৰিভৱ ।

৫৭৭) পুখুৰী – পুষ্কৰিণী ।

৫৭৮) পিঠি – পৃষ্ঠ ।

৫৭৯) পলক – পচাৰ , নিমিষ , নিমেষ ।

৫৮০) পাচলি – চবজী , খাৰধি ।

৫৮১) পুৰোহিত – পুৰোধা ।

৫৮২) পাশৱিক – অমানুষিক , পাশৱ ।

৫৮৩) পুনৰাবৃত্তি – পুনৰুল্লেখ ।

৫৮৪) প্ৰকাৰ – তৰহ , বিধ , শ্ৰেণী , জাত , ৰকম ।

৫৮৫) প্ৰস্ত্তুত – সাজু , তৈয়াৰ ।

৫৮৬) প্ৰামাণিক – প্ৰামান্য , প্ৰমাণসিদ্ধ , প্ৰমাণী ।

৫৮৭) প্লাৱিত – জলমগ্ন ।

৫৮৮) পোন – চিধা , ডঁৰ – কাল ।

৫৮৯) প্ৰথা – দস্ত্তুৰ ।

৫৯০) প্ৰজন্ম – পীৰি ।

৫৯১) পকা – পক ।

৫৯২) পতন – প্ৰভংশ , অৱৰূঢ় , প্ৰচ্যুতি ।

৫৯৩) প্ৰাৰ্থনা – বিনয় , স্ত্তুতি , তুতি , অনুৰোধ , ককূতি – মিনতি , অনুনয় , কাকূতি , স্ত্তুতি – মিনতি , মিনতি ।

৫৯৪) প্ৰাতঃকালীন – প্ৰভাতী ।

৫৯৫) প্ৰচলন – ব্যৱহাৰ , চল্তি , প্ৰৱৰ্তন , চলন্তি ।

৫৯৬) পোৱালী – শাৱক , ছানা , ছাৱ ।

৫৯৭) প্ৰশ্ৰয় – লাই , আসৈ ।

৫৯৮) প্ৰতিষ্ঠা – স্থাপন ।

 

অসমীয়া সমার্থক শব্দ বা প্ৰতিশব্দ | SYNONYMS IN ASSAMESE – খণ্ড ৭

ক

১) কপৌফুল ঃ আমোল-কচু

২)কোৰ্হাল ঃ হাই-উৰুমি, কোলাহল, হুলি,হুলস্থূল, হাই, হৈ-চৈ, কোঢ়াল, হাই-উৰমি

৩) কুলি ঃ মধুঘোষ,পৰভৃৎ, কলঘোষ, বসন্তসখ,পৰপুষ্ট, ইত্যাদি

৪) কৃষ্ণ ঃ কানু, কানাই, দ্বাৰকেশ,যাদৱৰায়, যদুমনি, গোপাল, শ্যাম , ইথ্যাদি

৫) কামুক ঃ কামীন , কাঙৰা, কামান্ধ, কামী, কামাতুৰ, কামৰসিক, বিৰংসু, কামাৰ্ত, ইত্যাদি

৬) কাৰ্তিক ঃ স্কন্দ, অগ্নিজ, বিশাখ, তাৰহা, অগ্নিকুমাৰ , অগ্নিজন্ম, ইত্যাদি

৭) কৱচ ঃ সন্নাহ, কাচনি, তনুত্ৰ, খোলক, অংগক, কাচনি, বৰ্ম, ইতাযাদি

৯) কুবেৰ ঃ যক্ষেশ, ত্ৰিশিৰা, ধনদেৱতা, ধনাধিপতি, ধনেশ ,অলকাধিপ, যক্ষৰাজ, ইত্যাদি

১০)কামদেৱ ঃ ৰতিপতি, মনোজ, অংগজ, ৰতীশ, মদন, মকৰকেতু , ইত্যাদি

১১) কোঠা ঃ কোঠালি, প্ৰকোষ্ঠ, খোটালি, কক্ষ, পোলি, কুঠৰী

১২) ক্লান্তি ঃ অৱসাদ,শ্ৰান্তি, পৰিশ্ৰান্তি , ভাগৰ

১৩) ক’বলগীয়া ঃ বাচ্য, কথনীয়, বচনীয়, কথ্য

১৪) কুঁহিপাত্ৰ ঃ পল্লৱ, কিশলয়, পত্ৰমঞ্জৰি, পত্ৰোল্লাস,তৰুৰাগ, পত্ৰাংকুৰ

১৫) কন্যা ঃ পুত্ৰী , আপী , ছোৱালী , জী, জীয়াৰি,জীয়েক , কন্যকা,দাৰিকা, নন্দিনী, পুত্ৰিকা, ইত্যাদি

১৬) কথাছবিঃ চিনেমা, বোলছবি, ফিল্ম, চলচ্চিত্ৰ,ইত্যাদি

১৭) কালীঃ শ্যাম, কপালিনী, দিগম্বৰী,কালিকা, কংকালমালিনী, ইত্যাদি

১৮) কৃপণ ঃকৰাইচ, কিৰ্পিণ, কটকিনা,টটাৰি, চিকটা, ইত্যাদি

১৯) কৰ্ণভূষণঃ কৰ্ণবালা, কৰ্ণফুলা, কৰ্ণালংকাৰ, কাণফুলি

২০) কৃষিকৰ্ম ঃ খেতি-খোলা, খেতি-বাতি, কৃষিকাৰ্য

২১) কেলিঃ ধেমালি, ক্ৰীড়া, খেল

২২) কূটনীতিবিদ ঃ কূটনীতিজ্ঞ, কূটনীতিক

২৩)কৰ্মদক্ষ ঃ কামিল , কৰ্মকপটু, কৰ্মকুশল, কৰ্মনিপুণ, কৰ্মী, কাৰ্যদক্ষ

২৪) কয়েদীঃ বন্দীয়াৰ, ফাটকিয়াল, বন্দী, ফাটেকিয়াল

২৫) কলিজা ঃদিল, হাইজা, ৰক্তাশয়, আমুঠ

২৬) ককাই ঃ দাদা, ককাইটি, কাকা, ককাইদেউ

২৭) কাঁড় ঃশায়ক, অধিজ্য, বাণ, তীৰ,পিৰালি, শৰধি,পৃষৎক, শায়ক,ইত্যাদি

২৮) কটকীঃ দূত,ৰাজদূত, টেকেলা, বাৰ্তাবাহক

২৯) কৰযোৰ ঃ কৰপুট, হাতযোৰ

৩০)ক্ৰমশ ঃ অনুক্ৰমে,পৰ্যাক্ৰমে, ক্ৰমান্বয়ে, ক্ৰমাগতে,ক্ৰমে ক্ৰমে

৩১) কুকুৰ ঃ শুন,গৃহমৃগ,বক্ৰপুচ্ছ, শ্বান, সাৰমেয়, ইত্যাদি

৩২) কুৰূপ ঃ শ্ৰীহীন, অশুৱনি, কুন্ধচ, কশ্ৰী, কদাকাৰ, আপুচ, ইত্যাদি

৩৩) কঁঠাল ঃ পূতফল, কন্টফল, ফলকন্টক

৩৪) কইনা ঃ কনিয়া, ন-ছোৱালি, নৱ-বধু

৩৫) কঁপনি ঃ স্পন্দন, জোকাৰণি, কম্প, লটঘটনি, কম্পন

৩৬) কন্যাকাল ঃ আদ্যঋতু, পুষ্পিতা, ৰজোদৰ্শন, তোলনি

৩৭) কৰ ঃ শুল্ক,উদগ্ৰহণ, ৰাজহ, ৰাজ কৰ, খাজনা, ৰজস্ব, টে

৩৮) কন্ঠস্বৰ ঃ কন্ঠ, মাত, কন্ঠধ্বনি, গলা, টেঁটু

৩৯) কদাচাৰ ঃ ভ্ৰষ্টাচাৰ, অসদাচাৰ, গৰ্হিতাচাৰ, কুব্যবহাৰ

৪০) কঠীয়া ঃ সচঁ, গুটি, বীজ, বিধান

৪১) কল্যাণ ঃ শুভ, উপকাৰ, ভবিক, ক্ষেম, ভাল, হিত,কুশল, ভবিক, মংগল

৪২)কিশোৰ ঃ বালিকা, বালক

৪৩ ) কেঁচুমটা ঃ কেঁচেলেপা

৪৪)ক্ৰম ঃ ধাৰা, ধাৰাবাহিতা, পৰ্যায়,ধাৰাবাহিকা

৪৫)কোমল ঃ ফেপা, অকঠিন, ঢিলা

৪৬) কাৰাগাৰ ঃ ফাটেক,জে’লখানা, পোতাশাল, ফাটক, ৰঙাঘৰ, বন্দশাল, গাৰদ

৪৭) কাজিয়া ঃ বিবাদ, কন্দল, দন, খৰিয়াল,দ্বন্দ্ব, কলহ

৪৮)কিনোতা ঃ উপভোক্ত, ক্ৰেতা,গ্ৰাহক,খৰিদ্দাৰ

৪৯) কাঁইট ঃ হুল, কন্টক, মঘা ,তৰুনখ

৫০) কতবাৰ ঃ বহুবাৰ , অলেখবাৰ

৫১) কৰ্ণপট ঃ কাণটাহা,কৰ্ণপটহ,কৰ্ণমাদল,কৰ্ণবালা

৫২)কু-অভ্যাস ঃ বদভ্যাস , কদভ্যাস

৫৩) কান্দোন ঃ ক্ৰন্দন, কান্দন, কান্দনি, ৰোদন

৫৪) কৌতূহল ঃ কুতূহল, অনুসন্ধিৎসা, কুতূহল,ঔৎসুক্য

৫৫) কোঁটকৰা ঃ মইন, কোঁটকোৰা

৫৬) কেটেপা ঃ গুলটি

৫৭)ক্ৰমিক ঃধাৰাবাহিক,ক্ৰমানুগ

৫৮) কোমল চাউল ঃ বোকা চাউল

৫৯)কল্যাণকৰ ঃ হিতকৰ,মংগলজন,কল্যাণকৰ,শ্ৰেয়স

৬০) কাঠখোলা ঃ বাঢ়ৈটোকা, কাঠৰোকা

৬১)কমলা ঃ সন্তৰা, সোণতৰা, সুমথিৰা

৬২) ক’লা ঃ অসিত, কৃষ্ণ

৬৩)কৰ্কশঃ ৰুক্ষ, কঠুৱা, টান, খহটা, অমসৃণ,টান, হুঁটা

৬৩)কুঁৱলীঃ নভোৰজ, কুহেলিকা, কুজ্বাটিকা, কুহোড়িকা

৬৪) কঁহুৱা ঃ কাঁহিবন , কঁহুৱাবন

৬৫)কল ঃ ৰম্ভা, কদলী

৬৬) কংকাল ঃ জঁকা, অস্থিপঞ্জৰ

৬৭)ককাঃ বুঢ়াপিতা, আতা, পুথাও, ককাদেউতা

৬৮)কাঁথি ঃপিৰালি, অলিন্দ,বাৰান্দা

৬৯)কইনা ঃকনিয়া, ন-ছোৱালি,নৱ-বধু

৭০) কঁহুৱা ঃ কাঁহিবন, কঁহুৱাৱন

৭২)কুঁহিয়াৰ ঃ ঈক্ষু, ইক্ষু

৭৩) কঁপা ঃ লৰা , জোকাৰ

৭৪)কঁকাল ঃ কমৰ

৭৫)কুঁৱা ঃপাটনাদ, কূপ

৭৬) কচকা ঃমোচোকা

৭৭)কটাক্ষ ঃঅপাংগ, বক্ৰদূষ্টি

৭৮)কৰ্ণপথ ঃ কৰ্ণৰন্ধ্ৰ,কৰ্ণকূপ,কৰ্ণকুহৰ, শ্ৰৱণকুহৰ

৭৯)কপটাচাৰী ঃ পেটকুলি,কপটী, পেটকপটীয়া

৮০)কপাল ঃ নচিব, দৈৱ,দশা, ভাগ্য, অদৃষ্ট

৮১) কদাচিত ঃ দৈৱাৎ, কশ্চিত, কেতিয়াবা, কাচিৎ

৮২) কৰুণ ঃসকৰুণ,দুখজনক,মৰ্মান্তিক,বেদনাদায়ক, শোকজনক

৮৩) কপটতা ঃ ব্যাজ, কপটালি, কাপট্য, কুষাৰি

৮৪)কমাৰ ঃ লোহাৰ , কৰ্মকাৰ

৮৫)কথিত ঃ ব্যক্ত,কোৱা, উক্ত, নিগদিত

৮৬)কতজন ঃ বহুজন,অলেখজন

৮৭) কট্কটীয়া ঃ দৃঢ় , টান, মজপুত,মজবুত

৮৮)কণী ঃডিমা, ডিম, অণ্ড,ডিম্ব

৮৯)কৰ্চন চৰাই ঃ ক্ৰৌঞ্চ

৯০)কবিৰাজ ঃ বৈদ্য

৯১)কথা ঃবাত, উক্তি, বাক,বাণী, বচন

৯২)কথক ঃ ভাষক, কওঁতা, বক্তা

৯৩)কৰ ঃ হাত, হস্ত,পাণি, হস্তক

৯৪)কৰ্তন ঃ ছেদন , কাটন

৯৫) কানমাৰিঃ কান্ধমাৰি, বাওঁতা

৯৬)কলহঃ কুম্ভ, কলস

৯৭) কষ্ট ঃ যাতনা,নিকাৰ , যন্ত্ৰনা, ক্লেশ, পীড়া

৯৮) কৰ্তৃত্ব ঃ প্ৰভুত্ব,অধিকাৰ, আধিপত্য

৯৯) কাণ ঃ শ্ৰৱণেন্দ্ৰিয়, কৰ্ণ

১০০)কাউৰী ঃ বায়স,কাক, বলিপুষ্ট,বৃক, বলিভুক,কাণুক

১০১) কাচ ঃ বেলোল

১০২) কাজল ঃ অজ্ঞন

১০৩)কলাঃশ্ৰৱণশক্তিহীণ, কাণ-গধুৰ, বধিৰ

১০৪)কাঁহী ঃ থালি, ডিছ, থালি

১০৫) কাণখৰিকা ঃ কাণঘোঁকটা

১০৬)কল্পতৰুঃদিব্যতৰু, কল্পবৃক্ষ, দিব্যবৃক্ষ

১০৭) কলেৰা ঃ হাইজা, জহনী, মান্না, বিসূচিকা

১০৮) কাঠফুলা ঃ বেংছতা,অহিছত্ৰ

১০৯) কাণচেপা ঃ কাণমলা, কৰ্ণনৰ্দন

১১০) কাছ ঃ কচ্ছপ , কূৰ্ম

১১১)কাঠ ঃ কাষ্ঠ

১১২) কানি ঃ অহিফেন, আফিং

১১৩) কলাফুলঃ ইন্দবস্তি, জংঘা

১১৪) কলম ঃ লেখনী, পে’ন

১১৫) কাগজঃকাকত

১১৬)কুন্ঠাঃসংকোচ, দ্বিধা

১১৭)কালসন্ধ্যা ঃ কালসন্ধিয়া, কালগধূলি

১১৮) কুকুৰাঃৰামপাৰ, কুক্কট,মুৰ্গী

১১৯)কু-কৰ্মঃদুষ্কাৰ্য, অপকৰ্ম,দুষ্কৰ্ম

১২০)কুটুমঃ অত্মীয়-কুটুম, জ্ঞাতি, স্বজন, আত্মীয়-স্বজন

১২১)কীৰ্তিঃ যশস্যা, খ্যাতি, যশ

১২৩)কিৰণঃ ৰশ্মি, অংশু, মৰীচি

১২৪) কাপুৰুষঃ ভীৰু, ভয়াতুৰ, ভয়াৰ্ত, ভীতু

১২৫)কাৰণঃলক্ষ্য,উদ্দেশ্য, হেতু, অভিপ্ৰায়, নিমিত্ত,মদলব

১২৭)কামঃ বন, কৰ্ম, কাজ, কাৰ্য, বিৰংসা

১২৮)কিশোৰ ঃ বালিকা,পাটগাভৰু

১২৯)কান্ধ ঃ স্কন্ধ, অংস, কান

১৩০) কামভাব ঃ কাঙৰ,কাঙৰা

১৩১) কুকুৰনেচীয়া বাঘ ঃ লকয়া

১৩২) কাপোৰ ঃ বস্ত্ৰ, অম্বৰ, বাস, বসন

১৩৩) কিতাপ ঃ পুস্তক, গ্ৰন্থ, পুথি

১৩৪) কুগহ ঃ পাপগ্ৰহ, দুষ্টগ্ৰহ

১৩৫) কুঠাৰ ঃ পৰশু

১৩৬) কাষলতি ঃ বগল

১৩৭) কুলগুৰু ঃ কুলাচাৰ্য,কুল-পুৰোহিত

১৩৭) কৃপালু ঃ ৰহমান, দয়ালু, কৰুণাময়

১৩৮)কুক্ষণ ঃ কু-লগ্ন,অশুভ-কাল, আওকাল, কালক্ষণ, কালবেলা, অশুভ-সময়

১৩৯)কৃষক ঃ সৈৰিক, কিৰিষণা, খেতিয়ক,সৈৰন্ধ,কৃষাণ

১৪০)কুলৰ্ধম ঃ কুলৰ্প্ৰথা , কুলৰ্কম, কুলক্ৰিয়া

১৪১)কুদৃষ্টি ঃ কু-নজৰ, অশুভ, বিষদৃষ্টি, অশুভ-দৃষ্টি

১৪২) কুমাৰ ঃ ঘটকাৰ , কুম্ভকাৰ,ঘটকৃত, কুলাল , চক্ৰজীবক, ঘটকাৰ

১৪৩) কৃপা ঃ দয়া , অনুগ্ৰহ, কৰুণা

১৪৪) কৃটজ্ঞ ঃ ধন্য, কৃতাৰ্থ

১৪৫) কুল ঃ বংশ, গোত্ৰ, জাতি, জাত

১৪৬)কুলাংগাৰ ঃ কুলাধম, কুলকলংক

১৪৭)কৃষিজাত ঃ কৃষিক

১৪৮)কেটেপা ঃগুলটি

১৪৯) কেঁচু ঃ ভূ-লতা, মহীলতা, কিষ্ণুলক,গণ্ডুপদ,ভূঁইলতা

১৫০)কেৱল ঃ মাথোন , অকল, মাথোঁ, একমাত্ৰ

১৫১) কেঁচা ঃ নপকা, অপক্ক

১৫২)কেঁৰা ঃ টেৰুৱা

১৫৩) কোকলোঙা ঃ চেক্চেকী

১৫৪) কেঁচুমূৰীয়া ঃ অৰ্শ

১৫৫) কেণা ঃ ঘুণ, কেৰোণা

১৫৬)কেলেণ্ডাৰ ঃ বৰ্ষপঞ্জী

১৫৭)কোকলোঙা ঃ তেজপিয়া

১৫৮) কোষ্ঠী ঃ সোঁৱৰণী, জন্মপত্ৰ, জন্মপত্ৰিকা

১৫৯)কেশসজ্জা ঃ কেশৰচনা, কেশবিন্যাস

১৬০) কৌশল ঃ কিটিপ, কায়দা

১৬১)কেমটাই ঃ বজ্ৰকাট, বনৰৌ

১৬২) ক্ৰোধাগ্নি ঃ কোপানল, ক্ৰোধানল, কোপাগ্নি

১৬৩)কেঁথা ঃ নিহালি, কঁথা, দগলা,কন্থা

১৬৪) কোষ্ঠকাঠিন্য ঃ কোষ্ঠবদ্ধতা

১৬৫)কোমোৰা ঃকুষ্মাণ্ড

১৬৬) ক্ৰুদ্ধ ঃ কোপিত, ৰোষান্বিত,ৰাগান্বিত,ক্ৰোধান্বিত,কোপান্বিত

খ

১৬৭) খোৰাই ঃলেংকুচ লেংকুচকৈ, খোৰাই, টেঙুচকৈ, লেঙেৰিয়াই,টেঙুচ

১৬৮) খাওঁতা ঃ ভোজনকাৰী, খাদক, আহাৰী, ভোক্তা, ভক্ষক ,খাৱৰীয়া, ভোজনকাৰী

১৬৯) খৰ ঃ খৰাং,অনাবৃষ্টি, জলাভাৱ, ধূপল, বৃষ্টিহীনতা, জলকষ্ট, অৱগ্ৰহ, অবৃষ্টি

১৭০) খনিকৰ ঃ শিলা কুটী, কাৰুশিল্পী, ভাস্কৰ, কাৰিকৰ, মূৰ্তিশিল্পী

১৭১) খুৰা ঃ দাইটি, দাদি, পিতৃব্য, দেদাই, দদাই, ক্ষুল্লাতাত

১৭২) খঙাল ঃ কোপী, ক্ৰোধী, ক্ৰোধপ্ৰৱণ, ৰাগী

১৭৩)খৰখেদা ঃ লৰা-ঢপৰা, খৰধৰ, লৰালৰি, খৰপোচ, ততাতৈয়া

১৭৪) খোনা ঃ বোকোৰা, থোঁতা, বক্ৰা

১৭৫) খাট ঃ বিছনা, পালংক, তক্তাপোচ, বিছনা, শেতেলি, পালেংগি

১৭৬)খনিজ তেল ঃ সীতা তেল, খাৰুৱা তেল

১৭৭) গজমূৰ্খ ঃ গণ্ডমূৰ্খ, জধামূৰ্খ, অজমূৰ্খ, মহামূৰ্খ

১৭৮) খটখটি ঃ জখলা, ছিৰি, সোপান

১৭৯)খিৰিকী ঃজানলা, বাতায়ন, গধাক্ষ, জানালা, পক্ষক

১৮০)খৰালি ঃ জাৰকালি, খৰকালি

১৮২) খেজুৰ ঃ খাজুৰ, খাজুৰি, খৰ্জুৰ

১৮৩) খত ঃ দস্তাবেজ, তমচুক, দলিল

১৮৪) খেলিমেলি ঃ ছেদেলি-ভেদেলি, অপৰিপাটি, বিশৃংখল

১৮৫) খৱৰ ঃ বাৰ্তা, সম্বাদ, বতৰা, সন্দেশ, সমাচাৰ, বাতৰি, সংবাদ

১৮৬) খনিজ ঃ খনিজাত , অকৰিক আকৰীয়া

১৮৭) খু-দুৱনি ঃ ব্যগ্ৰতা,উৎকণ্ঠা, উগুল-থুগুল

১৮৮) খাদ্য ঃ ইৰা, আহাৰ্য,আহাৰ

১৮৯) খোৰা ঃ লেঙেৰা, খঞ্জ,পেঙুৰা

১৯০) খৰচ ঃ ভগন, ব্যয়

১৯১)খদৰ ঃ খাদী, খদ্দৰ

১৯২)খজুৱতি ঃ কণ্ডু

১৯৩) খড়গ ঃ ৰিষ্টি

১৯৪) খাস্তাং ঃ তহিলং , উচ্ছন্ন, উবাৰ

১৯৫) খটোৱা ঃ খচিত

১৯৬) খঁকুৱা ঃ ৰাইকহ, ঔদৰিক, খাইমল, গৰহ, পেটুক, খাইমল,দাঁহৰা

১৯৭) খং ঃ ৰাগ, ক্ৰোধ,, কোপ, ৰোষ, ফাই

 

গ

১৯৮) গৰুড় ঃ সিতানন, অৰ্ক্ষ্য, গৰুণ্ড, খগপতি,গৰুড়পখী, গৰুণপখী, পক্ষীৰাজ, পক্ষীন্দ্ৰ, খগৰাজ, গৰুণ

১৯৯) গৰমকাল ঃ জহকাল , গ্ৰীষ্ম, ঘামকাল , নিদাঘ, গ্ৰীষ্মকাল , জহকালি, নিদাঘকাল

২০০) গগনান্তৰাল ঃ ক্ষিতিজ , আকাশপ্ৰান্ত, দিগবলয়,দিগন্ত, গগনপ্ৰান্ত,দিঙমণ্ডল

২০১) গছ ঃ পত্ৰী, তৰু, ক্ষিতিৰুহ, বিৰিখ, পাপদ, বৃক্ষ, মহীজাত, পাদক

২০৩) গৰাকী ঃ মালিক, অধিকাৰী, পতি,প্ৰভু, ভৰ্তা, অধিপতি

২০৪) গৰখীয়া ঃ বৎসপাল, আভীৰ, বল্লৱ, গোপাল, গোপালক, ৰাখোৱাল, গোৰক্ষক

২০৫) গছ-গছনি ঃ গছ-লতিকা,তৰু-তৃণ, গছ-বন, গছ-লতা, গছ-বিৰিখ

২০৬)গধূলি ঃ দিনান্ত, গধুলা, গো-ধূলি

২০৭)গংগা ঃ ভাগীৰতী, গংগকা, ত্ৰিধাৰা, দেৱনদী, বিষ্ণুপদী, গংগিকা, ত্ৰিধাৰা , ইত্যাদি

২০৮) গজালি ঃ বীজাংকুৰ, অংকুৰ, গাজ, পোখা, কোঁহ

২০৯)গঁড ঃ গণ্ডাৰ, একচৰ,খড়্গী, গণ্ডাংগ, একশৃংগ

২১০) গগণা ঃ হিচাপ, গগণ, লেখ , সংখ্যান, গন্তি

২১১) গৰীয়া আলু ঃ ৰঙা আলু , মিঠা আলু , মিৰি আলু

২১২) গধুৰ ঃ ভাৰ , ওজন, ভাৰী

২১৩) গছা ঃ দীপাধাৰ

২১৪) গভীৰ ঃ দ, অগাধ, গাঢ়, অতল

২১৫)গপচ ঃ ধীৰ , গম্ভীৰ , গহীন

২১৬)গতানুগতিক ঃ নতুনত্বহীন , অব্যতিক্ৰম

২১৭) গৰু ঃগো

২১৮) গমন ঃ যাত্ৰা, গতি , চলন

২১৯) গগনস্পৰ্শীঃ গগনচুম্বী, আকাশচুম্বী, গগনচুম্বী, আকাশলংঘা, সু-উচ্চ, অতুচ্চ্য,সুতুংগ

২২০)গৰম ঃ তপ্ত, উষ্ণ,তপত, উষ্ম

২২১) গৰল ঃ বিহ, জহৰ

২২২) গেদগেদী ঃ ভেদভেদী, কাষ্ণনমতী, খালৈভাঙী, সথলি, ঘুমে-খাইতী

২২৩) গাৰু ঃ বালিছ, উপাধান

২২৪) গা ঃ বপু, অজুদ, কায়া, তনু, অপঘন, শৰীৰ, দেহ, ভোগায়তন

২২৫) গাখীৰ ঃ দুধ, গোৰস, দুগ্ধ

২২৬) গলগ্ৰহ ঃ হাৰমাল , কলগ্ৰহ

২২৮) গুজব ঃ জনৰৱ, উৰাবাতৰি, ৰৌঢ়ি, হুনুবাৰ্তা, হুজগ

২২৯) গুণানুকীৰ্তন ঃ প্ৰশংসা, গুণকীৰ্তন, গুণানুবাদ

২৩০) গৱেষক ঃ তত্ত্বনুসন্ধানকাৰী , গৱেষণাকাৰী

২৩১) গোচৰ ঃ আপত্তি, মকৰ্দমা, অভিযোগ, অনুযোগ,নালিচ, মোকৰ্দমা , ওজৰ

২৩২ ) গা-ভাৰী ঃ গৰ্ভৱতী, উদৰিণী, সগৰ্ভা, সসত্ত্বা, অন্তৰ্ৱতী, গৰ্ভনী, গা-ভাৰী

২৩৩) গৃহশত্ৰু ঃ ঘৰশত্ৰু, ঘৰবিভীষণ

২৩৪) গিৰিমালা ঃ পৰ্বতশ্ৰেণী, গিৰিশ্ৰেণী , পৰ্বতমালা,পৰ্বতাৱলী

২৩৫) গাফিলতি ঃ আওহেলা,অৱহেলা,হেলা, আওকাণ,অনাদৰ

২৩৬)গিৰিশৃংগ ঃ পৰ্বতশিখৰ,গিৰিচূড়া, শৈলচূড়া , পৰ্বতশৃংগ, শৈলশিখৰ

২৩৭) গাহৰি ঃ বৰা, শূকৰ, বৰাহ

২৩৮) গেৰেকনি ঃ খিচনি , গোকাটনি , আওটনি

২৩৯) গাঁত ঃ বিবৰ , গৰ্ত

২৪০) গুৰিয়াল ঃ গুৰি , কৰ্ণধাৰ, ধৰোঁতা

 

ঘ

২৪১) ঘৰ – বাসভৱন , বাসস্থান , নিকেতন , আলয় , ভৱন , বাহা , শালা , বাসগৃহ , বাস্ত্তু , গৃহ , গেহ , বাসগৃহ , নিলয় , আৱাস

২৪২) ঘোলা – ঘোদা

২৪৩) ঘাম – স্বেদজল , ঘৰ্ম , শ্ৰমজল , স্বেদ

২৪৪) ঘাই পথ – ৰাজমাৰ্গ , ৰাজপথ , ৰাজআলি , ৰাজবাট

২৪৫) ঘূৰণীয়া – বলয়াকাৰ , গোলাকাৰ , মণ্ডলাকাৰ , চক্ৰাকাৰ , মণ্লাকৃতি , গোল , বৰ্তুল , বৃত্তাকাৰ , চক্ৰাকৃতি

২৪৬) ঘিউ – ঘি , হৱি , ঘৃত , আজ্য ।

২৪৭) ঘনফল – আয়তন ।

২৪৮) ঘঁৰিয়াল – শংকমুখ , নক্ৰ , পিংগচক্ষু , নেহাল , গ্ৰাহ ।

২৪৯) ঘিণ – বিতৃষ্ণা , বিক ্ চিনা , ঘৃণা , বিক্ ষ্ণা ।

২৫০) ঘৰচীয়া – পোহনীয়া

২৫১) ঘোষণা – বিজ্ঞপি , ঘোষণাপত্ৰ , জাননী , ইস্তাহাৰ , ইস্তাহাৰনামা ।

২৫২) ঘোঁটনী – মন্থনী , মথনী ।

২৫৩) ঘঁহনি – ঘৰিষণা , ঘৰ্ষণ , ঘৰিষণ ।

২৫৪) ঘনিষ্ঠ – আপোন , প্ৰগাঢ় , আন্তৰিক , নিবিড় , সৌহৃদ্য , আত্মীয় , অন্তৰংগ , হাৰ্দিক , সৌহাৰ্দ ।

২৫৫) ঘাঁহ – বন , তৃণ ।

২৫৬) ঘোঁৰাশাল – অস্তাৱল , অশ্বগোষ্ঠ , অশ্বশালা ।

২৫৭) ঘৰে – ঘৰে – ঘৰেপতি , ঘৰেমূৰি , ঘৰমূলি ।

২৫৮) ঘনচিৰিকা – চকা – চৰাই , ঘৰচিৰিকা , চটক , ঘৰচৰাই ।

২৫৯) ঘাটৈ – পাৰুৱৈ , ঘাটুৱৈ , পাৰোৱাই , ঘাটোৱাল ।

২৬০) ঘোঁৰা – তুৰংগম , ঘোটক , হয় , অশ্ব , তুৰগ , প্ৰকীৰ্ণক , কীকট , ৰেষা , হ্ৰেষী , মৰুদ্ৰথ , বাজী , ৰাজস্কন্ধ , তুৰংগ ।

চ

২৬১) চণ্ডাল – চাণ্ডাল , চঁৰাল ।

২৬২) চহৰীয়া – নগৰস্থ , নগৰীয়া

২৬৩) চিঞৰ – বিৰাৱ , আৰাও , চঁয়ৰ ।

২৬৪) চৰ – চাপৰি ।

২৬৫) চালকুঁমাৰী -ঘৃতকুমাৰী

২৬৬) চৰাই – পখী , বিহগ

২৬৭) চন্দ্ৰতাপ – বিতান , চন্দ্ৰাশু

২৬৮) চাপৰ – বুটা , অনুচ্চ

২৬৯) চৰ্বি – স্নেহ , তেল , মেদ ।

২৭০) চিপাহী – যোদ্ধা , সৈন্য , জোৱান , সৈনিক , ৰণুৱা , সেনা

২৭১) চিনাকী – পৰিচিত – পৰিচয় ।

২৭২) চক – চমক , উচপ , উচাপ ।

২৭৩) চকুৰ মণি – অক্ষিগোলক , অক্ষিগোল ।

২৭৪) চাৰিআলি – চতুষ্পথ ।

২৭৫) চাতুৰি – চতুৰালি , চতুৰতা , ধূৰ্ততা ।

২৭৬) চিকিতসাকেন্দ্ৰ – স্বাস্থ্যনিৱাস স্বাস্থ্যকেন্দ্ৰ ।

২৭৭) চাকি – দীপ , বন্তি , দীপক , প্ৰদীপ ।

২৭৮) চপনুৱা – ধদুৱা ।

২৭৯) চিঠি – পত্ৰ ।

২৮০) চন্দ্ৰ – চন্দ্ৰমা , জোন ।

২৮১) চছ্মা – বিতচকু , উপনেত্ৰ ।

২৮২) চাউল – তণ্ডুল ।

২৮৩) চমু – সংক্ষেপ , চুটি ।

২৮৪) চুলি – কেশ ।

২৮৫) চোকা – শানিত , তীক্ষ্ণ ।

২৮৬) চেতন – হুঁচ , জ্ঞান , চেতনা ।

২৮৭) চোতাল – প্ৰাংগন , অংগন ।

২৮৮) চিযাঁহী – মহী , কালি ।

২৮৯) চেহা – তজবজীয়া ।

২৯০) চাগৈ – হ’বলা , কিজানি , হয়তো ।

২৯১) চহৰ – নগৰী , টাউন , নগৰ , পুৰ ।

২৯২) চফা – নিৰ্মল , পৰিষ্কাৰ , নিকা , পৰিচ্ছন্ন ।

২৯৩) চিকাৰী – নিষাদ , কৌটিলিক , সাৰংগিক ।

২৯৪) চাদৰ – উত্তৰবস্ত্ৰ , বৰুত্ৰ ।

২৯৫) চেনি – শৰ্কৰা ।

২৯৬) চুৱাপাতনি – চুৱনি ।

২৯৭) চিৰবৈৰী – চিৰশত্ৰু ।

২৯৮) চেলেপু – চেলবেলীয়া , চেলচেলীয়া ।

২৯৯) চেঁচা – ঠাণ্ডা , জুৰ , শীতল ।

৩০০) চৌকা – আখল ।

৩০১) চকমাটি – খড়িমাটি ।

৩০২) চিকিতসালয় – ডাক্তৰখানা , হাস্পতাল , আৰোগ্যশালা ।

৩০৩) চকীদাৰ – চকীয়াল ।

৩০৪) চলন্ত – গমনশীল , গতিশীল ।

৩০৫) চৰণকমল – পাদপদ্ম , পদপংকজ ।

৩০৬) চক্ৰবহু – চক্ৰব্যুহ

৩০৭) চকুত লগা – চকুলগা , চকুৰোৱা ।

৩০৮) চিন – প্ৰতীক , চিহ্ন , নিচান ।

৩০৯) চাকৰ – গোলাম , সেৱক , দাস , লিগিৰা , ।

৩১০) চজিনা – শোভাঞ্জন ।

৩১১) চৰাইঘৰ – চৰাইখানা

৩১২) চক্ৰান্ত – কু – মন্ত্ৰনা , ষড়যন্ত্ৰ , কু – চক্ৰ

৩১৩) চম্পা – হেমপুষ্প , চম্পাফুল ।

৩১৪) চতুৰ – ফুটিয়াল , ধূৰ্ত , টেঙৰ ।

৩১৫) চিন্তন – মনন , ভাৱন ।

৩১৬) চেকা – দাগ , চেক ।

৩১৭) চোৰ – কুম্ভিলক , তস্কৰ ।

৩১৮) চোকা – তীক্ষ্ণ

৩১৯) চুক – কোণ ।

৩২০) চোকা – প্ৰৱল , তীব্ৰ , তীক্ষ্ণ ।

৩২১) চেলু – অজুহাত , অচিলা ।

৩২২) চুলিকোছা – কেশকলাপ , কেশৰাজি ।

৩২৩) চেঁচাপানী – ঠাণ্ডাপানী , শীতলপানী ।

৩২৪) চোকোৰা – নিকৰ ।

৩২৫) চেলাউৰি – ভ্ৰ ।

৩২৬) চুবুৰী – চোবা ।

৩২৭) চফ – গোৱামৰি ।

৩২৮) চকুৰ পৰ্দা – ৰেটিনা

৩২৯) চুঁচি – মাজি – চুঁচি – পাচি ।

৩৩০) চোটোকা – প্ৰতিফল ।

৩৩১) চিৰকালীন – চিৰন্তন , চিৰযুগীয়া , চিৰস্থায়ী ।

৩৩২) চুৰট – চিগাৰেট ।

৩৩৩) চৌকাষ – চাৰিওফাল ।

৩৩৪) চাকনৈয়া – পাক ।

৩৩৫) চাবুক – চমটা ।

৩৩৬) চলচলীয়া – ঢুলঢুলীয়া ।

৩৩৭) চিটকাৰ – আৰ্তনাদ ।

৩৩৮) চাৰিঠেঙীয়া – চতুষ্পদ ।

৩৩৯) চামচেলেকুৱা – চামচেলুকা ।

৩৪০) চকা – চক্ৰ ।

৩৪১) চহা – স্বাক্ষৰ ।

৩৪২) চন্দ্ৰালোকিত – জ্যোতস্নাপ্লাৱিত ।

৩৪৩) চকুৰ পতা – নেত্ৰচ্ছদ ।

৩৪৪) চকু – নেত্ৰ , নয়ন ।

৩৪৫) চাকৈ – চকুৱা – চক্ৰৱাক ।

৩৪৬) চিৰস্থায়ীতা – চিৰস্থায়িত্ব ।

৩৪৭) চতুভুৰ্জ – চতুষ্ক ।

 

ছ

৩৪৮) ছাঁ – ছায়া ।

৩৪৯) ছবি – চিত্ৰ , পট ।

৩৫০) ছাত্ৰ – বিদ্যাৰ্থী , শিষ্য ।

৩৫১) ছাগলী – শিৱাপ্ৰিয় , ছাগল ।

৩৫২) ছটফটনি – ধৰফৰণি ।

৩৫৩) ছেঁই – ছিৰা ।

৩৫৪) ছপাশাল – ছপাখানা ।

৩৫৫) ছাই – ভষ্ম ।

৩৫৬) ছাল – চামৰা ।

৩৫৭) ছপাযন্ত্ৰ – ছপাকল ।

৩৫৮) ছাতি – ছত্ৰ ।

৩৫৯) ছলন – বঞ্চন ।

৩৬০) ছাউনী – শিবিৰ ।

৩৬১) ছা – ছলি – পুত্ৰ – পুত্ৰী , ল’ৰা – ছোৱালী ।

৩৬২) ছমহীয়া – ষান্মাষিক

 

জ

৩৬৩) জমিদাৰ – মাটিগিৰী ।

৩৬৪) জন্তু – পশু ।

৩৬৫) জলকেলী – জলবিহাৰ ।

৩৬৬) জলশূণ্য – শুকান , জলহীন ।

৩৬৭) জগৰ – দায় , দোষ ।

৩৬৮) জন্মভূমি – মাতৃভূমি , দেশমাতৃ , জনমভূমি , স্বদেশ , জন্মস্থান ।

৩৬৯) জংঘল – হাবি , অৰণ্য , বনভূমি , বনাঞ্চল ।

৩৭০) জৰিয়তে – যোগেদি , দ্বাৰা , হতুৱাই , যোগেৰে ।

৩৭১) জনবাস – জনবসতি, জনপদ , লোকবসতি ।

৩৭২) জলকীয়া – মৰিচ ।

৩৭৩) জলপান – লঘু আহাৰ ।

৩৭৪) জাম – জামুক , জামু ।

৩৭৫) জ্যামিতী – ক্ষেত্ৰগণিত ।

৩৭৬) জীৱনী – জীৱন কাহিনী ।

৩৭৭) জ্ঞানী – পণ্ডিত , বিদ্বান , অভিজ্ঞ ।

৩৭৮)জুই – অনল , অগ্নি ।

৩৭৯) জুলীয়া – পনীয়া , তৰল ।

৩৮০) জোৱাই – জামাই ।

৩৮১) জাকৈ – জকাই ।

৩৮২) জেঠী – লণ্ডিক ।

৩৮৩) জোক – জলৌকা ।

৩৮৪) জুইশাল – অগ্নিশাল

৩৮৫) জড় – নীৰ্জিৱ , জীৱহীন , প্ৰাণহীন ।

৩৮৬) জাঁজি – জাজৰি ।

৩৮৭) জিৰণী – অৱসৰ , বিশ্ৰাম ।

৩৮৮) জবকা – খাবনি

৩৮৯) জৰিমনা – অৰ্থদণ্ড ।

৩৯০)জলফাই – বেলফৈ ।

৩৯১) জৰুৰ – জৰুল ।

৩৯২) জনশ্ৰুতি – কিংবদন্তি ।

৩৯৩) জলজ – নীৰজ ।

৩৯৪) জয়াল – জয়াৰ ।

৩৯৫) জোনাকী পৰুৱা – প্ৰভাকীট ।

৪০০) জ্বলন – পোৰণ

৪০১) জোৰণ – তেলৰ ভাৰ ।

৪০২) জাতক্ৰিয়া – জাতকৃত ।

৪০৩) জহাধআন – ভোগধান ।

৪০৪) জীয়াতু – কস্তুৰী ।

৪০৫) জোনাক – চন্দ্ৰিকা ।

৪০৬) জেঠো – জেঠপেহা

৪০৭) জীৱিত – জীৱন্ত ।

৪০৮) জহামাল – জিনাৰ ।

৪০৯) জয়মালা – বিজয়মালা ।

৪১০) জ্ঞান – প্ৰজ্ঞা ।

৪১১) জমক – তঁক , জঁক ।

৪১২) জন্ম – জনম ।

৪১৩) জলকুঁৱৰী – জলপৰী ।

৪১৪) জাঁপ – লাফ ।

৪১৫) জিভা – ৰসনা ।

৪১৬) জাক – পাল ।

৪১৭) জেপলুৰুকা – জেপকটা ।

৪১৮) জ্যোতিৰ্বিদ্যা – জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানী ।

৪১৯) জুইশলা – দিয়াচলাই

৪২০) জাগতিক – লৌকিক ।

৪২১) জহাচাউল – ভোগচাউল ।

৪২২) জুমুঠি – জুমুধি ।

 

ঝ

 

৪২৩) ঝাৰু – বাঢ়নী ।

৪২৪) ঝংকাৰ – জনজননি ।

 

ট

 

৪২৫) টকা – বিত্ত ।

৪২৬) টোপনি – নিদ্ৰা ।

৪২৭) টিন – ৰাং ।

৪২৮) টাৰু – পামগিৰী ।

৪২৯) টাঙোন – টাকোন।

৪৩০) টোণ- তুণীৰ ।

৪৩১) টপৰাই – বেগেতে ।

৪৩২) টেবুল – মেজ ।

৪৩৩) টীকা – টিপ্পনী ।

৪৩৪) টলকতে – পলকতে ।

৪৩৫) টেঙৰ – ধূৰ্ত , চতুৰ ।

৪৩৬) টোপনি গধুৰা – টোপনিৰহীয়া ।

৪৩৭) টিং – শৃংগ ।

৪৩৮) টকলা – তপামূৰা , তপা ।

৪৩৯) টেলিফোন – ফোন ।

৪৪০) টুকুৰা – ডোখৰ , অংশ ।

৪৪১) টানি – মানি – কোনোমতে ।

৪৪২) টকলা – লঠঙা ।

৪৪৩) টকৌ – টকয়া ।

৪৪৪) টেঙেচী – চাঙেৰী ।

৪৪৫) টেলিগ্ৰাম – বিজুলী বাৰ্তা ।

৪৪৬) ঠেকা – ঢোকা ।

৪৪৭) ঠাই – স্থান , জেগা ।

৪৪৮) ঠাৱৰ – নিশ্চয় , থিৰাং ।

৪৪৯) ঠোঁট – তুণ্ড ।

৪৫০) ঠগ – টেটোন ।

৪৫১) ঠিকনা – পৰিচয় ।

৪৫২)ঠেৰুছিগা – নিঠৰুৱা ।

৪৫৩) ঠাল – ডাল , ঠেঙুলি ।

৪৫৪) ঠিলা – সোপা ।

৪৫৬) ঠাট্টা – ইতিকিং ।

৪৫৭) ঠেহ – অভিমান ।

৪৫৮) ঠগা – ঠগি .

৪৫৯) ঠেঙা – লংপেন্ট ।

৪৬০) ঠৰঙা – ঠেৰেঙা ।

 

ড

 

৪৬১) ডাইনী – ডাকিনী ।

৪৬২) ডালিম – কুচফল ।

৪৬৩) ডকাইত – ডাকু ।

৪৬৪) ডনিকনা – ডঁৰিকনা ।

৪৬৫) ডাঠ – ঘন ।

৪৬৬) ডেউকা – ডৌকা ।

৪৬৭) ডাকোৱাল – ডাকৱালা ।

৪৬৮) ডাক্তৰ – চিকিটসক ।

৪৬৯) ডিঙি – গল ।

৪৭০) ডাংবৰলা – ডালডঙুৱা ।

৪৭১) ডেকা – যুৱক ।

৪৭২) ডাকঘৰ – পোষ্ট অফিচ ।

৪৭৩) ডাঠি – খাতাংকৈ ।

৪৭৪) ডায়েৰী – দিনলিপি ।

৪৭৫) ডাল – বিটপ ।

৪৭৬) ডাঁহেচীয়া – ডঁহচীয়া ।

৪৭৭) ডগমগ – জকমক ।

 

ঢ

 

৪৭৮) ঢৌ – তৰংগ ।

৪৭৯) ঢকুৱা – ঢকুনা ।

৪৮০) ঢুলুকি – ঢোলোক ।

৪৮১) ঢৰা – ঢাৰি ।

৪৮২) ঢেলা – চেপা ।

৪৮৩) ঢকা – ঢমকা – ঢকা – চমকা ।

৪৮৪) ঢাকনী – ঢাকোন ।

 

ত

 

৪৮৫) তৰপ – খলপা ।

৪৮৬) তপ – তপস্যা ।

৪৮৭) তিৰস্কাৰক – ভৰ্তসক ।

৪৮৮) তৰা – নক্ষত্ৰ ।

৪৮৯) তিয়নি – কাছুটি ।

৪৯০) তুলনা – ৰিজনী ।

৪৯১) তাবিজ – ৰক্ষাকৱচ ।

৪৯২) তিতা – ভিজা ।

৪৯৩) তীখা – ইস্পাত ।

৪৯৪) তঙাল – তমাল ।

৪৯৫) তদাৰক – চোৱাচিতা ।

৪৯৬) তুলিকা – তুলি ।

৪৯৭) তিৰস্কৃত – নিন্দিত ।

৪৯৮) তামোল – গুৱা ।

৪৯৯) তৰোৱাল – অসি ।

৫০০) তলুৱা – কৰতল ।

৫০১) তম্বু – ডেৰা ।

৫০২) তদনুযায়ী – তদনুসৰি ।

৫০৩) তুমুল – তয়াময়া ।

৫০৪) তবধ – তভক ।

৫০৫) তাগিদা – তাগিদ ।

৫০৬) তথাপি – তেও ।

৫০৭) তেজপিয়া – কোকলোঙা ।

৫০৮) তোলনীয়া পো – দণ্ডকপুত্ৰ ।

৫০৯) তেঁতেলী – অম্লফল ।

৫১০) তিনিমহীয়া – ত্ৰৈমাসিক ।

৫১১) তৰাময় – তাৰকাশোভিত , নক্ষত্ৰদীপ্ত , তৰাবছা , তাৰকাদীপ্ত , নক্ষত্ৰখচিত , তাৰকাখচিত ।

৫১২) তদানীন্তন – তটকালীন , ততকালিক ।

৫১৩) তদন্ত – অন্বেষণ , অনুসন্ধান , অন্বেষা ।

৫১৪) ত্যাগ – বৰ্জন , এৰণ , পৰিত্যাগ ।

৫১৫) তৃষ্ণা – পিয়াস , পিপাসা , তৃষা , পিয়াহ ।

৫১৬) তেজাল – ৰক্তিমা , তেজৰঙা , ৰক্তাভ , ৰক্তবৰ্ণ ।

৫১৭) তাঁতী – তন্তুবায় , জোলা ।

৫১৮) তলিচা – তলচা ।

৫১৯) তলভাগ – নিম্নভাগ , আধোভাগ , তলৰ ভাগ ।

৫২০) তীখৰ – তীখৰু ।

৫২১) তালিকা – সূচী , ফৰ্দ , তপচিল , নিঘৰ্ন্ট , লিষ্টি , নিদৰ্শনী , সাৰণী ।

৫২২) তৰমুজ – খৰমুজা , খৰমুজ , তৰমুজা ।

৫২৩) তপিনা – শ্ৰোণি , জঘন , নিতম্ব , কটিদেশ , তাপলা ।

৫২৪) তুঁহজুই – তুষানল ।

৫২৫) তুষাৰবৃত্ত – হিমাচ্ছন্ন , তুষাৰাচ্ছন্ন , বৰফাবৃত্ত , তুষাৰাচ্ছাবিত্ত ।

৫২৬) তোষামোদ – চাটুক্তি , চাটুবাক্য ।

৫২৭) তেজ – ৰক্ত , শোণিত , অশ্ৰ , ওজঃপলক্ষাৰ , ৰস্য , অসৃক , ৰোহিত , ৰক্তক , ৰুধিৰ ।

৫২৮) ত্ৰিজগত – ত্ৰিলোক , ত্ৰিভূবন , ত্ৰৈলোক্য ।

৫২৯) তুলাচনী – দগা – পাল্লা , তৰ্জু , তুলাচালনী , তুল ।

৫৩০) তাম্ৰফলি – তাম্ৰফলক , তাম্ৰপত্ৰ ।

৫৩১) তৰাং – বাম , অগভীৰ , তৰঙুৱা , তৰ ।

৫৩২) তিতা – তিক্ত ।

৫৩৩) তপস্বী – মুনি , তপোধন , যোগী , ঋষি , তাপস ।

৫৩৪) তৰলতা – তাৰল্য , লঘুতা , লঘুত্ব ।

৫৩৫) তুলসী – পৰ্ণাস – ত্ৰিমঞ্জৰি ।

৫৩৬) তলসুৰিয়াকৈ – নিম্নস্বৰে , কোমলকৈ , মিহিকৈ , নিম্নকন্ঠে ।

৫৩৭) তমোঘ্ন – তমোহৰ ।

৫৩৮) তুলী – তোচক ।

৫৩৯) তেজাল – তেজী , তেজস্বী ।

৪৪০) তৃষিত – পিয়াসী , পিপাসিত , পিপাসু , পিপাসী ।

৪৪১) তিলপিঠা – হেঁচাপিঠা , বগাপিঠা , বগলীপিঠা ।

৪৪২) তবলা – ডুগি ডাইনা ।

৪৪৩) তৃপ্তিদায়ক – সোৱাদদায়ক , তৃপ্তিকৰ , তৃপ্তিজনক , তৃপ্তিকাৰক ।

৪৪৪) তৰাআলু – পাটিদৈআলু ।

৪৪৫) তৃষ্ণাতুৰ – পিপাসাৰ্ত , তৃষ্ণাৰ্ত , তৃষাৰ্ত ।

 

থ

 

৪৪৬) থোপ – থোপা , থুুপি ।

৪৪৭) থলুৱা – মাহচৈয়া , খিলঞ্জীয়া , স্থানীয় , ভূমিপত্ৰ ।

৪৪৮) থুঁতৰি – থোঁতোৰা ।

৪৪৯) থুনপাক – ধুনুপাক ।

৪৫০) থিৰ – থিৰ – দৃঢ় , স্থিৰ , গতিহীন ।

৪৫১) থোক – থোকা , থুকি ।

৪৫২) থিয় – উলম্ব ।

৪৫৩) থু – সেপ , থুই , থুতকুৰি ।

 

দ

 

৪৫৪) দবা – শতৰঞ্জ , চে’চ , চতুৰংগ ।

৪৫৫) দল – সংগঠন , লীগ ।

৪৫৬) দঁতাল – দন্তী , দতোঁৱাল ।

৪৫৭) দুৰাকাংক্ষা – দুৰাশা ।

৪৫৮) দৰকাৰী – লাগতীয়া , আৱশ্যকীয় , লাগতিয়াল , প্ৰয়োজনীয় ।

৪৫৯) দুৰ্গন্ধ – পুতিগন্ধ ।

৪৬০) দুখীয়া , – দৰিদ্ৰ , গৰিব , দীন ।

৪৬১) দুৰ্বাৰ – দুৰ্নিবাৰ ।

৪৬২) দূবৰি – দুৰ্বা ।

৪৬৩) দৈ – দৈ – গাখীৰ , দধি ।

৪৬৪) দৌল – ম’ঠ , দ’ল ।

৪৬৫) দেৱালী – দীপাৱলী , দীপান্বিতা , দীপোতসৱ ।

৪৬৬) দূৰ্লভ – আপুৰুগীয়া , দষ্পাপ্য ।

৪৬৭) দেওবাৰ – ৰবিবাৰ ।

৪৬৮) দোণ – দুণি , দুণৰি ।

৪৬৯) দৈনিক – প্ৰাত্যহিক , দৈনন্দিক ।

৪৭০) দেশদ্ৰোহী – দেশবৈৰী ।

৪৭১) দুৱৰী – দ্বাৰৰক্ষী , দ্বাৰপাল , প্ৰতিহাৰী , দাৰোৱান , প্ৰতিহাৰ , দ্বাৰৰক্ষক ।

৪৭২) দেউলীয়া – সৰ্বস্বাস্ত , নিঃসম্বল , সৰ্বহাৰা ।

৪৭৩) দেহৰক্ষী – বডিগাৰ্ড , অংগৰক্ষক , অংগসেৱক ।

৪৭৪) দিবাৰাত্ৰি – দিবানিশি , অষ্টপ্ৰহৰ , অহোৰাত্ৰ ।

৪৭৫) দগা – গেঠা ।

৪৭৬) দাঁত – দশন , দন্ত ।

৪৭৭) দুৰ্গা – অম্বিকা , অতসী , অম্বা , ভগৱতী , অম্বালিকা ।

৪৭৮) দেশপ্ৰেমী – দেশহিতৈষী , দেশপ্ৰেমিক , দেশভক্ত , দেশবন্ধু , দেশসেৱক ।

৪৭৯) দোকান – বিপণী ।

৪৮০) দ্ৰৌপদী – পাঞ্চালী , কৃষ্ণা , পাঞ্চালকুমাৰী , যাজ্ঞসেনী , দ্ৰুপদনন্দিনী ।

৪৮১) দোৱাত – মৈলাম , মহীচুঙা ।

৪৮২) দুৰ্দশা – বিলৈ , দুৰৱস্থা , বিলাই , দুৰ্গতি , বিপত্তি ।

৪৮৩) দেৱদাৰু – সৰলগছ , দেৱকাষ্ঠ , উৱৈ , মহাদাৰু ।

৪৮৪) দৈত্যকুল – দানৱবংশ , অসুৰকুল , দানৱকুল ।

৪৮৫) দুৰ্ভাগ্য – দুৰ্কপাল , দুৰ্দৈৱ , দুৰ্দশা , দুৰদৃষ্ট ।

৪৮৬) দৰকাৰ – গৰজ , প্ৰয়োজন , আৱশ্যক ।

৪৮৭) দশা – ভাগ্য , অৱস্থা , গতি ।

৪৮৮) দীৰ্ঘ – লম্বা -, দীঘল ।

৪৮৯) দাসত্ব – পৰাধীনতা , দাস্য ।

৪৯০) দবাকলা – ধুমকলা ।

৪৯১ )দৰমহা – বেতন ,অজুৰা , মজুৰি , পাৰিশ্ৰ0মিক ।

৪৯২) দোকমোকালী – দোকমোক , ধলপুৱা ।

৪৯৩) দুষ্ট – বদমাচ , খটাসুৰ , অঘাইতং , দগাবাজ ।

৪৯৪) দেহহীন – অনুশৰীৰী , অদেহী , অংগ ।

৪৯৫) দৃশ্যমান – নয়নগোচৰ , অক্ষিগোচৰ , নেত্ৰগোচৰ , দৃষ্টিগোচৰ , চক্ষুগোচৰ ।

৪৯৬) দেউতা – পিতা , পাপা , বোপাই , বাবা , পিতৃ ।

৪৯৭) দূৰদৰ্শন – টেলিভিছন , টি . ভি ।

৪৯৮) দৰবাৰ – ৰাজসভা , ৰাজচ’ ৰা

৪৯৯) দামুৰি – বাছৰু , দামৰি , বাছৰ ।

৫০০) দুৰ্গ – কোঠ , কিল্লা , গড় ।

৫০১) দীঘ – দৈৰ্ঘ্য , আয়াম ।

৫০২) দুৰাৰোগ্য – অচিকিতসা ।

৫০৩) দণ্ডনীয় – দণ্ডাৰ্হ , দণ্ড্য ।

৫০৪) দূৰ – নিলগ , আতৰ ।

৫০৫) দ্ৰুতগতি – ক্ষিপ্ৰগতি , খৰগতি , দ্ৰুতূবেগ ।

৫০৬) দূৰবীণ -দূৰবীক্ষণ , টেলিস্ক’প ।

৫০৭) দুৰ্ভিক্ষগ্ৰস্ত – দুৰ্ভিক্ষপীড়িত , দুৰ্ভিক্ষক্লিষ্ট ।

৫০৮) দেৱালয় – প্ৰাঞ্চী , প্ৰাকাৰ , প্ৰাচীৰ , দেৱালয় ।

৫০৯) দেহজ – দেহজাত , অংগজ , শৰীৰজ , অংগভু ।

৫১০) দুতলীয়া – দুমুখীয়া , দু – আচলীয়া , দু – আষৰীয়া ।

৫১১) দৰদ – দয়া , সমবেদনা , সহানুভূতি , মমতা ।

৫১২)দৰা – পাত্ৰ , বৰ ।

৫১৩) দতুঁৱা – উজলা , উচলা ।

৫১৪) দলি – লোষ্ট্ৰ , লদি ।

৫১৫) দিন – দিৱস , অহ্ন , দিনা , দিবা ।

৫১৬) দেশপ্ৰেম – স্বদেশপ্ৰীতি , দেশভক্তি ।

৫১৭) দৃষ্টি – নজৰ , দৃষ্টিপাত , দৰ্শন , নিৰীক্ষণ ।

৫১৮) দৈহিক – শাৰীৰিক , দেহগত ।

৫১৯) দেৱতা – বিবুধ , অসুৰাৰি ।

৫২০) দেশী – দেশজাত , দেশজ , দেশজাত ।

৫২১) দুৱাৰ – দ্বাৰ , দৰ্জা ।

৫২২) দোলন – হিল্লোল , হিন্দোল ।

৫২৩) দিব্যদৃষ্টি – দিব্যজ্ঞান , দিব্যচকু ।

৫২৪) দূৰকীত – বিদূৰিত , স্থানান্তৰিত ।

৫২৫) দিহা – পৰামৰ্শ – দিহা – বুদ্ধি , দিহা – পোহা ।

৫২৭) দুৰ্গন্ধযুক্ত – পূতিগন্ধময় , দুৰ্গন্ধী ।

৫২৮) দলিয়নি – চপৰানি ।

৫২৯) দৰাচলতে – প্ৰকৃততে , বাস্তৱিকৰ্তে , আচলতে ।

৫৩০) দবাপিটা – দংশন – খোট ।

৫৩১) দুৱাৰডলি – দুৱাৰগৰিয়া ,ডেউৰী ।

৫৩২) দৈৱাত – সৌভাগ্যবশতঃ , ভাগ্যক্ৰমে ।

৫৩৩) দৈৱ – ভাগ্য , দশা , কপাল ।

৫৩৪) দিহা – পৰামৰ্শ , উপদেশ ।

৫৩৫) দস্ত্তুৰ – নিয়ম , প্ৰথা , ৰীতি ।

৫৩৬) দাঁতোন – দাঁতমাজনী , দাঁতন , দন্তমাৰ্জনী ।

৫৩৭) দূৰ্কপলীয়া – ভাগ্যহীন , হতভগা ।

৫৩৮) দীনদুখী – ভিকহু , দীনদৰিদ্ৰ , দীনহীন ।

৫৩৯) দ্বিধাগ্ৰস্ত – দ্বিধাজড়িত , কুণ্ঠিত ।

৫৪০) দেহধাৰী – অংগী , শৰীৰযুক্ত , শৰীৰী ।

৫৪১) দীপ্তিমান – জ্যোতিষ্মান , আলোকিত ।

৫৪২) দাঁতি- কাষৰীয়া – দাঁতিয়লীয়া – দাঁতিয়াল ।

৫৪৩) দোলাভাৰী – দোলিয়া ।

৫৪৪) দৈত্য – দানৱ , দেৱশত্ৰু , অসুৰ ।

 

ধ

 

৫৪৫) ধাই – ধাত্ৰী , ধাইমা ।

৫৪৬) ধমকি – ভেকাহি , ডাবি ।

৫৪৭) ধুমকেতু – নেজাল তৰা ।

৫৪৮) ধনিকা – স্ত্ৰী , পৰিবাৰ , ভাৰ্যা , ধৰ্মপত্নী ।

৫৪৯) ধোন্দ – খোৰোং , খোলোং ।

৫৫০) ধীৰগতি – মন্দগতি , মন্থৰগতি ।

৫৫১) ধনী – চহকী , বিত্তশালী , ধনবান , বিত্তবান ।

৫৫২) ধৰুৱা – ঋণী , দেনাদাৰ , ঋণগ্ৰস্ত , খাতক ।

৫৫৩) ধ্বংস – বিনাশ , নাশন , বিনাশন , নাশ , বিধ্বংস ।

৫৫৪) ধূপদানি – ধূপাধাৰ ।

৫৫৫) ধীৰ – লেহেম , অত্বৰ ।

৫৫৬) ধৰ্মঘট – ঘৰতাল ।

৫৫৭) ধনভঁৰাল – ধনভাণ্ডাৰ , অৰ্থভাণ্ডাৰ ।

৫৫৮)ধনু – ধেনু – শৰাসন ।

৫৫৯) ধাৰ – ঋণ , দেন ।

৫৬০) ধোঁৱা – কোৱা – ধোঁৱা – ধুই , ধুঁৱলী – কুঁৱলী ।

৫৬১)ধুবী – ৰজক , ধুবা ।

৫৬২) ধৈৰ্য্য – তত্ , চুৰ্তি ।

৫৬৩) ধোঁৱাখুলীয়া – বে – হিচাপী , অমিতব্যয়ী ।

৫৬৪) ধুবুনী – ৰজকী , ৰজকিনী ।

৫৬৫) ধাৰাবৃষ্টি – ধাৰাবৰ্ষ , ধাৰাপাত ।

৫৬৬) ধনিয়া – মেমেধু , গোন্ধোৱা ।

৫৬৭) ধৰফৰ – ধহমহ , ছটফট ।

৫৬৮) ধীৰগামী – মন্থকগামী , মন্দগামী , মন্দগতি ।

৫৬৯) ধান – শস্যগুটি , ধান্য ।

৫৭০) ধোন্দ – খোৰোং . খুলুং ।

৫৭১) ধোঁৱা – ধূম , ধূম্ৰ ।

৫৭২) ধুতী – ভুনি . চুৰিয়া ।

৫৭৩) ধোবাং – বাং , মুক্ত , উন্মুক্ত , মুকলি , ফলঙা ।

 

ন

 

৫৭৪ ) নৰসিংহ – নৃসিংহ ।

৫৭৫) নকল – প্ৰতিলিপী ।

৫৭৬) নষ্ট – পণ্ড ।

৫৭৭) নিমখ – লোণ , লৱণ ।

৫৭৮) ন – জোঁন – কাঁচিজোন ।

৫৭৯) নামঘৰ – হৰিমন্দিৰ , হৰিমন্দিৰ ।

৫৮০) ননদ – ননন্দ ।

৫৮১) নূপূৰ – নেপুৰ , কংকণী , ঘাগৰ , ঘৰ্ঘৰিকা ।

৫৮২) ন্যায়ধীশ – ন্যায়পাল , ন্যায়পতি ।

৫৮৩) নিৰক্ষৰ – অসাক্ষৰ , অনক্ষৰ , অনাখৰী ।

৫৮৪) নিৰাশ্ৰয় – আশ্ৰয়হীন , অনাশ্ৰিত ।

৫৮৫) নিশ্চল – অলৰ , অচল ।

৫৮৬) নিৰ্দেশ – তলব , আদেশ , তলপ ।

৫৮৭) নৈশ – নৈশীথ , নৈশিক ।

৫৮৮) নিয়ৰ – হিম , হিমিকা , ৰজনীজল , শিশিৰ , ৰাত্ৰিজল , হিমজল , নীহাৰ ।

৫৮৯) নেজ – পুচ্ছ , লাঞ্জ , নেগুৰ , লেঙুৰ , লাঙুল ।

৫৯০) নিৰামিষ – নিৰামুহি , নিৰামহি , নিৰামিষা ।

৫৯১) নিৰ্ভৰযোগ্য – বিশ্বাসযোগ্য ।

৫৯২) নিৰ্বাণ – মোক্ষ , মুক্তি ।

৫৯৩) নখ – পূণনৰ্ৱ ।

৫৯৪) নাক – নাসিকা , গন্ধেন্দ্ৰিয় , নাসা , ঘ্ৰাণেন্দ্ৰিয় ।

৫৯৫) নিচা – ৰাগি , আমেৰি , মাদকতা ।

৫৯৬) নলী – পাইপ , নলা , নলিচা ।

৫৯৭) নোম – ৰোম , অংগৰুহ , লোম , অংগৰোম ।

৫৯৮) নেতা – অগ্ৰণী ।

৫৯৯) নিৰপেক্ষ – সমদৰ্শী ।

৬০০) নাইপিয়া – মইনকিৰা ।

৬০১) নৰ্তক – নট ।

৬০২) নাৰী – মহিলা , তিৰোতা , মাইকী ।

৬০৩) নাটক – নাট , দৃশ্যকাব্য ।

৬০৪) নমস্কাৰ – প্ৰণাম , সেৱা , নমন ।

৬০৫) নক্ষত্ৰমণ্ডল – নক্ষত্ৰলোক , জ্যোতিমণ্ডল , নক্ষত্ৰজগত , জ্যোতিলোক ।

৬০৬) নাৰ্জিফুল – গেন্ধাইফুল ।

৬০৭) নিজৰা – জুৰি , ঝৰ্ণা , নিৰ্ঝৰ , ঝৰণা ।

৬০৮) নৰঘাতক – নৰহন্তা , নৰঘাতী , নৰবধী ।

৬০৯) নহৰু – লহুন , ৰচুন ।

৬১০) নঙলামাৰী – হৰকলা , থুলকনি , নঙলা ।

৬১১) নাভি – নাই ।

৬১২) নৰক – মৃত্যুপৰী , ষমনগৰ , যমপুৰী , যমদুৱাৰ ।

৬১৩) নতুন – নৱ , ন , নবীন , নব্য ।

৬১৪) নিস্তাৰ – মুক্তি , ৰেহাই , ৰক্ষা , উদ্ধাৰ ।

৬১৫) নোমাল – লোমশ , নোমযুক্ত , লোমযুক্ত , ৰোমশ ।

৬১৬) নাৱৰীয়া – বাইচা , নাওবৈচা ।

৬১৭) নাপিত – মুণ্ডক , ক্ষৌৰকাৰ , প্ৰামাণিক , হাজামত , নৰসুন্দৰ , হাজাম , মুণ্ডী ।

৬১৮) নৰোত্তম – নৰশ্ৰেষ্ঠ ।

৬১৯) নলগাহৰী – নলবৰা ।

৬২০) নাৰিকল – শিৰঃফল , পুটোদক , ফলকেশৰ ।

৬২১) নদী – তৰংগিনী , শৈৱলিনী , তনিটী , নৈ ।

৬২২) নামঘোষা – হেজাৰীঘোষা ।

৬২৩) নিৰক্ষৰেখা – বিষূৱৰেখা , নিৰক্ষ বৃত্ত , বিষুৱ বৃত্ত ।

৬২৪) নিশকতীয়া – লেহেৰা , দুৰ্বল ।

৬২৫) নেউল – সৰ্পহা , নকুল , বিষবৈদ্য , নেল ।

৬২৬) নিৰ্ভৰ – ভৰসা , আশ্ৰয় , আস্থা , অৱলম্বন , গইনা , আশা , ছত্ৰছায়া , ভাৰসা ।

৬২৭) নাও – নৌকা , তৰণী , ডিঙৰা , নৌ, তৰী , ডিঙা ।

৬২৮) নতুনতা – নৱত্ব , নবীনত্ব , নতুনত্ব , নব্যত্ব ।

৬২৯) নৱযৌৱন – যৌৱনোদয় , বয়ঃসন্ধি , যৌৱনাৰম্ভ , যৌৱনসঞ্চাৰ ।

৬৩০) নাঙল – কুড় , হল , কুঁজা ।

৬৩১) নাস্তিক – ঈশ্বৰ – বিদ্বেষী , অনীশ্বৰ , নিৰীশ্বৰ , ঈশ্বৰবিৰোধী ।

৬৩২) ন্যায়নিষ্ঠ – ন্যায়ৱান , ন্যায়পৰায়ণ ।

৬৩৩) নিৰাপদ – সুৰক্ষিত , নিৰ্বিঘ্ন ।

৬৩৪) নতু – ভৰপুৰ , পাচূৰ্ষপূৰ্ণ ।

৬৩৫) নিজান – নিঃশব্দ , নিজম , নিৰ্জন , নিতাল , নিস্তব্ধ , নিৰিবিলি ।

৬৩৬) নিৰলস – আলস্যহীন , অনলস ।

৬৩৭) নিৰুদ্দেশ – সন্ধানহীন , উধাও , নিখোজ ।

৬৩৮) নিয়ম – ৰীতি , পদ্ধতি , বিধি , নীতি ।

৬৩৯) নৈপৰীয়া – নৈকাষৰীয়া , নদীকাষৰীয়া , নদীপৰীয়া ।

৬৪০) নাটঘৰ – নাট্যশালা , নাটমন্দিৰ , ৰংগালয় , নাট্যমন্দিৰ , নাটশালা ।

৬৪১) নিখুঁত – নিখুন , নিৰ্ঘুণ , অক্ষত , নিঘুণীয়া , নিঘূণ ।

৬৪২) নিজৰ – নিজস্ব , স্ব , আত্মীয় , নিজা , আপোন , স্বকীয় , নিজ , আত্ম ।

৬৪৩) নিৰাশা – নৈৰাশ্য , আশাভংগ , হতাশা , আশাশূণ্যতা .

৬৪৪) নীলকমল – নীলোৎপল , নীলপদ্ম ।

৬৪৫) নিৰ্ণয় – নিৰ্ধাৰণ , অৱধাৰণ , নিৰ্ধাৰণ ।

৬৪৬) নোদোকা – লোদোৰা , থোলোকা , লঠৰা , লোধোৰা , লোঠোৰা , মঙহাল ।

৬৪৭) নিলাজ – নিৰ্লজ্জ , নিধক , লজ্জাহীন , নিৰ্গত ।

৬৪৮) নিবোকা – বোদবুদীয়া , নিমুৱা ।

৬৪৯) নক্ষত্ৰমালা – নক্ষত্ৰপুঞ্জ , তাৰকাপুঞ্জ , নক্ষত্ৰচক্ৰ ।

৬৫০) নাকচ – ৰদ , অগ্ৰাহ্য , নাঞ্জুৰ , বাতিল , খাৰিজ , প্ৰত্যাখাত , অস্বীকাৰ্য ।

৬৫১) নানা – ভিন , অন্যান্য , নানান , অনেক ।

৬৫২) নিদ্ৰিত – নিষুপ্ত , নিদ্ৰামগ্ম , নিদ্ৰায়মান , প্ৰসুপ্ত , নিদ্ৰাৱিষ্ট , নিদ্ৰিত , নিষুপ্ত , নিদ্ৰালস ।

৬৫৩) নিযুক্তি – নিয়োজন , মকৰল , নিয়োগ ।

৬৫৪) নিয়ৰকণা – শিশিৰকণা , তুষাৰকণা , হিমবিন্দু , তুষাৰবিন্দু ।

৫৬৫) নিৰ্দোষী – নিৰপৰাধী , নিজগৰীয়া ।

৫৬৬) নম্ৰ – নিৰহংকাৰী , অমায়িক , বিনয়ী , অহংকাৰীহীন ।

৫৬৭) নেৱালী – নৱমাল্লিকা , নৱমল্লিকা ।

৫৬৮) নিঃসংকোচ – সংকোচহীন , অকুন্ঠ , সংকোচহীন , কুন্ঠাহীন , দ্বিধাহীন , অসংকোচ ।

৫৬৯) নিষ্ঠুৰ – নিৰ্দয় , কাঠচিতীয়া , নিমৰমিয়াল , কাঠবুকুৱা ,

দয়ামায়াহীন , ক্ৰূৰ ।

৫৭০) নিৰ্বংশ – ধুমীয়া , খাই মূৰা , পিণ্ডলোপ , গজমূৰীয়া , নিসঁচ , গজমূৰা ।

৫৭১) নৌবাহিনী – নৌসৈন্য , নৌসেনা ।

৫৭২) নিৰামিষহাৰী – নিৰামুহীয়া , নিৰামিষভোজী , শাকাহাৰী , নিৰামিষাশী ।

 

প

 

৫৭৩) পথালি – প্ৰস্থ , পুতল ।

৫৭৪) পৰামলখি – হলফলী ।

৫৭৫) পৰশুৰাম – ভাৰ্গৱ , জামদগ্নেয় , জামদাগ্ন্য ।

৫৭৬) পৰাজয় – হাৰ , পৰাভৱ , পৰ্যুদাস , পৰিভৱ ।

৫৭৭) পুখুৰী – পুষ্কৰিণী ।

৫৭৮) পিঠি – পৃষ্ঠ ।

৫৭৯) পলক – পচাৰ , নিমিষ , নিমেষ ।

৫৮০) পাচলি – চবজী , খাৰধি ।

৫৮১) পুৰোহিত – পুৰোধা ।

৫৮২) পাশৱিক – অমানুষিক , পাশৱ ।

৫৮৩) পুনৰাবৃত্তি – পুনৰুল্লেখ ।

৫৮৪) প্ৰকাৰ – তৰহ , বিধ , শ্ৰেণী , জাত , ৰকম ।

৫৮৫) প্ৰস্ত্তুত – সাজু , তৈয়াৰ ।

৫৮৬) প্ৰামাণিক – প্ৰামান্য , প্ৰমাণসিদ্ধ , প্ৰমাণী ।

৫৮৭) প্লাৱিত – জলমগ্ন ।

৫৮৮) পোন – চিধা , ডঁৰ – কাল ।

৫৮৯) প্ৰথা – দস্ত্তুৰ ।

৫৯০) প্ৰজন্ম – পীৰি ।

৫৯১) পকা – পক ।

৫৯২) পতন – প্ৰভংশ , অৱৰূঢ় , প্ৰচ্যুতি ।

৫৯৩) প্ৰাৰ্থনা – বিনয় , স্ত্তুতি , তুতি , অনুৰোধ , ককূতি – মিনতি , অনুনয় , কাকূতি , স্ত্তুতি – মিনতি , মিনতি ।

৫৯৪) প্ৰাতঃকালীন – প্ৰভাতী ।

৫৯৫) প্ৰচলন – ব্যৱহাৰ , চল্তি , প্ৰৱৰ্তন , চলন্তি ।

৫৯৬) পোৱালী – শাৱক , ছানা , ছাৱ ।

৫৯৭) প্ৰশ্ৰয় – লাই , আসৈ ।

৫৯৮) প্ৰতিষ্ঠা – স্থাপন ।

৫৯৯) প্ৰতিনিধি – প্ৰতিভূ , অনুকল্প ।

৬০০) পদাংক – পদচিহ্ন , চৰণচিহ্ন ।

৬০১) পৰিসৰ – ব্যাপ্তি , আয়তন , বিস্তৃতি ।

৬০২) পূৰ্ণ – ভৰুণ , পৰিপূৰ্ণ , ভৰ্তি ।

৬০৩) প্ৰতিশ্ৰুত – অংগীকৃত ।

৬০৪) প্ৰচলিত – ব্যৱহৃত চলিত , প্ৰৱৰ্তিত ।

৬০৫) পঞ্চভূত – মহাভূত ।

৬০৬) প্ৰহাৰ – চিট , কোব ।

৬০৭) পাখি – পখা ।

৬০৮) পষেকীয়া – পাক্ষিক ।

৬০৯) পায়স – পৰমান্ন , পাহ – ভাত , পৰমান , পাহ ।

৬১০) পক্ষ – পষেক , পখ , পষ ।

৬১১) পলস – পৈলঠ , পৈল ।

৬১২) পানীপোতা – পানীপতা , ওচিনা , পানীপচা ।

৬১৩) পুথিভঁৰাল – পুস্তকালয় , গ্ৰন্থালয় ।

৬১৪) প্ৰমোদ – ৰং , আমোদ , হৰ্ষ , বিলাস , ৰংগ ।

৬১৫) প্ৰাচীন – পুৰাতন , অতীজ , পূৰণি ।

৬১৬) পৰিৱৰ্তন – বদলি , সলনি ।

৬১৭) পঁজা – কুটীৰ , উটজ , জুপুৰি , কুটী ।

৬১৮) পৰ্যটন – পৰিভ্ৰমণ ।

৬১৯) প্ৰতিফলন – প্ৰতিবিম্বন ।

৬২০) পাপ – পাতক , অপূণ্য , কলুষ ।

৬২১)পৰিৱৰ্তনশীল – ৰূপান্তৰশীল ।

৬২২) পাত – পৰ্ণ , পত্ৰ ।

৬২৩) পৰাক্ৰমী – পৰাক্ৰান্ত , ক্ষমতাৱান, প্ৰতাপী , ক্ষমতাশালী , ক্ষশমতাৱন্ত ।

৬২৪) পতাকা – নিচান , ঝণ্ডা , ধ্বজা , জয়ন্তী , ধ্বজ ।

৬২৫) প্ৰলুব্ধ – লোলুপ , লালায়িত ।

৬২৬) প্ৰেমপত্ৰ – অনংগলেখ ।

৬২৭) পক্ষ – ফাল , তৰফ ।

৬২৮) পৰিশ্ৰম – শ্ৰম , মেহনতি , খাটনি , মেহনত ।

৬২৯) পাকঘৰ – ৰান্ধনিঘৰ , আখলঘৰ , ৰন্ধনশালা , ৰান্ধনিঘৰ ।

৬৩০) পদুম – পদ্ম , কমল , পংকজ ।

৬৩১)পলাশ – বিপৰ্ণক , কিংগুক , পলাশক ।

৬৩২)পথাৰ – শহতলি , খেতি – মাটি , শস্যক্ষেত্ৰ ।

৬৩৩) পকাচুলি -শ্বেতকেশ , পক্ককেশ ।

৬৩৪) পূজা – উপাসনা , ভজনা , অৰ্চনা , আৰাধনা।

৬৩৫) পিতৃগৃহ – পিত্ৰালয় ।

৬৩৬) প্ৰাণ – পৰাণ , আত্মা , জীৱন , জীবাত্মা ।

৬৩৭) পৰুৱা – পিম্পৰা , পিপৰা ।

৬৩৮) পাৰ – কাষ , দাঁতি , কিনাৰ ।

৬৩৯) পুৰুষ -মৰদ , মানুহ , মতা , মৰদ ।

৬৪০) পঢ়ুৱৈ – পাঠক , পঢ়োঁতা ।

৬৪১) পৃথিৱী – ধৰিত্ৰী , ধৰা , বসুমতী , পৃথ্বী ।

৬৪২) পানী – পয় , জল ।

৬৪৩) পৰাজিত – পৰিভৱ , হাৰ , পৰাভৱ , পৰ্যুদাস ।

৬৪৪) পুত্ৰ – ল’ৰা , আপা , পো ।

৬৪৫) পিঁয়াজ – পনৰু ।

৬৪৬) পুষ্টিকৰ – শক্তিকাৰক , পুষ্টিকাৰক , বলদায়ক ।

৬৪৭) প্ৰজনন – বিজনন , জনন ।

৬৪৮) প্ৰতিষ্ঠা – স্থাপন ।

৬৪৯) পেট – গৰ্ভ , উদৰ , জঠৰ , কুক্ষি ।

৬৫০) পাদ – অপানবায়ু , অধোবায়ু ।

৬৫১) পটভূমি – পশ্চাদভূমি , পটভূমিকা ।

৬৫২) পদ্মনাল – পদুমনলা , মৃণাল , পদোনলা ।

৬৫৩) পলম – বিলম্ব , হামাহি , দেৰি , লেহেম ।

৬৫৪) পিঞ্জৰা – পিজৰা , গঁৰাল ।

৬৫৫) প্ৰতিধ্বনি – অনুৰণন , অনুবাদ

৬৫৬) প্ৰিয়তমা – ললিতা , প্ৰেয়সী ।

৬৫৭) প্ৰস্বাৱ – ক্ষুদ্ৰশৌচ , পেচাব ।

৬৫৮) পাপী – পাপীষ্ঠ , অঘৱন্ত , পাতকী ।

৬৫৯) পুনৰ – পুনৰায় , আকৌ , দুনাই ।

৬৬০) পূৰ্বাচল – উদয়াচল , উদয়গিৰি ।

৬৬১) প্ৰকৃত – সত্য , অকৃত্ৰিম , সঁচা , আচল ।

৬৬২) পত্নী – অৰ্ধাঙ্গিনী , গৃহিণী , জীাৱনসংগিনী , স্ত্ৰী ।

৬৬৩) পদধূলি – পদধূলা , চৰণধূলা ।

৬৬৪) প্ৰতিপালন – পোহপাল , পৰিপালিত , পৰিপোষিত ।

৬৬৫) পাটকাপোৰ – অংশুপট্ট ।

৬৬৬) পিতৃবধী – পিতৃঘাতক , পিতৃঘাতী , পিতৃহন্তা ।

৬৬৭) পুনৰুদ্ভৱ – পুনৰাৱৰ্তন , পুনৰ্জন্ম , পুনৰুতপত্তি ।

৬৬৮) প্ৰশংসা – প্ৰশস্তি , শ্লাঘা , প্ৰশংস , শলাগ ।

৬৬৯) প্ৰস্ত্তুত – নিৰ্মিত , সাজু , তৈয়াৰ , যুগুত ।

৬৭০) পাকৈত – নিপুণ , পাৰদৰ্শী , কুশল , পাৰ্গত ।

৬৭১) পাৰ্থিৱ – ঐহলৌকিক , ঐৰ্ব্য ।

৬৭২) পনৌপোৱা – পুনৰ্ণৱা , পনৌনৌৱা ।

৬৭৩) পাদুকা – চেণ্ডেল , পানৈ , খৰম ।

৬৭৪) পৃথক – বেলেগ , অমিল , ভিন্ন , বিসদৃশ , সুকীয়া , অসদৃশ ।

৬৭৫) পুনঃ পুনঃ – বাৰম্বাৰ , বাৰে বাৰে , দফে দফে , বাৰেপতি ।

৬৭৬)পূুৰণিকলীয়া – তাহানিকলীয়া , আওপূৰণি ।

৬৭৭) পিলপিলীয়া – লিহলিহীয়া , লিকলিকীয়া ।

৬৭৮) প্ৰামাণিকতা – প্ৰমানসিদ্ধ , প্ৰামান্য ।

৬৭৯) প্ৰেম – ভালপোৱা , অনুৰক্তি , অনুৰাগ , সক্তি , প্ৰণয় , অনুৰতি ।

৬৮০) প্ৰতিশোধ – প্ৰতিফল , প্ৰতিহিংসা , হোৰ , পোটক ।

৬৮১) পৰিৱেশ – বাতাবৰণ , প্ৰতিৱেশ্য , পৰিপাৰ্শ্ব , আৱেষ্টন , পৰিপাৰ্শ্বিক , পৰিৱেষ্টন ।

৬৮২) পাঠ্সূচী – পাঠ্যতালিকা , পাঠ্যক্ৰম ।

৬৮৩) পাৰ্বতী – শিৱানী . মহেশী , শিৱপ্ৰিয়া ।

৬৮৪) পাতাল – নাগলোক , অদোলোক , অধূভৱন ।

৬৮৫) প্ৰতিপালিত – লালিত – পালিত , পৰিপালিত , পৰিপোষিত ।

৬৮৬) প্ৰাকৃতিক – স্বাভাৱিক , প্ৰকৃতিজাত ।

৬৮৭) প্ৰেমিক – প্ৰিয়তম , প্ৰেমাষ্পদ , প্ৰণয়ী , প্ৰেমপাত্ৰ ।

৬৮৮) পোৱাল – বিদ্ৰুম , পোৱালমণি , প্ৰবাল ।

৬৮৯)পৰ্বত – গিৰি , ধৰাধধৰ , সানুমান , গোধৰ ।

৬৯০) পাগুৰি -টুপী , শিৰস্ত্ৰান , উষ্ণীৰ , পাগ ।

৬৯১) পাতনি – আগকথা , সূচনা , প্ৰস্তাৱনা ।

৬৯২) পোহৰ – জেউতি , দীপিতি , আলোক , দীপ্তি , প্ৰকাশ , বিভা , প্ৰদ্যুোত ।

৬৯৩) প্ৰতিপাদন – সম্পাদনা , উপপাদন , মীমাংসাকৰণ ।

৬৯৪) প্ৰতিষ্ঠাকাৰী – স্থাপক , প্ৰতিষ্ঠাপক , পাঁতোতা , সংস্থাপক , প্ৰতিষ্ঠাতা ।

৬৯৫) প্ৰকৃতি – বহিঃজগত , নিঃসৰ্গ , বাহ্যজগত ।

৬৯৬) প্ৰমোদ – কানন – প্ৰমোদবন , প্ৰোদ – উদ্যান ।

৬৯৭) পৈ – মাৰী – স্বামীঘাটিনী , পতিঘাটিনী ।

৬৯৮) প্ৰহৰী – ৰখীয়া , চন্তৰী , পহৰাদাৰ , পহৰীয়া , পৰীয়া ।

৬৯৯) প্ৰধান – মূল , আচল , মূখ্য , অগৌণ , ঘাই ।

৭০০) পাগলামী – বাতুলতা , উন্মত্ততা , বলিয়ালি ।

 

ফ

 

৭০১) ফৰকাল – মুকলি , প্ৰফুল্ল , প্ৰসন্ন ।

৭০২) ফেচকুৰি – নেত্ৰমল ।

৭০৩) ফটো – ফটোগ্ৰাফ , আলোকচিত্ৰ ।

৭০৪) ফুলনি – মালঞ্চ , কুসুমকানন , পুষ্পোদ্যান , পুষ্পবন , পুষ্পবাটিকা ।

৭০৫) ফেঁচা – পেচক , উলূক – নিয়তী ।

৭০৬) ফণা – ফেণা , ফেঁট ।

৭০৭) ফাগুন – ফাল্গুন ।

৭০৮) ফোঁপডাং – ফোঁপলু , ওফাইডাং , ডাংকোপ , ফোঁপযহী , গণ্ডপ ।

৭০৯) ফলদায়ক – ফলপ্ৰসু , ফলপদ ।

৭১০) ফিতা – লে’ফ , চেলাজৰী ।

৭১১) ফেঁচু – ফেৰেংগাদাও , ফিঙু , ফেহু ।

৭১২) ফুল – মণীবক , কুসুম , পুষ্প , সুমন , পুষ্টক , প্ৰসূন ।

৭১৩) ফোঁট – তিলক ।

৭১৪) ফৰকাল – মুকলি , নিৰভ্ৰ , নিৰ্মেঘ ।

৭১৫) ফিতাহী – ফুটনি , ফাতিহা ।

৭১৬) ফাকুৱা – হোলি , দোলনযাত্ৰা , দৌলোতসৱ , দৌলযাত্ৰা , ফল্গুতসৱ ।

 

ব

 

৭১৭) বখলিয়া – ছেলিয়া , ছেলা ।

৭১৮) বদল – সলনি , বদলি ।

৭১৯) বৰল – ভেৰুল ।

৭২০) বধ্য – হন্তব্য , হলনীয়া , হন্য ।

৭২১) বজাৰ – হাট ।

৭২২) বাৰ্ধক্য – বৃদ্ধাৱস্থা , বৃদ্ধতা , জৰা , বৃদ্ধত্ব ।

৭২৩ ) বাধক – প্ৰতিবন্ধকাৰী , প্ৰতিবন্ধক ।

৭২৪) বল – শক্তি , জোৰ , তাকত ।

৭২৫) বাহ – নীড় , অংকুৰক ।

৭২৬) বহল – চেৰপেটী ।

৭২৭) বন্ধক – ৰেহান ।

৭২৮) বনবাসী – জংঘলবাসী , অৰণ্যবাসী ।

৭২৯) বামুণ – ভূদেৱ , ব্ৰক্ষ্ম , বিপ্ৰ , দ্বিজ , বাহ্মণ ।

৭৩০) বীৰত্ব – পৰাক্ৰম , শৌৰ্য , বিক্ৰম , বীৰ্য ।

৭৩১) বোকা – পেঁক , পংক , পেঁয়াক , পল ।

৭ ৩২) বেলিফুল – সুৰুযমুখী , সূৰ্যমুখী ।

৭৩৩) বিচনী – ব্যজনী , পাংখা , ব্যজন ।

৭৩৪) বিৰোধী – বিৰোধিতাকাৰী , বিৰোধকাৰী ।

৭৩৫) বুকু – বুক , বক্ষ , বক্ষস্থল ।

৭৩৬) বেঙেনা – বাৰ্তাকু ।

৭৩৭) বেলনা – চাকতি ।

৭৩৮) বুধগ্ৰহ – চন্দ্ৰাত্মজ , ইন্দুজ ।

৭৩৯) বেয়া – কু , খাৰাপ , মন্দ , খাৰাব ।

৭৪০) বিজুলী – বিদ্যুত , তড়িত ।

৭৪১) বৰঙনি – পঁচা , অৰিহনা , চান্দা ।

৭৪২) বৰমা – বৰবৌ , ডাঙৰ – মাই ।

৭৪৩) বাকলি – ছাল , বল্কল ।

৭৪৪) বানবাটি – ঠগাবাটি ।

৭৪৫) বড়ি – বটী , পিল , বটিকা ।

৭৪৬) বেজালি – জৰাফুঁকা ।

৭৪৭) বেপাৰ – বেহা , ব্যৱসায় , বাণিজ্য ।

৭৪৭) বিষ্ণু – পদ্মপাণি , ত্ৰৈলোক্যনাথ , দীননাথ , নাৰায়ণ , দীননাথ , জয়পাল , গদাধৰ ।

৭৪৮) বৈশিষ্ট্য – বিশেষত্ব , বিশিষ্টতা ।

৭৪৯) ব্ৰহ্মদেশ – ম্যানমাৰ , মানদেশ ।

৭৫০) বিতৰণ – বন্টন , আবন্টন ।

৭৫১) বিন্ধা – জলঙা , ৰন্ধ্ৰ , ছিদ্ৰ , সুৰুঙা , ফুটা ।

৭৫২) বিমানবন্দৰ – বিমাণঘাটী , বিমানকোঠ ।

৭৫৩) বিখ্যাত – নামজ্বলা , খ্যাত , প্ৰখ্যাত , জনাজাত , সুখ্যাত , জনাজাত ।

৭৫৪) বিধমী – বিধৰমী , অধৰ্মী ।

৭৫৫) বিষাক্ত – বিষযুক্ত , ডাইল , বিষাল , বিষধৰ ।

৭৫৬) বিধে – বিধে – ৰকমে – ৰকমে , তৰহে – তৰহে ।

৭৫৭) বিদ্যালয় – স্কুল , ছাতৰশালি , পাঠশালা , ছাত্ৰশালা , বিদ্যাপীঠ , পঢ়াশালি ।

৭৫৮) বিছা – শতপদী , বৃশ্চিক ।

৭৫৯) বটগছ – যক্ষতৰু , তৰুৰাজ , বৰগছ , ঐশানু , দ্ৰুমৰাজ ।

৭৬০) বাধ্যবাধকতা – দায়বদ্ধতা ।

৭৬১) বাৰিষা – বৰ্ষাকাল , বৰ্ষা ।

৭৬২) বস্তা – থৈলা ।

৭৬৩) বস্তা – থৈলা ।

৭৬৪) বাঢ়ৈ – সূতাৰ , কাঠমিস্ত্ৰী ।

৭৬৫) বাটৰুৱা – পান্থ , পথচাৰী , পাথিক ।

৭৬৬) বেত – বেত্ৰ ।

৭৬৭) ব্যাকুতা -ব্যগ্ৰতা , আকুলতা ।

৭৬৮) বনফুল – বন্যকুসুম , অৰণ্যপুষ্প , অৰণ্যপ্ৰসূন ।

৭৬৯) বৰফ – হিমানী , তুহিন , হিম , তুষাৰ , নীহাৰ ।

৭৭০) বগা – সৰিয়হ – শ্বেতবেহাৰ , ৰাই – সৰিয়হ ।

৭৭১) বঁকিয়া – বঙিয়া ।

৭৭২) বাঁহী – মুৰুলী , বংশী , বাঁশৰী , পংছি , বেণু , বাংশী ।

৭৭৩) বাল্টি – বাল্টিং ।

৭৭৪) বিফল – নিষ্ফল , অকৃতকাৰ্য , ব্যৰ্থ , অসফল ।

৭৭৫) বাগিছা – কানন , উদ্যান , বাগহান , উপবন , বাগ ।

৭৭৬) বতাহ – অনিল , পৱন , সমীৰ , পৱমান ।

৭৭৭) বগলী – বগুলা , বক , বগ ।

৭৭৮) বহুমূত্ৰ – মধুমেহ , জলসাৰ ।

৭৭৯) বাষ্প – ভাপ ।

৭৮০) বেদজ্ঞ – বেদবিদ , বেদবিত ।

৭৮১) বুঢ়াআঙুলি – বৃদ্ধাংগুলি , অংগুষ্ঠ ।

৭৮২) বন্দৰ – পোৰ্ট , ডক , পোতাশ্ৰয় ।

৭৮৩) বীণ – বীণা , তন্ত্ৰী ।

৭৮৪) বীৰ্যশালী – বীৰ্যৱান , বীৰ্যৱন্ত ।

৭৮৫) বেমাৰ – ৰোগ , নৰিয়া , বিকাৰ , অসুখ , ব্যাধি , পীড়া ।

৭৮৬) বিশ্বজগত – মহাজগত , জগমণ্ডল , মহাবিশ্ব , বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ড ।

৭৮৭) বিস্ময়কৰ – চমতকাৰ , আশ্চৰ্যজনক , বিস্ময়াৱহ ।

৭৮৮) ব্যায়াম – কুস্তি , অংগসঞঢ্চালন , কচৰত ।

৭৮৯) বিবাহ – বিয়া , উপযাম , দাৰকৰ্ম ।

৭৯০) বদনাম – গ্লানি , অপবাদ , দুৰ্যশ , ডাংকা , অপযশ , দুৰ্নাম ।

৭৯১) ব’ঠা – কেনিপাত , অৰিত্ৰ , ক্ষপণী , বহিত্ৰ , কাণঠি , বৈঠাৈ , ক্ষেপণী ।

৭৯২) বৰ্ষণমুখৰ – বৃষ্টিমুখৰ , বৰ্ষণোন্মুখ ।

৭৯৩) বেঁকা – ভঁজীয়া , কেঁকোৰা , বক্ৰ , কুটিল , বংকিম ।

৭৯৪) বিচলিত – বিবুধি , বিতত , বিবুদ্ধি , হতভম্ব , বিচূৰ্তি , কিংকৰ্ত্যবিমূঢ় ।

৭৯৫) বেজাৰ – শক , মনস্তাপ , মনোদোখ ।

৭৯৬) বোধগম্য – বোদ্য , অনুভৱনীয় ।

৭৯৭) বিপৰীত – বিলোম , প্ৰতিলোম , ওভোতা , ওলোটা , বিৰুদ্ধ , ওলটা ।

৭৯৮) বেল – শিৱদ্ৰুম , অমিতগল্য , শ্ৰীফল , বিল্ব ।

৭৯৯) বনভোজ – বালিভোজ , পিকনিক , বালিভাত ।

৮০০) বাগ্মী – বাকচতুৰ , বাগবিদগ্ধ , প্ৰগলভ , বাকপটু ।

৮০১) বাঁহ – বাংশ ।

৮০২) বুঢ়ী – বৃদ্ধা ।

৮০৩) বোৱাৰী – বধু , পুত্ৰবধু ।

৮০৪) বিশ্ববিজয়ী – বিশ্ববিজেতা , জগজ্জয়ী , দিগ্বীজয়ী , জগতজয়ী , বিশ্বজয়ী ।

৮০৫) ব্ৰহ্ম – পৰত্মামা , চিদাত্মা , পৰমেশ্বৰ , সৃষ্টিকৰ্তা , চিদম্বৰ , চিদানন্দ ।

৮০৬) বিমান – উৰাজাহাজ , বায়ুজান , ব্যোমযান , আকাশীযান , এৰ’প্লেন ,

৮০৭) বিষ্ঠা – উবদ্ধ , পুৰীষ ।

৮০৮) বিজতৰীয়া – বিজাতৰীয়া , বিজতুৱা ।

৮০৯) বজ্ৰ – আকাশীচৰগ , অশনি , চৰগ , বজ্ৰপাত ।

৮১০) বাৰীলুৰা – বাৰীলোটা , বাৰীলূৰুকা ।

৮১১) বুঢ়া – বৃদ্ধ ।

৮১২)বন্ধুত্বত্ব – বন্ধুত্বতা , সখ্য , ইষ্টতা , মিত্ৰতা , ইষ্টান্তিক , সখিত্ব ।

৮১৩) বাওঁহতীয়া – লেবেৰাহতীয়া , লেবেৰা ।

৮১৪ ) বিনিময় – দিয়া – লোৱা , আদান – প্ৰদান , সলনা – সলনি , দিয়া – নিয়া।

৮১৫) বছৰেকীয়া – বাতসৰিক , বাৰ্ষিক ।

৮১৬) বেদ – শ্ৰুতি , চতুঃশাখ , নিগম ।

৮১৭) বন্ধ – আৱদ্ধ , ৰুদ্ধ , অৱৰুদ্ধ , নিৰুদ্ধ ।

৮১৮) বৈকুন্ঠ – বিষ্ণুধাম , বিষ্ণুলোক , গোলোক , বিষ্ণুপুৰী ।

৮১৯) বিধৱা – স্বামীহীনা , পতিহীনা , বাঁৰী ।

৮২০) বিহলঙনি – বেহু , বিলখনি , বিলক্ষনী ।

৮২১) বিমানবাহিনী – বায়ুসেনা , বায়ুবাহিনী ।

৮২২) বান – প্লাৱন , বাঢ়নীপানী , আপ্লাৱান , বানপানী , ধল , বন্যা ।

৮২৩) বৃষ্টিপাত – বৃষ্টিধাৰা ।

৮২৪) ব্যাকুল – ব্যগ্ৰ , বিহুল , আতুৰ , আকুল , কাতৰ ।

৮২৫) বীৰ্যপাত – বীৰ্যস্খলন , শুক্ৰপাত , বিন্দুপাত , বেতঃপাত , শুক্ৰস্খলন ।

৮২৬) বিদ্যমান – বিৰাজিত , উপস্থিত , বৰ্তমান , বিৰাজমান , অৱস্থিত ।

৮২৭) বিস্তৃত – বিয়াপক্ত , প্ৰসাৰিত , ব্যাপক , বিস্তাৰিত ।

৮২৮) বিশ্বস্ত – বিশ্বাসযোগ্য , বিশ্বাসী , প্ৰত্যয়যুক্ত , বিশ্বাস্য ।

৮২৯) বছৰ – বতসৰ , ঋতুচক্ৰ ।

৮৩০) বসন্তকাল – হিমান্ত , ঋতুৰাজ , মধুকাল , ঋতুপতি ।

৮৩১) বাট – ৰাস্তা , পথ , আলি ।

৮৩২) বনজ – বনৰীয়া , আৰম্যক , বন্য , বনজাত ।

৮৩৩) বাকসংযম – মিতভাষিতা , অল্পবাদিতা , অল্পভাষিতা ।

৮৩৪) বিশেষ্যপদ – সংজ্ঞা শব্দ , নামবাচক শব্দ ।

৮৩৫) ব্ৰহ্মপুত্ৰ – লোহিত , বৰনৈ , বুঢ়ালুইত , লৌহিত্য , লুই , বৰলুইত ।

৮৩৬) বিজুলী – অচিৰাভা , অণুভা , অচিৰপ্ৰভা ।

৮৩৭) বিপদ – সংকট , আপদ , জঞ্জাল , আহুকাল ।

৮৩৮) বনজুই – বনাগ্নি , অৰণ্যবহ্নি , বনবহ্নি ।

৮৩৯) বান্দৰ – মৰ্কট , কপি , বলিমুখ ।

৮৪০) বাকী – কালিয়ন , উঠনা , উধাৰ ।

৮৪১) বীৰ্য – ৰেতস , আনন্দপ্ৰভৱ , শুক্ৰ ।

৮৪২) বাতৰি – কাকত – সংবাদ – প্ৰত্ৰ , খবৰ – কাকজ ।

৮৪৩) বুদ্ধদেৱ – গৌতম , শাক্যমুনি ।

৮৪৪) বংশনাশ – কুলক্ষয় , বংশক্ষয় , কুলনাশ , বংশলোপ ।

৮৪৫) বমি – বাঁতি , ওকাল , ওকালি ।

৮৪৬) বাধা – নিষেধ , হাক , বাৰণ , প্ৰতিবন্ধক ।

৮৪৭) বগা – শুকুলা , ধলা , শুক্ল , শ্বেত . শুভ্ৰ ।

৮৪৮) বৰদেউতা – বৰপিতা , ডাঙৰ – পিতা , বৰপিতাই , বৰপৈাই ।

৮৪৯) বংশগৌৰৱ – কুলগৌৰৱ , বংশতিলক ।

৮৫০) বৰুণ – জলদেৱতা , প্ৰচেতস ।

৮৫১) বাগ্মী – বাকচতুৰ , বাগবিদগ্ধ , প্ৰগলভ , বাকপটু ।

৮৫২) বলৰাম – বলদেৱ , তালধ্বজ , সীৰাপাণি , তালাংক ।

৯৫৩) বন্ধু – হাজি , বান্ধৱ , মিত্ৰ , সখি ।

৮৫৪) ব্ৰক্হ্মা – হংসবাহন , কমলাসন , হেমাংগ , চতুৰ্মুখ ।

 

ভ

 

৮৫৫) ভাৰা – ভেৰোণ , কেৰেয়া , ভেৰণ ।

৮৫৬) ভোঁহৰ – বিন্ধনা ।

৮৫৭) ভংগি – ঢং , ভংগিমা , ধৰণ , ভংগিতা ।

৮৫৮) ভেঁজাল – ভঁজুৱা , অবিশুদ্ধ।

৮৫৯) ভোমোৰা – ভ্ৰমৰ , অলি , চঞ্চৰী , মধুকৰ ।

৮৬০) ভনৱসাগৰ – ভৱাৰ্ণৱ , ভৱসমুদ্ৰ , ভৱসিন্ধু ।

৮৬১) ভূ – বিজ্ঞান – ভূ – বিদ্যা , ভূতত্ত্ব ।

৮৬২) ভাস্কৰ- বাৰুশিুল্পী , কাৰিকৰ , শিলা কূটী , খনিকৰ ।

৮৬৩) ভাত – সিদ্ধান্ন , অন্ন ।

৮৬৪) ভেঁটফুল উতপল ।

৮৬৫) ভয়াতুৰ – ভেবুৱা , ভয়াৰ্ত , ভীত , ভেবুকা ।

৮৬৬) ভেশছন – বেশছন , ছদ্মবেশ ।

৮৬৭) ভুমুক – প্ৰস্ৰৱণ , জৰণি , উঁহ , পুং ।

৮৬৮) ভাং – গাঞ্জা , গঞ্জিকা , গাঁজাল ।

৮৬৯) ভনী – ভন্টী , ভগিনী ।

৮৭০) ভীমকল – আঠিয়াকল ।

৮৭১) ভূৰ – ভেলা , ভেল ।

৮৭২) ভেঁটী – ঘোচ , উতকোচ , উপঢৌকন ।

৮৭৩) ভগ্নী – সোদৰ্যা , জামী , সহোদৰ ।

৮৭৪) ভাৰ – বোজা ।

৮৭৫) ভৈয়াম – সমভূমি , সমতলভূমি ।

৮৭৬) ভৱিষ্যত – ভাবী , অনাগত , ভৱিষ্য ।

৮৭৭) ভোগজৰা – ভৃংগৰা ।

৮৭৮) ভোজনালয় – ভোজনকক্ষ , বোজনাগাৰ , অন্নশালা , ভোজনশালা ।

৮৭৯) ভালুক – ভল্লুক , ঋক্ষ ।

৮৮০) ভেটি – ভিত্তি , বুনিয়াদ ।

৮৮১) বৰদুপৰীয়া – থিয় – দুপৰীয়া ।

৮৮২) ভাগ্য – ভাগ্যনিয়ন্তা , ভাগ্যধিপতী , ভাগ্যদেৱতা , বাগ্যবিধাতা ।

৮৮৩) ভাৰবাহী – সংবাহক , বহনকাৰী , বাহক ।

৮৮৪) ভিক্ষাৰী – ভিক্ষুক , মগনিয়াৰ , খোজনিয়াৰ ।

৮৮৫) ভাগ্যৱান -সৌভাগ্যৱান , ভাগ্যশালী , কপলীয়া , সৌভাগ্যশালী ।

৮৮৬) ভাই – ভাইতি ।

৮৮৭) ভোজ গ্ৰসন , অদন , প্ৰাশ ।

৮৮৮) ভয়ানক – ভয়াৱহ , ভয়ংকৰ ।

৮৮৯) ভূ – তল – ভূপৃষ্ঠ , ধৰাতল , মহীতল ।

৮৯০) ভঙুৱা – ভাঙুৱা , গাজাখোৰ ।

৮৯১) ভোক – ক্ষুধা , জঠৰজ্বালা , বুভুক্ষা ।

৮৯২) ভ্ৰাতৃ – একজ , সহোদৰ , একোদৰ , সোদৰ্য ।

৮৯৩) ভোতা – ভোটোহা , ভেথেৰা , ভোটোকা ।

৮৯৪) ভৰি – পাৱ , চৰণ ।

৮৯৫) ভীম – পৱননন্দন , ভীমসেন , বায়ুপুত্ৰ ।

৮৯৬) ভেটি – ভিঠি , ঢাপ , ভিঠা ।

৮৯৭) ভাৰাতীয়া – ভাৰাঘৰীয়া ।

৮৯৮) ভঁৰাল – নিধি , ভাখেৰী , ভণ্ডাৰ , ভাণ্ডাৰ , নিধান ।

৮৯৯) ভেড়া – মেৰ – ছাগলী , গড্ডল , ভেৰা , মেৰ – ছাগ , মেষ ।

৯০০) ভাৰত – উত্তৰকুৰু , কেতুমালা , ইলাৱৰ্ত , জম্বুদ্বীপ ।

৯০১) ভয় – ডৰ , ত্ৰাস , কেৰেপ ।

৯০২) ভূল – ভ্ৰান্তি , অশুদ্ধ , প্ৰমাদ ।

৯০৩) ভ্ৰূকুটি – ভ্ৰূ – ভংগী , ভ্ৰূ – ভংগ ।

৯০৪) ভাস্বৰ – ভাস্বৈান , দীপ্তিমান , ভাসমান ।

৯০৫) বোকাতুৰ – ভোকাল , ক্ষুধাতুৰ , বুভবক্ষিত , ভূকীয়া ।

৯০৬) ভদ্ৰ – সভ্য , শ্লীল , নম্ৰ ।

৯০৭) ভেদাইলগা – ভেবেলি লতা , ভেদালী ।

৯০৮) ভীষ্ম – গংগাসুত , শান্তনৱ , গংগাপুত্ৰ , গাংগেয় ।

৯০৯) ভূত – দেও , প্ৰেত , অপদেৱতা , পিশাচ ।

 

ম

 

৯১০) মকামিলা – মিটমাট , মকাবিলা ।

৯১১) মৰ্দন – পেষণ , পিহন ।

৯১২) মহ – মশক ।

৯১৩) মাছমৰীয়া – নদীয়াল , মৎস্যজীৱী , ধীৱৰ , মৎসোপজীৱী ।

৯১৪) মুনিবৰ – মুনিশ্ৰেষ্ঠ , মুনিৰাজ ।

৯১৫) মোহময়ী – মোহিনী , মনোহাৰিণী , বিমোহিনী , সন্মোহিনী , মুগ্ধকাৰিণী ।

৯১৬) মূৰ্তি – বিগ্ৰহ , মূৰুতি , প্ৰতিমা , মূৰতি ।

৯১৭) মুখ – বদন , আনন , আস্য ।

৯১৮) মৌ – মৌজোল , মধু ।

৯১৯) মামা – মোমাই , মাতুল ।

৯২০) মৃতদেহ – শ , মুৰ্দা , শৱদেহ , লাচ , শৱ ।

৯২১) ম’হগুৱাল – মইহাল , মইশাল ।

৯২২) মনোৰাজ্য – মনোজগত , ভাৱজগত ।

৯২৩) মৎস্যবোজী – মৎস্যাশী , মৎস্যভক্ষী , মৎস্যভুক ।

৯২৪) মাধৈমালতী – মাধৈলতা , মাধৱী , মাধৱীলতা ।

৯২৫) মিঠাতেল – সৰিহয় তেল , থাইতেল ।

৯২৬) মানৱতা – মানৱত্ব , মনুষ্যত ।

৯২৭) মুখস্থ – কন্ঠস্থ , ওষ্ঠগত ।

৯২৮) মৃত্যু – স্বৰ্গত , তিৰোভাৱ , দেহান্ত , প্ৰাণত্য়াগ ।

৯২৯) মধ্যাহ্ন – দুপৰ , দুপৰীয়া , দ্বিপ্ৰহৰ ।

৯৩০) মাটি – মূৎ , ভূঁই , মৃদা , ভূমি , মৃত্তিকা ।

৯৩১) মূল্য – দাম , ভাঔও , দৰ , বেচ ।

৯৩২) মনস্কামনা – মনস্কাম , মনোৰথ , মনোকামনা , মনোবাঞ্ছা ।

৯৩৩) মৰ্যাদা – সম্ভ্ৰম , ইজ্জত , সন্মান , আবুৰ , মান ।

৯৩৪) মাখিচাল – অধিচৰ্ম ।

৯৩৫) মহাসাগৰ – মহাসিন্ধু , অৰ্ণৱ , বাৰিধি , মহদধি ।

৯৩৬) মেকুৰী – বিড়াল , মাৰ্জাৰ , নাকাৰ , বিল্লি ।

৯৩৭) মায়াজাল – মোহপাশ , মায়াপাশ , মোহজাল ।

৯৩৮) মিছলীয়া – মিথ্যাভাষী , মিচাকথীয়া , মিথ্যাবাদী ।

৯৩৯) মৌলিক – মৌল , মূলগত

৯৪০) মাংস – মঙহ , গোছ ।

৯৪১) মূৰ্ছিত – বেহুচ , অজ্ঞান , হতচেতন , অচেতন , ছৰমৰ , মৃতপ্ৰায় ।

৯৪২) মকৰা – জালিক , অ,্টাপদ , তন্তুবায় , ঊৰ্ণনাভ ।

৯৪৩) মহাপাপী – মহাপ্ৰতাপী ।

৯৪৪) মানুহ – নৃ , মনুষ্য , মনিচ , মানৱ , নৰ , মনুজ ।

৯৪৫) মেৰুদণ্ড – ৰাজহাড় , কশেৰু , পৃষ্ঠদণ্ড , কশেৰুক , কশেৰুকা ।

৯৪৬) ম’হগিৰী – মইহান ।

৯৪৭) মনোৰম – মনোমুগ্ধকৰ , সুভোশিত , মনোমোহন , ৰমণীয় ।

৯৪৮) মল্লযুঁজ – মালযুদ্ধ , মল্লযুদ্ধ , মালযুঁজ ।

৯৪৯) মৰীচিকা – মৃগতৃষ্ণিকা , আতপোদক , মৃগতৃষা , মৰুমায়া ।

৯৫০) মজদুৰ – মজুৰ , হজুৱা , বনুৱা , শ্ৰমিক ।

৯৫১) েঘাচ্ছন্ন – মেঘমগন , মেঘাচ্ছাদিত , ঘনাবৃত . মেঘমেদুৰ , মেঘালী , মেগাবৃত ।

৯৫২) মনসা – পদ্মলাঞ্ছনা , জগদগৌৰী , বিষহৰী , সিদ্ধযোগিনী ।

৯৫৩) মালী – মালাকাৰ , মলীয়া ।

৯৫৪) মা – বৌটি , আই , মাও , জননী , প্ৰজনিকা , মাতৃ ।

৯৫৫) মূৰ – মাথা , উত্তমাংগ , শিৰ , মুণ্ড ।

৯৫৬) মৌ – মধুমক্ষিকা , মধুজীৱ , মৌগুটি ।

৯৫৭) মাহীআই – সতিয়া – মাতৃ , বিমাতা , মাহী – মা ।

৯৫৮) মগজ – মস্তিষ্ক , মগজু ।

৯৫৯) মৃত – স্বৰ্গগত , নিহত , স্বৰ্গীয় , পৰলোকপ্ৰাপ্ত ।

৯৬০) মজলীয়া – মধ্যমীয়া , মাজালী , মধ্যম ।

৯৬১) মাটিকঁঠাল – সফুঁৰি – কঁঠাল , আনাৰস , কেতেকী – কঁঠাল ।

৯৬২) মুক্তিবাহিনী – মুক্তিসেনা , মুক্তিফৌজ ।

৯৬৩) ম’হ – মঙিষ ।

৯৬৪) মহিমা – মাহাত্ম্য ।

৯৬৫) মুচী – মুচিয়াৰ , চৰ্মকাৰ , চমাৰ ।

৯৬৬) মন – মতি , চিত , চিত্ত ।

৯৬৭) মিছা – মিথ্যা , অসত্য ।

৯৬৮) মালতী – জাতিপুষ্প , জেছমিন , চামেলী , জাতিফুল ।

৯৬৯) মোহময় – মুগ্ধকৰ , মনোমুগধকৰ ।

৯৭০) মধুভাষী – লাওপনী , ফটিকা , সুৰা , দৈাৰু ।

৯৭১) মানসিকতা – চিত্তবৃত্তি , মনোবৃত্তি ।

৯৭২) মঙলগ্ৰহ – কুজগ্ৰহ , লোহিতাংগ , আৱমনেয় , গগনোল্মুক ।

৯৭৩) মাতৃবধী – মাতৃঘাটক , মাতৃঘাতী , মাতৃহন্তা ।

৯৭৪) মৌকোঁহ – মধুকোষ , মৌচাকু , মধুকোঁহ , মৌচাক , ৰহঘৰা ।

৯৭৫) মূৰ্খ – অজ্ঞান , মুগুধ , মূৰ্খ , অজ্ঞ ।

৯৭৬) মনোৰথ – মনস্কামনা , মনোোবাঞ্ছা , মনস্কাম , মনোকামনা ।

৯৭৭) মাজু – মাজতীয়া , মাজৰ ।

৯৭৮) মন্থৰতা – মন্দত্ব , ধীৰতা , মন্দতা ।

৯৭৯) মৰিশালী – মৈদামনি , সমাধিস্থল , শ্মশান , সমাধিক্ষেত্ৰ , সমাধিস্থান ।

৯৮০) মৃতাশৌচ – মৰণাশৌচ ।

৯৮১) ম’ৰা – সৰ্পহিংসক , ম’ৰাচৰাই , শিখণ্ডী , শিখাবল ।

৯৮২) মহাকাশ – মহাশূণ্য , অন্তৰীক্ষ ।

৯৮৩) মৰম – প্ৰীতি , স্নেহ , চেনেহ , ভালপোৱা ।

৯৮৪) মৃগ – পহু ।

৯৮৫) মিহি – মসৃণ , চঁছ , নিমজ ।

৯৮৬) মোহ্ৰস্ত – মোহমুগ্ধ , মোহাচ্ছন্ন , মন্ত্ৰমুগ্ধ , মোহাৱিষ্ট ।

৯৮৭) মুঠা – বুন্দা , আটি ।

৯৮৮) মধুৰি – সফুঁৰি আম , মধুৰি – আম ।

৯৮৯) মহামাৰী – ংমৰক , মাউক ।

৯৯০) মন্দিৰ – দেৱাল , দেউল , দেৱায়তন , দেৱমন্দিৰ , দেৱালয় ।

৯৯১) মহাপ্ৰয়াণ – প্ৰাণন্তে , মহাপ্ৰস্থান , তিৰোভাব , মহাযাত্ৰা , বৈকুন্ঠপ্ৰয়াণ ।

৯৯২) মুগ্ধ – বিমুগ্ধ , মোহিত , বিভোল , বিমোহিত ।

৯৯৩) মলি – মল , ওখল , ফেদাাা ।

৯৯৪) মাখ – নৱনীত , ননী , লনী , নৱনী , লৱণু ।

৯৯৫) মৰুভূমি – মৰুস্থল , দশেৰক , শুষ্কভূমি ।

৯৯৬) মুখচোকা – মুখ – আগলিকা , মুখবলী , মুখাল , মুখচতুৰ ।

৯৯৭) মহাকাশচাৰী – মহৈকৈশযাত্ৰী ।

৯৯৮) মুহুদি – মুখশুদ্ধি ।

৯৯৯) মহঙা – মহাৰ্ঘ্য , দূৰ্মুল্য ।

১০০০) মাহিলী – মাহে ।